To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Główne jednostki geologiczne na świecie Struktura tektoniczna (jednostka geologiczna) - obiekt utworzony przez procesy tektoniczne, stanowi element budowy tektonicznej odznaczający się pewnym stopniem jednolitości wewnętrznej, odrębnością, a przynajmniej oddzieleniem od otoczenia.
Jednostki geologiczne: tarcze - podłoże krystaliczne, niczym nie pokryte lub pokrywa jest małej miąższości; po powstaniu nie podlega już ruchom fałdowym, a jedynie pionowym platformy - podłoże krystaliczne i pokrywa o znacznej miąższości stare (prekambryjskie) - podłoże powstało w prekambrze młode (paleozoiczne) - najczęściej w okresie fałdowań kaledońskich i hercyńskich
Dwupiętrowość budowy:
cokół krystaliczny + płyta = platforma
kraton = tarcza + platforma
Największe kratony na kuli ziemskiej: Sinia (platforma chińska)
Angaria (platforma syberyjska)
Fennoskandia (platforma wschodnioeuropejska)
Laurentia (platforma laurentyjska)
Ameryka Południowa (platforma południowoamerykańska)
Afryka (platforma afrykańsko-arabska)
India (platforma indyjska)
Australia (platforma australijska)
Antarktyda
pasma fałdowe - pasma górskie, zapadliska śródgórskie i przedgórskie
obejrzeć mapę geologiczno-tektoniczną Europa kształtowana od archaiku
najstarsza część: północna i wschodnia; do nich dołączone części młodsze prekambryjskie tarcze ; skały krystaliczne (metamorficzne, magmowe) m.in. tarcza bałtycka i ukraińska, platforma wschodnioeuropejska;
rudy żelaza tarcza bałtycka - Pd.-Wsch. część Półwyspu skandynawskiego, Półwysep Kolski, Międzymorze Fińsko-Karelskie tarcza ukraińska - od Wołynia po M. Azowskie; skały krystaliczne blisko powierzchni, momentami widoczne, np. porohy na Dniestrze (wychodnie, progi skalne) prekambryjska platforma wschodnioeuropejska - podłoże krystaliczne przykryte pokrywą osadową (nawet do 4 km miąższości) syneklizy - obniżenia krystalicznego fundamentu platformy (pokrywa ma w nich nawet do kilku tys. metrów miąższości) anteklizy - wyniesienia fundamentu krystalicznego (pokrywa o miąższości zaledwie kilkuset metrów)
granica platformy przechodzi przez terytorium Polski - linia Teisseyre'a-Tornquista
granica o charakterze uskokowym; osłabienie w skorupie; występują trzęsienia ziemi elementy młodsze dołączone elementy kaledońskie Archipelag Svalbard G. Timan G. Skandynawskie góry i wyżyny Szkocji
(…)
… kontynentu to góra wulkaniczna
strefa wulkaniczna - na wschodzie
Afryka - powierzchnia wyżynna
charakterystyczne są kotliny otoczone masywami
układ kotlinowy wpływa na sieć rzeczną
liczne progi skalne (wychodnie skał krystalicznych; wodospady)
kraton zbudowany z ze skał metamorficznych, magmowych, czasem przykrytych skałami osadowymi
kraton afrykański dzieli się na mniejsze regiony - platformy (w obrębie…
… tektonicznego; ruchy tektoniczne orogenezy alpejskiej - głębokie spękanie platformy; wylewy law bazaltowych i ryolitowych
od północy dobudowana najmłodsza część (od fałdowań hercyńskich)
G. Atlas
geneza hercyńsko-alpejska
Antyatlas, Atlas Wysoki, Atlas Średni - orogeneza hercyńska
Góry Rif, Atlas Tellski
typowa struktura płaszczowinowa
alpejskie (najmłodsze)
północna część Atlasu
…
… część Irlandii (północna i środkowa)
środkowa część Europy - zaznaczyła się orogeneza np. G. Świętokrzyskie, Sudety
okres fałdowań hercyńskich
paleozoiczna platforma Europy Zachodniej i Środkowej
pasma górskie o charakterze zrębowym (odmładzane i ponownie wydźwignięte podczas orogenezy alpejskiej; pocięte uskokami i wydźwignięte)
jednostki wydźwignięte w orogenezie alpejskiej:
pasma górskie, masywy:
Masyw Centralny
Masyw Armorykański (Armoryka)
Ardeny
Reńskie Góry Łupkowe
Wogezy, Schwarzwald (oddzielone rowem tektonicznym - Rów Renu)
G. Harz
Las Turyński
Las Frankoński
Masyw Czeski
Sudety
Góry Świętokrzyskie
Masyw Dobrudża (nad M. Czarnym)
Meseta Iberyjska
Masyw Korsyki i Sardynii
obniżeni - niecki i baseny:
Basen Parysko-Londyński
Basen Szwabsko-Frankoński
Basen Turyński
Niecka Nidziańska
Niecka Akwitańska
rowy tektoniczne:
Rów Środkowego i Dolnego Renu
Rów Rodanu i Saomy
Rów Poznańsko-Mosiński
Rów Bełchatowski
uaktywnienie się zjawisk wulkanicznych:
Masyw Czeski i Przedgórze Sudeckie
Masyw Centralny (wulkany Owernii)
Średniogórze Niemieckie
różne części Karpat, Alp i Apeninów, w Rodopach i na Sardynii
pas Alpidów
młodsze góry fałdowe
wykazują pasmowość w budowie wewnętrznej
pas krystaliczny…
… przedgórskie; obecnie gł. niziny:
Nizina Andaluzyjska
Kotlina Aragońska
Zapadlisko Adriatyku
Nizina Lombardzka
Kotliny Przedkarpackie
Nizina Wołoska
Kotlina Panońska
Kotlina Siedmiogrodzka
w Alpidach - czynny wulkanizm; strefa trzęsień ziemi
Afryka
głównie tarcze i platformy; mało jednostek młodszych (dlatego, że cały czas była położona w centrum, a nie na granicach płyt litosfery)
najwyższe wzniesienie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)