To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
REPUBLIKA FRANCUSKA Źródła prawa konstytucyjnego:
- konstytucja z 4 października 1958 (zatwierdzona w referendum)
- „blok konstytucyjny” (bezpośrednio obowiązujące normy o randze konstytucyjnej) : Konstytucja
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 26 sierpnia 1789 r.
Wstęp do poprzedniej Konstytucji Francuskiej z 27.10.1946 r.
Zasady podstawowe uznane przez ustawy Republiki
Cele działalności państwa o randze konstytucyjnej (czyt. konieczne ograniczenia wolności obywatelskich)
Karta Środowiska (2004)
Konstytucja z 04.10.1958 r. jest konstytucją sztywną , trudno zmienialną. Zmiana konstytucji - art. 89. : Inicjatywa przysługuje Prezydentowi na wniosek premiera lub deputowanych. Dwie drogi postępowania z takim projektem: Musi być uchwalony przez Zgromadzenie Narodowe i Senat (równorzędne stanowiska obu izb).
Następnie albo poddany pod referendum, albo (w przypadku projektu prezydenckiego) projekt zostaje ponownie przedstawiony izbom, tym razem obradującym jako Kongres (większość kwalifikowana: 3/5).
Ostatnie zdanie Konstytucji: „republikańska forma rządów nie może być przedmiotem zmiany Konstytucji”. Konstytucja Francuska jako jedna z pierwszych dokonała instytucjonalizacji roli partii politycznych (art. 4), tym samym uznając formalnie prawo obywatelskie do ich tworzenia i należenia.
System partyjny
Do połowy XX wieku Francja uchodziła za modelowy przykład systemu wielopartyjnego. Rozwiązania Konstytucji 1958 r., takie jak:
Wzrost kompetencji Prezydenta.
Przy wyborze Prezydenta w drugiej turze dopuszczane są tylko dwie kandydatury. Konieczność zawierania porozumień wyborczych.
System wyborczy do Zgromadzenia Narodowego.
Doprowadziły do ukształtowania się dziś „dwublokowego” systemu partyjnego we Francji.
Bloki: lewica - Partia Socjalistyczna, prawice - Zgromadzenie na rzecz Republiki.
Co ważne: we Francji (podobnie jak w USA) rzeczywistymi przywódcami partii są prezydenci państwa. W GBR - szefowie rządów.
Ogólna charakterystyka ustroju
Od systemu prezydenckiego różni się:
Zwiększonymi uprawnieniami Prezydenta (możliwość zarządzania referendum, możliwość rozwiązywania Zgromadzenia Narodowego).
Zmniejszonymi uprawnieniami Prezydenta (powołanie instytucji Premiera i Rady Ministrów, podział kompetencji we francuskiej egzekutywie).
Od systemu parlamentarnego różni się:
Wyłączeniem wielu aktów Prezydenta spod kontrasygnaty.
Stworzeniem możliwości działania rządu bez parlamentarnej inwestytury.
Problem z nazewnictwem: „system arbitrażu prezydenckiego”
(…)
… wobec parlamentu
- inicjatywa zmian konstytucyjnych
- kierowanie orędzie do izb parlamentu (Prezydent nie wygłasza ich osobiście, orędzie jest odczytywane)
- zwoływanie sesji nadzwyczajnych
- promulgacja ustaw, która powinna nastąpić w ciągu 15 dni od przekazania ustawy przez parlament rządowi
- wnioskowanie do Rady Konstytucyjnej o zbadanie konstytucyjności ustaw
- weto ustawodawcze (żądanie ponownego…
… woli powszechnej Narodu)
- tym samym odeszło się od poziomego podziału aktów prawnych na rzecz pionowego
- ZN nie posiada tzw. konstruktywnego wotum nieufności, może jednak doprowadzić do dymisji rządu
Procedura ustawodawcza
- priorytet projektów rządowych (90 % ustaw z inicjatywy rządowej)
- monopol na projekty ustaw finansowych dla rządu
- na podstawie art. 49 rząd może stworzyć sytuację zaistnienia…
…, rolę przewodniczącego pełni premier.
Rada Gabinetowa: posiedzenie Rady Ministrów pod przewodnictwem premiera, bez udziału Prezydenta. Jednak konstytucyjnie RG nie jest tożsama z Radą Ministrów i nie może realizować jej kompetencji (np. nie może uchwalać ordonansów i dekretów).
Praktyka Rady Gabinetowej jest częsta w przypadku, gdy rząd i Prezydent wywodzą się z różnych opcji politycznych (czyli okres…
… posiedzeniom Rady Ministrów). W sytuacjach poważnego zagrożenia tych interesów Narodu, Prezydent przejmuje pełnię władzy w celu doprowadzenia sytuacji do stanu normalnego.
Konstytucja wpierw prezentuje postanowienia dotyczące Prezydenta.
Ustrój terenowy: państwo unitarne (art. 1). Gminy, departamenty (z prefektami, czyli „delegatami rządu”). W 2003 r. miała miejsce nowelizacja Konstytucji: Art. 1 uzupełniono…
… jest ostateczny, obowiązkowa kontrola konstytucyjności takich ustaw przez Radę Konstytucyjną przed ich promulgacją. Rada Konstytucyjna uznaje ustawy zwykłe za niekonstytucyjne w przypadku ich sprzeczności z ustawami organicznymi, co świadczy o ich wyższości. - ustawy zwykłe
- ustawy finansowe
- ustawy programowe (cele działalności gospodarczej i socjalnej państwa)
Podział materii prawodawczych między parlament…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)