in.: finanse, funkcje pieniądza, gospodarka finansowa, polityka finansowa, klasyfikacja zjawisk finansowych, charakterystyka strumieni kredytowych, charakterystyka finansów przedsiębiorstw, finanse ubezpieczeń, rachunkowość społeczna, refinsowanie banków.
1. CO TO SĄ FINANSE?
Termin „finanse” oznacza inaczej zasoby pieniężne związane po pierwsze z gromadzeniem, po drugie z podziałem zasobów pieniężnych. Tam gdzie nie występuje pieniądz tzn. w gospodarce naturalnej - nie ma również finansów.
2. NAUKA FINANSÓW A NAUKA EKONOMII.
Nauka finansów jest jedną z gałęzi nauki ekonomii. Jest to nauka o zjawiskach i procesach pieniężnych, a więc jednym z głównych aspektów zjawisk badanych przez ekonomię.
3. FUNKCJE PIENIĄDZA.
- funkcja miernika wartości,
- środka tezauryzacji,
- środka cyrkulacji,
- środka płatniczego,
- pieniądza światowego.
4. PIENIĄDZ W CHARAKTERZE ZASOBÓW I STRUMIENI.
Zasób pieniężny - pieniądz pozostawiony na pewien czas w bezruchu.
Strumień pieniężny - pieniądz dynamiczny, strumień wskazuje kierunek przepływu pieniądza np. od podatnika do podatkobiorcy.
5. CO TO JEST GOSPODARKA FINANSOWA I POLITYKA FINANSOWA?
Pojęciem szerszym od finansów jest pojęcie gospodarki finansowej. Obejmuje ono wszystkie trzy formy działania w dziedzinie zjawisk pieniężnych tzn.
- przygotowanie prowadzenia wszelkiego rodzaju operacji pieniężnych w tym ich planowanie,
- faktyczną realizację tych operacji pieniężnych,
- ewidencję i analizę przebiegu operacji pieniężnych w przyszłości.
Polityka finansowa jest to dokonywanie wyboru zarówno celów jak również sposobów lub metod ich osiągnięcia. Treść polityki finansowej zależy od podmiotu, który ją realizuje.
6. PRZEDMIOTOWA KLASYFIKACJA ZJAWISK FINANSOWYCH.
- przedmiotowe - pozwalają wyodrębnić określone rodzaje zjawisk pieniężnych, niezależnie od tego jakie podmioty biorą w nich czynny udział, w oparciu o to kryterium wyodrębnione są 3 podstawowe grupy pieniężnych przychodów i wydatków, czyli strumieni pieniężnych.
Zasób pieniężny - pieniądz pozostawiony na pewien czas w bezruchu.
Strumień pieniężny - pieniądz dynamiczny, strumień wskazuje kierunek przepływu pieniądza np. od podatnika do podatkobiorcy.
7. CHARAKTERYSTYKA RYNKOWYCH STRUMIENI PIENIĘŻNYCH.
Przychody i wydatki pieniężne zwane ekwiwalentnymi (rynkowymi) charakteryzują się powiązaniem wydawania pieniędzy jednego podmiotu ze wzajemnym świadczeniem ze strony drugiego podmiotu realizującego wydatek pieniężny. Chodzi o rodzaj świadczenia tzn. sprzedaż towarów i usług oraz świadczenia pracy.
8. CHARAKTERYSTYKA STRUMIENI REDYSTRYBUCYJNYCH (TRANSFEROWYCH).
Drugą grupę strumieni pieniężnych wyróżnionych w oparciu o kryteria podmiotowe stanowią przychody i wydatki redystrybucyjne (transfery obejmujące płatności dokonywane z różnych tytułów). Ich wspólną cechą jest występowanie materialnego ekwiwalentu za przekazywany pieniądz.
(…)
… pieniężne oraz dokonują gromadzenia zasobów pieniężnych.
Podmiotowa klasyfikacja obejmuje:
- finanse publiczne,
- finanse przedsiębiorstw,
- finanse gospodarstw domowych,
- finanse banków i instytucji kredytowych,
- finanse ubezpieczeń.
11. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FINANSÓW PRZEDSIĘBIORSTW.
