To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
NEOKANTYZM
Od lat 60-ych w filozofii niemieckiej nastąpił powrót do Kanta jako odzew wobec kryzysu wywołanego interpretacjami Hegla. Ruch ten zainicjowany został przez przyrodników (fizyków, fizjologów, biologów).
Powrót do realizmu, pozycja subiektywistyczna, formy myślowe są zależne od zmysłowej i fizjologicznej konstrukcji człowieka. Z badanie umysłów wysnuwano wnioski co do możliwości poznawczych.
Dwa ośrodki interpretacji kantyzmu:
1. Szkoła fryburdzka (Kröner, ...)
2. Szkoła marburska - założyciel Herman Cohen (1842 - 1918), uczniowie: Watorg (1854 - 1924), wychowany Gadamer (hermeneutyka) (1900 - 2002). W szkole tej przez 30 lat (1890 - 1920) neokantyzm nadawał ton filozofii niemieckiej. W tym duchu pracował np. W. Tatarkiewicz.
Rozumienie filozofii
Podstawowy fakt - istnienie nauki. Tym co należy badać to logiczne podstawy. Trzeba badać nie to, jak poznajemy, ale jaką strukturę poznanie posiada. Opowiadają się za metodą transcendentalną. Filozofia ma pytać o jedność poznania. Absolutna jedność nie jest możliwa, bo prace naukowe ciągle są w ruchu. Filozofia nie może polegać na dopełnianiu poznania, nie może mówić o tym, czego nie ma w naukach. Zadaniem filozofii jest badanie apriorycznych elementów poznania. Taka filozofia ma metodę i może uzyskać postać systemową. Filozofia nie może się zajmować hipotezami. Ale nie jest redukowalna do nauk, sama ma się stać nauką. Filozofia i nauki są jakoś zjednoczone, choć odrębne. Nauki objęły wszelkie przedmioty badań, nie ma niczego, czego nie można badać na sposób naukowy. (Marburczykom wzorcem nauk wydają się nauki ścisłe). Nauka to zakres tego, co podlega badaniu, jest to proces tworzenia wiedzy. Nauki też dążą do jedności (filozofia). W miarę wzrostu nauk filozofia się poszerza (im więcej nauki tym więcej filozofii). Treści poznania traktują jako treści obiektywne, nauka przeciwstawia się subiektywności poznania. W miarę swojego rozwoju eliminuje dane zmysłowe. Poznanie rozumieją jako poznanie stosunku - one są bardziej określone niż rzeczy. Fakty poznajemy dopiero poprzez ujęcie ich myślą. Fakt postrzeżony to nie jest jeszcze fakt, to dopiero zadanie dla myśli. Fakty - problemy, konstrukcje logiczne - próby rozwiązania tych problemów. Na początku przedmiot nauki jest czymś nieokreślonym, absolutne poznanie przedmiotu to ideał, cel. Przedmiotem nauki jest systematyczna jedność określenia - droga nauki jest zatem określona. Celem nauki jest określenie tego, co nieokreślone. Obiektywizacja: określenie stosunków wszystkiego do wszystkiego. Nie chodzi o przedmiot.
Nawiązanie do Kanta
Odrzucają dosłowną interpretację Kanta - wątki społeczne i antropologiczne. Twierdzą, że poznanie jest rzeczą myśli. To, od czego pochodzi to też myślenie (a nie rzecz sama w sobie, jak mówił Kant). Wątek fichteański. Odrzucali wszelkie subiektywizowanie w poznaniu u Kanta. Jego filozofię uznawali jednak za przełom, bo nastąpił odwrót od bytu do poznania. O rzeczy samej w sobie wg marburczyków nie można powiedzieć nawet tego, że jest. Próbują oczyścić Kanta z wszelkich naleciałości metafizycznych. Wbrew Kantowi pojmują oni także czas i przestrzeń jako kategorie. Wrażenie nie ma wartości poznawczej. Nie ma żadnego przejścia od transcendentalnej estetyki do transcendentalnej etyki. Przede wszystkim odrzucają pytanie Kanta: jakie warunki trzeba spełnić, aby nauka była nauką?
(…)
…. Pojęcie doświadczenie jest szersze niż zakres nauki (przyrodoznawstwa) ale nie na tyle wystarczające, by mówić o problemach metafizycznych.
Cel margburczyków: dotarcie do obiektywnych podstaw poznania. Rekonstrukcja samego sposobu poznawania, o ile ten ma charakter a'prioryczny. Ale nie chcą dowodzić, że nauka jest faktem koniecznym, jej rozwój nie jest związany z filozofią. Poznanie nie ma charakteru…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)