To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 7 stron.
FILOZOFICZNE PODSTAWY BADAŃ SPOŁECZNYCH To, co chcemy badać — podobnie też to —jak chcemy realizować nasze zamierzenia badawcze, wiąże
się z potrzebą świadomego lub milczącego przyjęcia określonych podstaw filozoficznych, dotyczących
tego, czym jest dla nas wybrany przedmiot badań oraz jakie są uwarunkowania jego poznania.
Odpowiedź na pytanie o to czym jest dla nas przedmiot badań, np. społeczeństwo, zachodzące w nim
procesy, jakaś grupa społeczna itp. wytwory życia społecznego, dotyczy kwestii ontologicznych, które
— najogólniej — odnoszą się do natury danego przedmiotu, tzn. do jego charakteru, rodzaju i istoty.
Wielu badaczy zjawisk społecznych jest skłonnych mniemać, że refleksje ontologiczne nie wywierają
istotnego wpływu na przebieg lub wyniki badań, a ponadto mogą ich niepotrzebnie wikłać w mniej
lub bardziej jałowe spory filozoficzne. Powyższe mniemanie nie jest jednak zasadne. W związku z tym
trafna jest wypowiedź Jana Szczepańskiego, że „każdy pogląd na rzeczywistość społeczną, niezależnie
od tego, czy jest wyraźnie sformułowany, czy też milcząco przyjęty, ma reperkusje w ogólnych
dyrektywach metodologicznych oraz w technikach zbierania i interpretowania materiałów. Ogólna
teoria rzeczywistości — czy jest ona konsekwentną doktryną filozoficzną, czy też tylko zlepkiem potocznych wyobrażeń — dostarcza nie tylko aparatu pojęciowego, lecz także ram odniesienia dla interpretacji materiałów. Jej wpływ na konkretne stawianie zagadnień i na toczące się w socjologii spory był nieraz podkreślany.
Dobrą ilustracją powyższego poglądu są refleksje Tadeusza Szczurkiewicza związane z poszukiwaniem
odpowiedzi na pytanie czym jest grupa społeczna. I chociaż odpowiedzi na pytanie dotyczące
rzeczywistości grupy społecznej oraz jej charakteru są bardziej ważne dla socjologii teoretycznej niż
empirycznej, to jednak nie są one wcale obojętne dla podejścia do empirycznych badań
wspomnianego tworu społecznego13.
Oprócz wyboru założeń ontologicznych lub epistemologicznych w przypadku filozoficznych podstaw
badań społecznych wchodzą w grę także określone kategorie ogólnej metodologii, na które
należałoby zwrócić uwagę.
Kategoriami danej nauki nazywamy jej podstawowe pojęcia, które mają zarówno obiektywne
podłoże, jak też obiektywnie określoną treść, ponieważ są uogólnieniami ludzkiego poznania, a nie
dowolnymi lub umownymi tworami. Odzwierciedlają one zarówno istniejące w rzeczywistości
społecznej prawidłowości, jak też kolejne szczeble poznania tejże rzeczywistości przez ludzi. Jako
subiektywne formy ujmowania obiektywnych zależności nie są one stabilne, lecz ulegają zmianom i
(…)
…. Miara wyrażona w określonych jednostkach liczbowych stanowi poniekąd granicę bytu
danego przedmiotu, tzn. jak długo dany przedmiot istnieje, cechuje go własna miara, np. żywy
organizm ludzki posiada sobie właściwe temperatury, ciśnienia w układzie krwionośnym, szybkość
tętna itp. Miara określa więc do jakiego momentu zmiany ilościowe, fluktuacyjne, nie pociągają za
sobą jeszcze zmian jakościowych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)