FILOZOFIA UMYSŁU
Filozofia umysłu - dyscyplina usamodzielniająca się, szeroka, interdyscyplinarna, czerpie pełnymi garściami z nauk szczegółowych (psychologia, neurofizjologia, nauki kognitywne).
Pytania:
(1) Czym jest umysł? - uszczegółowienia, kwestie szczegółowe:
(2) Jaka jest relacja między umysłem i ciałem (mózgiem)?
(3) Problem innych umysłów - czy i skąd możemy wiedzieć, że istnieją inne umysły, że inne osoby mają umysł, które są identyczne z naszym lub podobne do nas, skoro mamy dostęp tylko do własnego?
(4) Problem tożsamości osobowej - co sprawia, że jesteśmy sobą, tą właśnie, a nie inną osobą w ciągu całego swojego życia?
(5) Problem sztucznej inteligencji (AI) - czy komputer może myśleć? Czy i co odróżnia nas od komputerów?
Odróżnienie umysłu i świadomości.
- J. Locke - umysł to wewnętrzne czynności obserwowane za pomocą refleksji, ujmowane introspekcyjnie. Świadomość to spostrzeżenie (spostrzeganie) tego, co zdarza się w umyśle człowieka,
- R. Descartes - umysł to wszystko to, co jest w nas w ten sposób, że jesteśmy tego bezpośrednio świadomi,
- Ladd - świadomość to to, czym stajemy się bardziej i bardziej, gdy hałas tłumu na zewnątrz budzi nas z poobiedniej drzemki.
Z iloma rodzajami substancji mamy do czynienia w rzeczywistości, jakiego rodzaju substancją jest umysł?
1. monizm - istnieje tylko 1 rodzaj substancji (których może być wiele),
2. dualizm - istnieją 2 niezależne od siebie substancje - umysł i ciało,
3. pluralizm - istnieje wiele substancji (wiele rodzajów substancji),
4. teoria podwójnego aspektu - istnieje tylko jedna substancja, która ma 2 atrybuty, przymioty (fizyczność i mentalność, ciało i umysł).
(1) Jaki charakter ma umysł, zdarzenia mentalne? Jakiego rodzaju bytem jest umysł?
1. G. Ryle, Czym jest umysł? (1949) - krytyka klasycznego, kartezjańskiego podejścia do problemu. Przeciwstawianie tzw. zachowań umysłowych, mentalnych materii jest nieuprawnione - błąd kategorialny. „Ktoś coś zrobił głupio/ostrożnie” - opis działania, pewnych zachowań, jak ktoś coś zrobił, a nie doznawania. Nie są czymś prywatnym, lecz publicznym. Krytyka prywatności i wewnętrzności, służącej często w ogóle do zdefiniowania tego, co umysłowe. Pseudoproblem - pomieszanie pojęć.
2. L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne (1953) - wypowiedzi o umyśle nie są sprawozdaniami z prywatnych stanów umysłowych, odrzucenie problemu jako pseudoproblemu - nie ma go nigdzie poza filozofią.
3. Behawioryzm (Watson) - w ogóle nie ma czegoś takiego, jak umysł. Krytyka psychologii introspekcyjnej. Poważna nauka powinna zajmować się tym, co dostępne każdemu, publicznie obserwowalne. Myślenie jest tożsame z ruchami w mózgu i krtani, a uczucia są ukrytymi reakcjami trzewiowymi.
(…)
…, co nie jest ani umysłem, ani ciałem. Są niezależne, nie oddziałują, ale jest obustronny paralelizm, dzięki temu, że są skutkami wspólnej przyczyny. 3 odpowiedzi negatywne.
5. Redukcjonizm
- Watsonowski - redukcja zdarzeń mentalnych do fizycznych, zdania dotyczące umysłu trzeba traktować jako zdania o zachowaniu. Niektóre z nich wykraczają poza świadectwa.
- wyrafinowany - wyjaśnianie czegoś, co może być niezrozumiałe…
… wzajemnie.
Ad. c) - nie.
2. Paralelizm (dualizm)
Dla każdego zdarzenia mentalnego istnieje dokładnie jedno odpowiadające mu zdarzenie fizyczne [rodzaj?] i na odwrót [?], są od siebie całkowicie niezależne, ale w czasie życia są ściśle skorelowane. Jedno nie powoduje drugiego i nie są one skutkami wspólnej przyczyny. 3 odpowiedzi negatywne.
3. Epifenomenalizm
Ciało jest rzeczą, a umysł nie, jest jedynie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)