To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
3. Funkcje prawa pracy
Przez funkcję prawa pracy należy rozumieć założone w normach prawa podstawowe cele, jakie stawia sobie przyjęta regulacja prawna, ujęte w określone kierunki oddziaływania ustanowionych norm prawnych.
Tradycyjnie prawu pracy przypisuje się trzy główne funkcje:
ochronną,
organizacyjną(organizatorską, organizującą),
wychowawczą.
Niekiedy wymienia się jeszcze funkcję rozdzielczą (dystrybutywną).
Funkcja ochronna jest najważniejsza i najbardziej charakterystyczna dla prawa pracy. Polega na prawnym uprzywilejowaniu pod wieloma względami pracownika jako słabszego ekonomicznie i socjalnie kontrahenta w stosunku pracy. W polskim prawie pracy funkcja ochronna przejawia się zarówno w treści bardzo wielu jego norm, jaki i w swoistym mechanizmie ich działania. Ze względu na treść wybitnie ochronny charakter mają- skierowane na ochronę życia i zdrowia pracownika- przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisy o szczególnej ochronie pracy kobiet i młodocianych, o urlopach wypoczynkowych i innych oraz o nadzorze nad przestrzeganiem prawa pracy przez pracodawców, sprawowanym głównie przez Państwową Inspekcję Pracy i Społeczną Inspekcję Pracy.
Ważnym przejawem funkcji ochronnej prawa pracy jest regulacja wypowiedzenia stosunku pracy. Pracownik ma prawnie nieograniczoną swobodę wypowiadania tego stosunku, natomiast prawo pracodawcy do wypowiadania stosunku pracy jest mocno ograniczone (przez istnienie obowiązku uzasadnienia wypowiedzenia oraz konsultacji ze związkami zawodowymi). Zasadnicze znaczenie dla realizacji funkcji ochronnej ma swoisty charakter norm prawa pracy, wynikający z art. 18 kp. Normy te, określane w nauce jako,, jednostronnie bezwzględnie obowiązujące” lub ,,granicznie zastępujące”, dopuszczają odstępstwa od ich treści w umowach o pracę i aktach jednostronnych tworzących stosunek pracy, pod warunkiem, że są to odstępstwa na korzyść pracownika, tzn. prowadzą do zwiększenia jego uprawnień lub zmniejszenia obowiązków. Postanowienia umów o pracę lub inny aktów mniej korzystne dla pracowników są z mocy art. 18 nieważne. Prawo pracy nie przewiduje w takim przypadku nieważności całej umowy, nieważne są tylko mniej korzystne dla pracownika postanowienia, zamiast których do umowy o pracę wstępują ,,automatycznie” właściwe przepisy prawa pracy.
Funkcja organizacyjna prawa pracy oznacza, że z założenia ma ono oddziaływać w kierunku zapewnienia prawidłowego, niezakłóconego przebiegu procesu pracy oraz wysokiej efektywności pracy. Ta funkcja leży przede wszystkim w interesie pracodawcy, jednak pośrednio, także w interesie pracownika.
Funkcją organizacyjną z reguły pełnią inne grupy przepisów niż te, w których przejawia się funkcja ochronna. Jednakże coraz częściej jest tak, że te same przepisy pełnią obydwie funkcje, próbując chronić interesy obu stron stosunku pracy.
(…)
… pracy.
Funkcję tę pełni także zbiorowe prawo pracy, które reguluje w szczególności stosunki między pracodawcą a związkami zawodowymi oraz tryb likwidowania sporów zbiorowych włącznie ze strajkiem.
Funkcję wychowawczą spełniają wszystkie gałęzie prawa, z prawem karnym na czele. Doktryny poszczególnych gałęzi prawa, inaczej niż ogólna teoria prawa, przyjmują, że wychowawcza funkcja prawa polega…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)