Wykład 4 Temperatura - mierzona batometrami, termometr odwracalny; czynnik wyznaczający strefy geograficzne. Strefa równikowa- organizmy osiągają małe rozmiary i umieraja dość szybko. Największy wpływ w strefie borealnej(oceaniczny obszar zoogeograficzny położony pomiędzy strefami arktyczną i tropikalną; obejmuje pas wód o temperaturach powierzchniowych od ok. 5°C do ok. 20°C). wody oceaniczne do głębokości 1200m są o stałej temp i stałym zasoleniu. Termoklina -cienka warstwa oddzielająca wody powierzchniowe cieplejsze od zimniejszych; Bałtyk 35m. Trzy warstwy wód:- powierzchniowe (mieszanie przez falowanie, prądy, nasłonecznienie); -przejściowe (do 1200m, szybki spadek temp do 5C);-głębokie (równomiernie chłodne, homotermiczne, temp do 2/3). Organizmy morskie. Stenotermiczne- wąski zakres tolerancji temp; silna reakcja na minimalne zmiany (relikty). Politermiczne- wysoka temp; oligotermiczne-niska temp. Eurytermiczne - szeroki zakres tolerancji temp; mniej wrażliwa na różnice nawet kilku stopni; strefa brzegowa. Organizmy zmiennocieplne- zal od temp problemy z zamarzaniem płynów ciałaregulacja stężeń płynówpodnoszenie stężenia/ wytworzenie subst przeciwdziałające zamarzaniu. W niskiej temp zwalnia metabolizm(małe wydatki energetyczne), org mogą hibernować. Org wyst w zimnej wodzie lepiej znoszą niskie temp. Gat pelagiczne (toń wodna) łatwiej się klimatyzują niż bentosowe (w toni duża zmienność warunków). Larwy gat bentosowych gorzej znoszą różnice temp niż osobniki dorosłe.. odporność na zamarzanie zal od zawartości wolnej wody w organiźmie. Po wrzuceniu org do zimnej wody-skok-zmiana poziomu oddychania-zużycie energii-po pewnym czasie stabilizacja,ale na wyższym poziomie od początkowego. Aklimacja- łatwiejsza u ogr żyjących w szerokim zakresie temp niż w niskim. Temp: często czynnik ograniczający lub wywołujący specjalne przystosowania; wpływa na geogra lub batymetryczne rozmieszczenie gat; migracje; ogranicza lub przyspiesza procesy; wzrost temp przyspiesza procesy; Prawo Krogh'e- im wyższa temp środ tym poziom metabolizmu jest wyższy. Tempo metabolizmu w niskich temp 5-10st wzrasta 3,5razy, a w wyższych 10-15 2,9x; 15-20 2,5x. Ze wzrostem temp metabolizm rośnie. Dla org korzystny niski, stabilny metabolizm. Rozpuszczalność gazów w wodzie zależy od : rodzaj gazu (azot o połowę mniej rozp niż tlen); ciśnienie w fazie gazowej (im wyższe p tym lepiej); temp (rozp maleje ze wzrostem); obecność innuch subst stałych (wzrost zasolenia obniża rozp); pH. Tlen- w wodzie- im wyższa temp tym trudniej się rozpuszcza. dostaje się z atmosfery, dyfuzja; wzrasta w
(…)
… (zakwaszenie), niskie utlenienie>wzrost stężenie>obniżenie pH osocza
(zakwaszenie płynów ciała)> zwiększone oddawanie O2. Przed brakiem tlenu org uciekają lub zamykają się
i czekają.
Przyczyny niedoboru tlenu w wodzie: czynniki fiz (brak mieszania, stagnacja); cz.biologiczne
(przegęszczenie ogr, hodowle,procesy gnilne); cz.mechaniczne (tlen może uchodzić do atmo w wyniku tzw
banieczkowania).
Podział org zw…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)