To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD 5 GEOMORFOLOGIA FLUWIALNA Przekształcenie rzeźby terenu za sprawą wody płynącej w stałych korytach, różnica jakościowa.
I Koryta rzeczne
Ruch wody w korycie rzecznym: Laminarny - przesuwanie cienkich warstw, jedna po drugiej, nie ma wymiany materii - czyste zjawisko spotykane bardzo rzadko, stateczność jest pozorna zawsze występują turbulencje
Turbulentny - mieszanie
Czynniki decydujące o rodzaju ruchu:
Rozmiar koryta
Prędkość wody w rzece
Lepkość wody
Materiał transportowany w korycie: Mineralny (głazy, żwiry, piasek, pył)
Organiczny (fragmenty roślin: pnie, gałęzie, liście, pyłki)
Antropogeniczny
Pochodzenie transportowanego materiału:
Erozja (rozmywanie) dna i brzegów - materiał rozdrabniany, porywany przez nurt
Dostawa przez dopływ - część materiału z dopływu, a nie bezpośrednio z koryta danej rzeki
Ruchy masowe i spłukiwanie ze stoków , przechwytywanie przez drogi, spływ do koryt
Oderwanie i wprawienie w ruch jest trudniejsze, opory są większe niż przy samym transporcie kiedy materiał został wprawiony w ruch.
Przy prędkości 0,1 wody w rzece może być transportowany materiał 0,015 - 0,02mm (pylasty)
Większy materiał nie będzie transportowany, osiądzie na dnie
Przy zwiększonej prędkości drobny piasek może być przenoszony
Erozja - wymuszenie materiału ze stanu spoczynkowego np. 0,1mm aby mogła ja przenieść - oderwać od dna
Specyficzny kształt pola erozji - ugięcie - przy mniejszej prędkości jesteśmy w stanie uruchomić drobny materiał
Pokonanie spajających cząsteczek wymaga większej prędkości
Jeżeli mamy koryto w iłach, to żeby na jego brzegach mogła zachodzić erozja musi być bardzo duża prędkość wody
Błyskawicznie materiał jest złożony gdy tylko prędkość jest mniejsza niż 1m/sek. Do transportu jest potrzebne przekroczenie tej minimalnej wartości. Przy mniejszej prędkości uruchamiany transport piasku 10 cm/sek., pyłu 70 cm/sek. i ił. Drobny materiał jest bardziej spójny kohezyjnie, duży wydatek energetyczny rzeki. Koryto wycięte w utworach bardzo drobnych - bardzo duża prędkość wody w korycie rzecznym.
Obciążenia denne - transport na drodze wleczenia, toczenia, saltacji (podskakiwania). Cały czas lub w okresach czasowych występuje kontakt z dnem.
Obciążenia zawiesinowe - przenoszenie w strumieniu wody
Transport frakcji drobnej: pyłu, drobnego piasku
(…)
… continuum jednego nurtu. Forma zmienia się, zmienia się położenie nurtów i lokalizacja łach ( szczególnie przy niskich stanach wody i wezbraniach). Zmiany występują w materiale piaszczystym i żwirowym. Lina graniczna zasięgu pola erozji schodziła najniżej, najmniejsza prędkość potrzebna. Koryta roztokowe np. Alpy Japońskie Fudżi - obszary górskie, materiał gruby, obciążenie zawiesinowe niski. Użytecznym…
… granicy ze względu na frakcje. Zależy od prędkości wody w rzece. Normalna sytuacja - prawie nic, wezbranie - żwir.
Materiał rozpuszczony
Transport w postaci jonowej i głównie z wód podziemnych zasilających koryto rzeczne
Ilość jest miarą denudacji chemicznej w zlewni
Rzeki górskie
Ocena, analiza składu chemicznego realizowana na posterunkach hydrologicznych.
Koryta rzeczne i ich stabilność:
Koryta skalne…
… (podłoże ze skał rozpuszczalnych)
Abrazja (ścieranie przez transportowanie materiału okruchowego) materiał musi być twardszy niż dno np. kwarcyt - łupek
Eworsja (żłobienie dna przy ruchu wirowym wody)
Rynny erozyjne - równoległe do siebie, nawiązujące do układu spękań
Kaskady i kotły eworsyjne - przegłębienie dna, ruch wirowy materiału u podnóża progów skalnych
Kocioł eworsyjny (marmit) Karpach 1,5 i 80cm…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)