Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich
z dnia 19 listopada 1991 Andrea Francovich, Daniela Bonifaci i inni przeciw Włochom
sprawy łączone C-6/90 i C-9/90
[1991] ECR I-5357
Tezy:
Przysługujące państwom członkowskim, do których adresowana jest dyrektywa, prawo wyboru spośród kilku możliwych środków osiągnięcia celu wyznaczonego w dyrektywie, nie wyklucza możliwości egzekwowania przed sądami krajowymi przez podmioty indywidualne praw, których treść można ustalić dostatecznie precyzyjnie w oparciu o przepisy samej dyrektywy.
Chociaż przepisy Dyrektywy nr 80/987 w sprawie ochrony pracowników w przypadku niewypłacalności pracodawcy są dostatecznie precyzyjne i bezwarunkowe, w zakresie dotyczącym ustalenia kręgu osób korzystających z ochrony oraz jej treści, jeżeli państwo członkowskie nie implementowało dyrektywy w wyznaczonym terminie, zainteresowane osoby nie mogą dochodzić powyższych praw przed sądami krajowymi, ponieważ przepisy dyrektywy nie określają jaki podmiot zapewnia tą ochronę. Nie można uznać, że państwo ponosi odpowiedzialność jedynie na tej podstawie, że nie dokonało implementacji dyrektywy w odpowiednim terminie.
Pełna skuteczność norm prawa wspólnotowego oraz ochrona wynikających z nich praw byłaby osłabiona, gdyby podmioty indywidualne nie mogły uzyskać odszkodowania w przypadku wyrządzenia im szkód wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, za które państwo członkowskie ponosi odpowiedzialność. Możliwość uzyskania takiego odszkodowania od państwa członkowskiego jest w szczególności niezbędna, gdy pełna skuteczność przepisów wspólnotowych jest uzależniona od uprzednich działań ze strony państwa i gdy w rezultacie braku takich działań podmioty indywidualne nie mogą dochodzić przed sądami krajowymi praw nadanych im na podstawie prawa wspólnotowego. Z Traktatu wynika zasada, na mocy której państwa muszą odpowiadać za szkody wyrządzone podmiotom indywidualnym wskutek naruszenia przepisów wspólnotowych, za które to naruszenia państwo ponosi odpowiedzialność. Dalsze podstawy obowiązku naprawienia takich szkód przez państwo członkowskie można znaleźć w art.5 [10] TWE, który wymaga od państw podjęcia wszelkich stosownych środków, czy to ogólnych czy szczególnych, w celu zapewnienia implementacji prawa wspólnotowego i w rezultacie unieważnienie bezprawnych konsekwencji naruszenia prawa wspólnotowego.
Chociaż prawo wspólnotowe wymaga, by państwa członkowskie ponosiły odpowiedzialność z tytułu strat i szkód wyrządzonych podmiotom indywidualnym wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, do którego doszło z ich winy, warunki od spełnienia których zależy prawo do uzyskania odszkodowania zależą od charakteru naruszenia prawa wspólnotowego, który doprowadziło do wyrządzenia szkody. W przypadku państw członkowskich, które nie zdołały wywiązać się z wynikającego z art.189 [249] ust. 3 TWE obowiązku podjęcia środków koniecznych do osiągnięcia celu wyznaczonego przez dyrektywę, pełna skuteczność powyższej reguły prawa wspólnotowego wymaga, aby istniało prawo do odszkodowania jeżeli spełnione są następujące warunki: po pierwsze, nakazany przez dyrektywę skutek powinien przyznawać prawa podmiotom indywidualnym; po drugie, powinna istnieć możliwość ustalenia treści powyższych praw na podstawie przepisów dyrektywy; po trzecie, powinien istnieć związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem obowiązku ciążącego na państwie a szkodą. Wobec braku wspólnotowych regulacji, państwo członkowskie ponosi odpowiedzialność z tytułu wyrządzonych prze
(…)
… do Trybunału kilka pytań z wnioskiem o wydanie orzeczenia wstępnego na podstawie art.177 [234] TWE, co do interpretacji art.189 [249] ust. 3 TWE oraz Dyrektywy Rady nr 80/987/EEC z 20 października 1980 (OJ 1980 L283, str.23).
Powyższe pytania podniesiono w związku z postępowaniem wszczętym przez Andrea Francovich oraz Danielę Bonfaci i in. przeciwko Republice Włoch.
Celem Dyrektywy nr 80/987, nie naruszając…
… przez państwo zaległych wynagrodzeń, przynajmniej za okres trzech miesięcy, lub alternatywnie, odszkodowania.
W powyższych okolicznościach sądy krajowe przedłożyły poniższe pytania, identyczne w obydwu sprawach, z wnioskiem o wydanie orzeczenia wstępnego:
„1. Czy zgodnie z obowiązującym systemem prawa wspólnotowego podmioty indywidualne, które poniosły szkodę wskutek braku implementacji przez państwo…
….
W sprawie C-9/90, Daniela Bonifaci i 33 innych pracowników wszczęło postępowania przed Pretura di Bassano del Grappa, podnosząc że byli zatrudnieni przez Gaia Confezioni Srl, która ogłosiła upadłość z dniem 5 kwietnia 1985. Po rozwiązaniu stosunku pracy wierzytelności powodów z tytułu wynagrodzeń wynosiły ponad 235 milionów LIT. Zostały one uznane za dług przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym…
…. Po upływie ponad 5 lat od ogłoszenia niewypłacalności nie otrzymali żadnej spłaty, zaś syndyk masy upadłościowej poinformował ich, że nawet częściowe zaspokojenie ich roszczeń jest całkowicie nieprawdopodobne. W konsekwencji, powodowie wszczęli postępowanie przeciwko Republice Włoch, domagając się, zważywszy na obowiązek implementacji Dyrektywy nr 80/987 ze skutkiem od dnia 23 października 1983, wypłaty…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)