To tylko jedna z 18 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Filozofia
analityczna:
skoro całe poznanie
odbywa się poprzez język,
to badanie języka
dostarcza najwierniejszego
obrazu świata
Pojęcie filozofii analitycznej
• W sensie szerokim: jakakolwiek filozofia, która kładzie nacisk na
szczególny rozbiór i klaryfikację pojęć, definiowanie myśli – na
analizę. Ten sposób filozofii znajdował swych przedstawicieli we
wszystkich epokach historycznych (Sokrates, Arystoteles, scholastycy
np. Piotr Abelard, Kartezjusz, Spinoza, Leibniz).
• W sensie węższym: historyczny nurt filozofii współczesnej, której
prekursorami są Gottlob Frege i Franz Brentano, a który został
stworzony przez G. E. Moore’a i B. Russella (ojcowie fil.
analitycznej); uprawiana później przez Ludwiga Wittgensteina, Koło
Wiedeńskie (R. Carnap), filozofów języka potocznego (Austina,
Ryle’a, II Wittgensteina) oraz filozofów amerykańskich (S. Kripkego,
H. Putnama, D. Davidsona, J. Searle’a).
• W wąskim sensie: taki sposób uprawiania filozofii, w którego centrum
jest filozofia języka. Filozofia analityczna jako analiza języka i nic
innego (M. Dummett).
Czemu filozofia analityczna była i jest
przeciwstawiana?
• Filozofia analityczna (analizuje
pojęcia, bada podstawowe założenia)
a filozofia spekulatywna
(dalekosiężne uogólnienia,
ostatecznościowe rozumienie świata).
• Filozofia analityczna (kojarzona
głównie z Wyspami Brytyjskimi, z
Cambridge) a filozofia
kontynentalna (fenomenologia,
strukturalizm, filozofia dialogu,
egzystencjalizm, postmodernizm).
Filozofia analityczna nie
jest ściśle określoną szkołą
filozofii ani jednolitym
kierunkiem filozoficznym.
Jest raczej konglomeratem
kilku szkół filozoficznych.
Wyznaczniki filozofii analitycznej:
• Język jako narzędzie i przedmiot filozofii
• Dbałość o precyzję argumentacji
• Niechęć do pospiesznych syntez i rezygnacja z
budowania systemu filozoficznego na rzecz
drobiazgowej analizy poszczególnych
zagadnień
• Intersubiektywna sensowność i
kontrolowalność wyników przejawiająca się w
przedkładaniu zespołowej pracy nad
indywidualne budowanie systemów czy
rewizje języka filozoficznego.
• Czysto poznawcze cele filozofii
• Metody: klasyczna analiza pojęciowa, analiza
logiczna, analiza lingwistyczna, analiza
systematyczna.
Na początku XX wieku dokonał się w filozofii tzw.
zwrot lingwistyczny („linguistic turn”). Ten zwrot
nastąpił pod wpływem przełomu, jaki dokonał się w
logice.
• Gottlob Frege (1848-1925) – ojciec
nowoczesnej logiki matematycznej. Opracował
podstawy, na których oparła się filozofia
analityczna.
• Dotąd: co mogę wiedzieć? Co dzieje się w
moim umyśle?
• Frege: logika to nie prawa myślenia, logika
istnieje obiektywnie, niezależnie od naszych
umysłów („odpsychologizowanie” filozofii).
Filozofia powinna opierać się na logice, a nie
na epistemologii → filozofia mająca charakter
logiczno-lingwistyczny.
Principia mathematica (1910-13) B. Russella i A. N.
Whiteheada – największy wkład w dziedzinę logiki od
czasów Arystotelesa
• Obaj wykazali, że matematykę da się zredukować do
jednego z
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)