1 Geologia Ogólna Procesy egzogeniczne 3 Lodowce & lód – erozja i sedymentacja 2 Systemy glacjalne Otwarty system spływającego lodu: Zasilanie w wodę przez opady śniegu Transformacja śniegu w lód Uplastycznienie lodu pod ciśnieniem & jego spływ Utrata wody przez sublimację, topienie i parowanie (ablacja lodowca) 3 Czynniki kontrolujące powstawanie lodowców: • granica wiecznego śniegu, • warunki klimatyczne, • warunki topograficzne. 4 Położenie granicy wiecznego śniegu Lód lodowcowy Pole firnowe 5 Bilans masy lodowca = recesja/regresja lodowca = transgresja lod. Opad sniegu Sublimacja Topnienie Powstawanie gor lodowych = recesja/regresja lodowca = transgresja lod. 6 Klasyfikacja - rodzaje lodowców: lodowce górskie: • cyrkowe (karowe), • alpejskie (dolinne), • piedmontowe (podgórskie), • Turkiestańskie (zasialne przez lawiny śniezne, • norweskie, lodowce kontynentalne (lądolody – Antarktyda i Grenlandia) czasze i czapy lodowe (Islandia) lodowce szelfowe i pływające (Antarkytda: Lodowiec Rossa) 2 7 Geologiczna działalność lodowca: erozja, transport, akumulacja. 8 Mechanizmy ruchu lodowca: • ześlizg po podłożu, • płynięcie wewnętrzne, • ześlizg wzdłuż powierzchni ścinania. 9 Lodowiec ciepły i lodowiec zimny: Różnice w formie/kształcie czoła lodowca 10 Ruch wewnętrzny lodowca Szczeliny w lodowcu górskim Seraki Moreny lodowca górskiego 11 Mechanizmy erozji lodowcowej: • zamróz – rozsadza skały w obrzeżu pola firnowego i jęzora lodowca • detrakcja – wyrywanie okruchów skal podłoża (plucking) , • abrazja – ścieranie skał podłoża przez okruchy wmarznięte w lód (egzaracja – generalny termin na wszystkie procesy wyrywania i scierania skal przez lodowiec – termin mniej istotny) 12 Rezultaty erozji lodowcowej: • wygłady, • rysy, • mutony (barańce – roches moutonnees ), • kotły (kary, cyrki) lodowcowe, • doliny zlodowacone, • doliny wiszące • struktury glacitektoniczne (np.fałdy w osadach lodowcowych 3 13 Struktury glacitektoniczne 14 Pole firnowe i kocioł lodowcowy (kar) Denali National Park, Alaska 15 Kotły schodowe (przykł: Czarny Staw & Morskie Oko Czarny Staw i Morskie Oko, Tatry 16 Doliny lodowcowe = U-kształtne (dla porównania: doliny rzeczne są V-kształtne) Sierra Nevada, Kalifornia 17 Fiordy – zatopione doliny lodowcowe (poglacjalna transgresja morska) 18 Doliny wiszące: geneza Ksiazkiewicz (1972) 4 19 Wody lodowcowe: a) erozja podlodowcowa 20 Rezultaty erozji rzek subglacjalnych: • rynny podlodowcowe (jeziora rynnowe) •
(…)
… podlodowcowe (jeziora
rynnowe)
• kotły podlodowcowe (jeziora w
kotlach podlodowcowych),
• garnce podlodowcowe (marmity)
19
Osady lodowcowe (glacjalne):
20
Osady lodowcowe (glacjalne):
• osady glacjalne sensu stricto
(moreny),
• osady fluwioglacjalne,
• osady limnoglacjalne,
• osady lodowcowe morskie
(talasoglacjalne).
21
1 - sandr,
2 - głaz narzutowy/eratyk,
3 - drumlin,
4 - morena czołowa,
5 – jezioro polodowcowe,
6 - wzgórze morenowe,
7 – glina zwałowa
8 - kem,
9 - oz,
11 – warwy (iły warwowe),
12 - morena ablacyjna,
13 - morena denna
Dropstony : w morskich & jeziornych osadach
lodowcowych
22
Struktury glacitektoniczne
Moreny:
• morena czołowa:
- akumulacyjna,
- spiętrzona,
- wyciśnięta
• morena denna,
• moreny boczne i środkowe,
• morena ablacyjna.
Wg Ksiazkiewicz (1972)
23
24
4
Osady fluwioglacjalne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)