To tylko jedna z 44 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Finanse publiczne
1.POJĘCIE FINANSÓW PUBLICZNYCH Mianem finansów publicznych określamy zasoby pieniężne związków publiczno - prawnych tj. państwo publiczne organizuje międzynarodowe, samorząd terytorialny, instytucje ubezpieczeń społecznych, związki wyznaniowe. Zasoby te umożliwiają związkom publicznoprawnym realizacje różnego rodzaju zadań publicznych, społecznych i gospodarczych. Gdyby pozbawić zw. pub-prawne zasobów pieniężnych i źródeł ich zasilania egzystencja tych zw. byłaby niemożliwa i skazane byłyby na upadek.
Przymiotnik publiczne oznacza, że dysponentem zasobów pieniężnych składających się na fin. publ. są związki publ-prawne, a gospodarka tymi zasobami powinna być podporządkowana realizowanym przez te związki zadaniom publicznym.
Zapotrzebowanie związków publ - praw. Na zasoby pieniężne jest uzależnione od zakresu i skali zadań przez te związki. Jeżeli związki te realizują zadania o szerokim zakresie i na dużą skalę to ich zapotrzebowanie na środki pieniężne jest wysokie i zapotrzebowanie to pokrywane jest przede wszystkim z podatków. Z tego względu w tym przypadku podatki muszą być wysokie. Jeżeli natomiast związki publ - prawne realizują zadania o wąskim zakresie i na mała skalę to podatki mogą być odpowiednio niższe.
Przymiotnik publiczne oznacza jednocześnie, ze operacje zasobami pieniężnymi prowadzone przez związki publ-prawne powinny być zorientowane na realizację interesu ogółu społeczeństwa, czyli interesu publicznego.
Postulat ten w praktyce bardzo rzadko jest spełniony, gdyż elity sprawujące władze w swoich decyzjach i działaniach dotyczących dochodów i wydatków publicznych kierują się przede wszystkim względami politycznymi i mają na względzie interesy grupy społecznej i zawodowej stanowiące ich zaplecze polityczne. W praktyce tylko niektóre decyzje i działania dotyczące gospodarki publicznymi zasobami pieniężnymi są zgodne z interesem prawie całego społeczeństwa. Interesy poszczególnych grup społecznych i zawodowych są bowiem różne i przy deficytowości środków, jeżeli realizuje się interesy jednej grupy społecznej i zawodowej nie stwarza środków na realizację interesów innej grupy społecznej i zawodowej.
2.FINANSE PUBLICZNE A FINANSE PRYWATNE. Mianem finansów prywatnych określamy zasoby pieniężne nie tylko gospodarstw domowych lecz również przedsiębiorstw, banków komercyjnych oraz zakładów ubezpieczeń niezależnie od formy własności. Bank czy przedsiębiorstwo może być własnością państwa ale finanse będą zaliczane do prywatnych bowiem w gospodarce rynkowej nawet państwowej przedsiębiorstwa, banki itd. powinny być instytucjami zarobkowymi i powinny dążyć do maksymalizacji zysku. Podstawowa różnica między fin. publicznymi i prywatnymi przejawia się w tym, że równowaga finansów prywatnych i przemieszczanie się prywatnych zasobów pieniężnych jest regulowane przez mechanizm rynkowy. Natomiast równowaga finansów publicznych przemieszczanie się pub. zasobów pieniężnych są zdeterminowane przez interwencje państwa Pozostałe różnice są następujące: -państwo jako podstawowy podmiot fin. publicznych dysponuje prawem użycia przymusu i wykorzystuje to prawo do zagwarantowania sobie dochodów poprzez nakładanie podatków. Podatki są świadczeniami pieniężnymi wnoszonymi przez pod. gospodarcze i gospod. domowe na rzecz władzy publicznej o charakterze: przymusowym , bezzwrotnym, nieodpłatnym ogólnym -państwa suwerenne nie podlegają przymusowi w zakresie ponoszenia wydatków. Natomiast podmioty fin. prywatnych podlegają prymusowi w zakresie ponoszenia wydatków, gdyż zmuszone są przez państwo do płacenia podatków, ZUS itp. Podmioty finansów prywatnych pozyskują zasoby pieniężne ze sprzedaży towarów i usług. - finanse publiczne wyrażają się w pieniądzu. Jest on emitowany przez bank centralny jak i banki komercyjne. BC w przypadku Polski jest instytucją państwową i cały zysk NBP pochodzący z kreacji pieniądza w całości jest wpłacany do budżetu państwa. Zysk ten pochodzi przede wszystkim z emisji pieniądza. Jest to istotne źródło dochodu tego budżetu. Podmioty finansów prywatnych poza bankami komercyjnymi nie maja wpływu na kreację pieniądza i nie uzyskują dochodu z tej kreacji . - finanse publiczne powinny być zorientowane na realizacje interesu publicznego, a więc interesu ogółu społeczeństwa. Natomiast finanse prywatne mają na względzie korzyści indywidualne, a więc realizacje interesu prywatnego i osiągnięcie zysków indywidualnych, - skala finansów publicznych jest ogromna i nieproporcjonalna z finansami prywatnymi. W Polsce poprzez system finansów publicznych redystrybuje się około 50% produktu narodowego brutto natomiast przez sam budżet około 30 % PKB. Skala finansów publicznych powoduje, że operacja zasobami pieniężnymi przesądzają o równowadze lub braku równowagi całej gospodarki narodowej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)