TEMAT: OBSZARY I GRANICE PAŃSTW. GRANICA - RODZAJE, FUNKCJE. ZMIENNOŚĆ GRANIC. OBSZARY, GRANICE MORSKIE, GRANICE POWIETRZNE.
TERYTORIUM PAŃSTWA:
Podstawowym warunkiem istnienia państwa jest posiadanie własnego terytorium. Terytorium państwa jest obszarem podległym suwerennej władzy. W skład terytorium państwa wchodzą: ląd wraz z wodami śródlądowymi (jeziora, rzeki), morze przybrzeżne (morskie wody wewnętrzne i morze terytorialne), przestrzeń powietrzna nad lądem i morzem przybrzeżnym oraz podziemie położone pod nimi.
Prawo międzynarodowe, Karta Narodów Zjednoczonych uznają zasadę nienaruszalności terytorium państwa i jego integralność.
Zasięg terytorium państwa wyznaczają granice. Władza państwa, czyli zwierzchnictwo terytorialne, ma charakter suwerenny i wyłączny.
Rozpiętość wielkości terytoriów państwowych w skali świata jet ogromna. Wspólnota Niepodległych Państw (były ZSRR bez trzech republik nadbałtyckich: Litwy, Łotwy i Estonii) jest prawie 14mln razy większa od księstwa Monako. Na świecie istnieje 9 państw gigantów, ale i ponad 60 państw terytorialnie bardzo małych.
Biorąc pod uwagę wielkość terytorium państwa, świat można podzielić na następujące grupy państw:
- wielkie, o powierzchni powyżej 2,5 mln km2, np. Rosja, Kanada;
- duże, o powierzchni powyżej 350 tys. km2, lecz poniżej 2,5mln km2, np. Francja, Meksyk; - średnie, o powierzchni od 150 tys km2 do 350 tys km2, np. Wielka Brytania, Polska;
- małe, o powierzchni od 30 tys do 150 tys km2, np. Holandia, Liberia;
- bardzo małe, o powierzchni poniżej 30 tys km2, np. Burundi, Monako.
Najmniejsze państwa świata (w km2):
Lichtenstein - 157
San Marino - 61
Tuvalu - 30
Nauru - 21
Monako - 1,6
Watykan - 44 ha.
Są to mikropaństwa.
Wyróżniamy też minipaństwa jak np. Brunei, Gambia, czy Cypr. Przy czym ich wielkość nie ma wpływu na pozycję polityczną. Minipaństwa mają prawo podpisywać i ratyfikować umowy międzynarodowe. Są też pełnoprawnymi członkami ONZ. Nawet supermocarstwa muszą szanować ich międzynarodowy prestiż. Istnieją jeszcze dwie jednostki terytorialne: enklawa i eksklawa. Enklawa to terytorium państwa lub część, ze wszystkich stron otoczona przez terytorium lądowe innego państwa, np. Watykan i San Marino we Włoszech.
Eksklawa to część terytorium innego państwa otoczona ze wszystkich stron przez obszaro obcego państwa, nie stanowiąca suwerennej jednostki politycznej.
Eksklawami są:
Llivia - hiszpańska we Francji (ok 13 km2),
Biisingen - niemiecka w Szwajcarii,
Baarle - miasto położone na granicy holendersko-belgijskiej, podzielone pomiędzy oba kraje.
(…)
… się przez ich opis (demarkacja - wyznaczenie na mapie granicy państwa) i wyznaczenie ogólnego przekroju linii granicznej na mapie o dużej skali.
Następnymi czynnościami po demarksacji jest delimitacja, czyli szczegółowe określenie, wytyczenie i oznakowanie granicy w terenie. Przebieg linii granicznej na lądzie jest oznaczony znakami granicznymi; granicę morską stanowi granica zewnętrzna morza terytorialnego.
W celu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)