Pierwsza grupa klasyfikacyjna obejmuje finanse (przychody i wydatki) przedsiębiorstw. W teorii ekonomii i finansów…
… kapitałowego. Dla przedsiębiorstw najbardziej charakterystyczne są wydatki związane z zakupem rzeczowych czynników wytwórczych jak również siły roboczej, czyli wydatki ekwiwalentu. Ważną pozycją wydatków przedsiębiorstw są wydatki transferowe. Przedsiębiorstwa ponoszą ponad to wydatki kredytowe związane ze spłatą zaciągniętych kredytów.
12. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FINANSÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH.
Finanse gospodarstw domowych obejmują przychody i wydatki tego podmiotu. Dla gospodarstw domowych typowymi są przychody z tytułu wynagrodzenia za pracę (przychody ekwiwalentne), a także przychody redystrybucyjne, czyli transfery.
Transfery - emerytury, renty, zasiłki dodatkowe, ubezpieczenia osobowe, ubezpieczenia obligacji i depozytów bankowych oraz dywidendy. Gospodarstwa domowe osiągają też przychody kredytowe…
… dokonywane z różnych tytułów). Ich wspólną cechą jest występowanie materialnego ekwiwalentu za przekazywany pieniądz.
Strumienie redystrybucyjne obejmują:
- podatki i opłaty,
- renty i zasiłki,
- subwencje i dotacje,
- odsetki.
Charakteryzują się tym, że są regulowane przez mechanizm rynkowy.
Finanse gospodarstw domowych obejmują przychody i wydatki tego podmiotu. Dla gospodarstw domowych typowymi…
… spotykamy różne sektory i tak np. Jan Czekaj i Stanisław Owsiak wyróżniają cztery sektory:
- sektor przedsiębiorstw,
- sektor ludności,
- sektor państwowy,
- sektor zagraniczny.
Z kolei Zdzisław Federowicz analizując przepływy finansowe w gospodarce wyodrębnia sześć sektorów:
- przedsiębiorstw, - gospodarstw domowych, - publiczny, - inwestycji, - bankowo kapitałowy,
- zagraniczny.
Dla sektorów czyli grup…
…, natomiast w kolumnach wydatki poszczególnych sektorów na rzecz pozostałych.
21. POJĘCIE I ZAKRES PRZEDMIOTOWY PRAWA FINANSOWEGO.
Termin prawo finansowe jest stosowany w Polsce stosunkowo niedawno.
W Polsce przyjmuje się następującą systematykę prawa finansowego:
I dział - prawo budżetowe
II dział - prawo podatkowe
III dział - prawo celne
IV dział - prawo finansowe, ubezpieczeń społecznych
V dział - prawo finansowe samorządu terytorialnego
VI dział - prawo walutowe i dewizowe
VII dział - prawo finansowe podmiotów gospodarczych
Z wyjątkiem ostatniego działu pozostałe wchodzą w skład finansów publicznych.
Związki prawa finansowego z innymi gałęziami prawa są bardzo bliskie, trudno bowiem znaleźć taką dziedzinę prawa regulującą życie społeczne, która by pośrednio lub bezpośrednio nie dotyczyła zjawisk pieniężnych. Nauki prawa finansowego nie sposób oddzielić od nauki finansów.
Podstawowymi źródłami prawa finansowego są w większości krajów:
- konstytucje,
- ustawy.
W konstytucji powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie te instytucje i zasady finansowe, które określają kompetencje i odpowiedzialność organów władzy państwowej i samorządowej. 22. NORMY PRAWA FINANSOWEGO.
Normy prawa finansowego cechuje trójczłonowa formuła…
… zagranicznego, budowlane itp. Universalizm patrz 36
30. PODAJ PRZYKŁAD SYSTEMU OPARTEGO NA SPECJALIZACJI BANKÓW.
Do typowych banków wyspecjalizowanych należą banki hipoteczne. Ich akcje znajdują się na ogół w posiadaniu banków uniwersalnych, a tym samym - choć są prawnie wyodrębnione - wchodzą do koncernów bankowych. Banki hipoteczne zajmują się udzielaniem pożyczek zabezpieczonych na hipotece nieruchomości…
… dewiz lub waluty z dostawą natychmiastową przy jednoczesnej umowie sprzedaży tej samej kwoty w określonym terminie, po uzgodnionym kursie do tego samego partnera.
Refinsowanie banków polega na udzielaniu kredytów przez bank centralny (emisyjny) pozostałym bankom, które w ten sposób mogą upłynnić swoje aktywa. Podstawowe formy refinansowania banków to:
redyskonto weksli zdyskontowanych poprzednio…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)