Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich
z dnia 5 marca 1996
Brasserie du Pęcheur SA przeciw Bundesrepublik Deutschland oraz The Queen przeciw Secretary of State for Transport, ex parte: Factortame Ltd i inni sprawy łączone C-46/93 i C-48/93
[1996] ECR I-1029
Tezy:
Zastosowanie zasady wynagrodzenia przez państwo członkowskie szkody wyrządzonej jednostkom wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, za które państwo może być obarczone odpowiedzialnością, nie może być uchylone w sytuacji, gdy naruszenie dotyczy przepisów prawa wspólnotowego stosujących się bezpośrednio. Prawo jednostki do powołania się na przepisy bezpośrednio skuteczne przed sądem krajowym stanowi minimalną tylko gwarancję i samo przez się nie wystarczy dla zapewnienia pełnego i całkowitego wykonania prawa wspólnotowego. To prawo jednostki, którego celem jest zapewnienie pierwszeństwa przepisów prawa wspólnotowego nad przepisami krajowymi, nie wystarczy w każdej sprawie do zabezpieczenia jednostkom korzyści należnych im na podstawie prawa wspólnotowego, a w szczególności do uniknięcia szkody powstałej wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, które można przypisać państwu członkowskiemu. Ponieważ Traktat nie zawiera postanowień wyraźnie i szczegółowo określających konsekwencje naruszenia prawa wspólnotowego przez państwo członkowskie, do Trybunału należy, w ramach realizacji jego podstawowego zadania, wskazanego w art.164 [220] Traktatu, zapewnienia przestrzegania prawa w wykładni i stosowaniu Traktatu, rozstrzygnięcie tej kwestii zgodnie z powszechnie uznawanymi metodami wykładni, a w szczególności przez odwołanie się do podstawowych zasad wspólnotowego porządku prawnego oraz w razie potrzeby do ogólnych zasad wspólnych systemom prawnym państw członkowskich. Zasada wynagrodzenia przez państwo członkowskie szkody wyrządzonej jednostkom wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, za które państwo może być obarczone odpowiedzialnością, stosuje się w sytuacji, gdy za naruszenie odpowiada krajowy organ prawodawczy. Ta zasada, która jest zasadą immanentną dla systemu Traktatu, zachowuje moc w każdej sytuacji, w której państwo członkowskie narusza prawo wspólnotowe, niezależnie od tego, jakiego organu tego państwa działanie lub zaniechanie spowodowało naruszenie, a w świetle podstawowego wymogu wspólnotowego porządku prawnego, aby prawo wspólnotowe było stosowane jednolicie, obowiązek naprawienia szkody nie może zależeć od krajowych reguł podziału władzy między organy konstytucyjne. Aby określić przesłanki odpowiedzialności państwa członkowskiego za szkodę wyrządzoną jednostce wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę zasady wewnętrzne wspólnotowego porządku prawnego, które leżą u podstaw odpowiedzialności państwa, a mianowicie pełną skuteczność norm prawa wspólnotowego i skuteczną ochronę praw, które te normy konstruują, a także obowiązek współpracy nałożony na państwa członkowskie przez art.5 [10] Traktatu. Uwzględnić należy także zasady sformułowane w odniesieniu do pozaumownej odpowiedzialności Wspólnoty, jako że w myśl drugiego paragrafu art.215 [288] Traktatu zostały one zrekonstruowane na podstawie ogólnych zasad wspólnych systemom prawnym państw członkowskich, a byłoby niewłaściwe, by w braku szczególnego uzasadnienia różnicować reguły odpowiedzialności Wspólnoty i odpowiedzialności państw członkowskich w podobnych sytuacjach, ponieważ ochrona praw, które jednostki wywodzą z prawa wspólnotowego nie może różnić się w zależnoś
(…)
… ani od orzeczenia Trybunału w kwestii ustalenia naruszenia. Podstawy wyroku:
Zarządzeniami odpowiednio z dnia 28 stycznia 1993 i z dnia 18 listopada 1992, dostarczonymi do Trybunału odpowiednio w dniach 17 lutego 1993 i 18 lutego 1993, Bundesgerichtshof (sprawa C-46/93) i High Court of Justice, Queen's Bench Division, Divisional Court (sprawa C-48/93) przedłożyły Trybunałowi do rozstrzygnięcia orzeczeniem wstępnym…
…” w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów. W związku z powyższym Bundesgerichtshof przedłożył Trybunałowi następujące pytania do rozstrzygnięcia orzeczeniem wstępnym:
„1. Czy zasada prawa wspólnotowego nakazująca państwu członkowskiemu wynagrodzić szkodę wyrządzoną jednostce wskutek naruszenia prawa wspólnotowego przez to państwo stosuje się także w sytuacji, gdy naruszenie to polega na niedostosowaniu ustawy…
… wspólnotowego jest wystarczająco poważne, jeżeli jest kontynuowane mimo wyroku stwierdzającego to naruszenie lub orzeczenia wstępnego lub ustalonego orzecznictwa Trybunału w danej kwestii, z którego jasno wynika, że dane zachowanie stanowi takie naruszenie. Odszkodowanie należne od państwa członkowskiego z tytułu szkody wyrządzonej jednostce wskutek naruszenia prawa wspólnotowego winno odpowiadać poniesionej…
… w trybie art.177 [234] TEWG pytania dotyczące warunków odpowiedzialności państwa członkowskiego za szkodę wyrządzoną jednostce wskutek naruszenia prawa wspólnotowego, które to naruszenie można przypisać temu państwu. Pytania te podniesiono w postępowaniach między Brasserie du Pęcheur SA a Republiką Federalną Niemiec oraz między Factortame Ltd i in. (dalej jako „Factortame”) a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
Sprawa C-46/93 Przed sądem krajowym, Brasserie du Pęcheur, spółka francuska z siedzibą w Schiltigheim (Alzacja), podniosła, że została zmuszona do przerwania eksportu piwa do Niemiec w końcu roku 1981, ponieważ właściwe władze niemieckie uznały, że piwo produkowane przez Brasserie du Pęcheur nie spełnia wymagań prawa niemieckiego w zakresie tzw. Reinheitsgebot…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)