To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Forma rządów
Forma państwa= 1)forma rządów, 2) reżim polityczny, 3) ustrój terytorialny.
Adam Łopatka- „forma rządów to ogół organów naczelnych państwa i stosunki między nimi”.
Państwa ze względu na formę rządów dzielimy na: a) republiki, b) monarchie
a)republika- forma rządów, w której najwyższa władza należy do organu wybieranego na określony czas (kadencję) przez obywateli. Republiki można podzielić na:
- Arystokratyczne- władze wybierane przez wąskie grupy, wyodrębnione ze względu na pochodzenie lub tożsamość (występowały w przeszłości np. Wenecja w XVII w)
- Demokratyczne- władze wybierane przez ogół obywateli (współczesne republiki europejskie np. Polska, Niemcy, Francja)
b) monarchia- forma rządów, w której najwyższym organem jest monarcha (król, cesarz, sułtan, faraon), a ludność tworzy grupę poddanych. Monarcha swoją funkcję sprawuje najczęściej dożywotnio. Ze względu na sposób uzyskania władzy przez władcę monarchie można podzielić na:
- monarchię dziedziczną (np. Wielka Brytania, Hiszpania)
- monarchię elekcyjną- monarcha uzyskuje władze przez wybór (np. RP w okresie nowożytnym)
Ze względu na zakres władzy monarchy, można podzielić na:
- nieograniczone (absolutne)- monarcha skupia w swych rękach pełnię władzy państwowej. Wydaje akty prawne, spełnia funkcję administracyjne i wykonuje wymiar sprawiedliwości. Np. Arabia Saudyjska i Watykan (Papieża wybiera Kolegium Kardynałów. Członków kolegium mianuje papież)
- ograniczone (konstytucyjne)- monarcha nie sprawuje pełni władzy, inne organy (np. parlament niezależny od władcy) przejmuje część władzy. Np. Szwecja, Holandia, Belgia.
Na przestrzeni wieków istniały różne formy monarchii (6):
- despotyczna- król miał pełnię władzy, był właścicielem całej ziemi w państwie, nieograniczoną władzę nad obywatelami, pełnił funkcję najwyższego kapłana. Np. Egipt pod panowaniem faraonów.
- patrymonialna- monarcha miał silną pozycję polityczną i ekonomiczną- był właścicielem całej ziemi w państwie i mógł nią swobodnie dysponować, a jego władza miała sankcję religijną. Np. państwa we wczesnośredniowiecznej Europie.
- stanowa- powstała w związku ze wzrostem politycznego i ekonomicznego znaczenia stanów. Władza monarchy nadal silna, lecz ograniczona przez ogólnokrajową reprezentację stanów (np. Stany Generalne, Parlament), która miała uprawnienia opiniodawczo- doradcze. Narodziła się w XIII i XIV wieku w Anglii i Francji.
-absolutna- monarcha ma całkowitą i niepodzielną władzę, nie podlega stanowionemu przez siebie prawu, bezpośrednio ingeruje w wiele dziedzin życia, a organy przedstawicielskie nie mają wielkiego znaczenia. Narodził się w XVII wieku we Francji i Anglii.
(…)
… środków prawnych, wpływanie jedna na drugą i odwrotnie w celu korygowania zachowań we wzajemnych stosunkach. Równowaga ma zapewnić prawo rządu do rozwiązania parlamentu przed upływem kadencji i prawo parlamentu do obalenia rządu przez cofnięcie wotum zaufania. Parlament pochodzi z wyborów powszechnych a rząd z jego łona. Głowa państwa ma pozycję neutralną i nie odpowiada politycznie. Jest jedynie czynnikiem koordynującym. Rząd ma inicjatywę ustawodawczą, a przez parlament może być pociągnięty do odpowiedzialności politycznej i konstytucyjnej.
3) System rozdziału władzy ustawodawczej od władzy wykonawczej- władza ustawodawcza i wykonawcza pochodzą z osobnych wyborów powszechnych (np. USA). Między tymi władzami nie występuje wotum zaufania, rozwiązywania parlamentu, skracania kadencji…
… rządzenia:
1) System przewagi władzy ustawodawczej- zwierzchność władzy ustawodawczej nad kolegialną władzą wykonawczą oraz rozbudowanie różnych form demokracji bezpośredniej. Np. Szwajcaria. Rząd jako komitet wykonawczy parlamentu, który jest pod jego stałą kontrolą, musi mu składać sprawozdania.
2) System równowagi władzy ustawodawczej i władzy wykonawczej- przyznanie władzy ustawodawczej i wykonawczej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)