Faszyzm: a/ „skrajna prawica”? b/ lewica /„narodowa” odmiana socjalizmu/ c/ „ekstremistyczne centrum”? Faszyzm nawet w rozumieniu twórców (Gentile,Mussolini) nie miał być twardą doktryną. Miał się on charakteryzować woluntaryzmem i aktualizmem,tzn kształtować go miała wola ludzka,która co dzień zmierza do innych celów (tym celem narzuconym przez faszystów było silne państwo) oraz miał on reagować na bieżące wydarzenia i stosownie do nich działać. Już to sprawia,że trudno umieścić faszyzm na kontinuum prawica – lewica. Interpretacji jest bez liku i każda mówi o pewnym istniejącym elemencie faszyzmu,klasyfikując go zależnie od przyjętych kategorii. W ten sposób dla komunistów był skrajną prawicą, kolejnym etapem dyktatury burżuazyjnej, dla liberałów głównie lewicowym totalitaryzmem, dla libertarian był lewicowym ruchem ograniczającym wolność ludzką, dla chadeków był wytworem epoki sekularyzacji, dla socjologów ekstremistycznym centrum czy też przejściowym fenomenem epoki. Niemniej można zauważyć pewne stałe elementy, wymienione przez różne środowiska ideologiczne. Często bywa nazywany skrajną prawicą. Wskazywane cechy to dążenie do silnego państwa, nacjonalizm, przemoc, rasizm, antysemityzm, powiązania z kościołem i monarchią. Rozwijając, zgodzić się należy, że faszyści wyznawali ideę silnego państwa, w zasadzie było ono dla nich celem najwyższym życia narodu. W kontekście tego nazywa się ich nacjonalistami, którymi nie byli, bo nacjonalizm jest tradycjonalizmem, który dąży do uwiecznienia jakiegoś dorobku. Faszyści natomiast pod pojęciem narodu rozumieli nie dziedzictwo a wzrastanie w siłę. Historia to dla nich nie dziedzictwo, a akt tworzenia i zmierzania do celu nadrzędnego. W tym kontekście należy dodać,że nie byli reakcyjni. Nigdy nie chcieli powrotu jakiegolwiek dawnego porządku. Przemoc, tj państwo policyjne, aparat represji nie był charakterystyczny dla faszyzmu, ale dla dyktatur w ogóle, wobec tego trudno na tej podstawie go klasyfikować. Rasizm i antysemityzm pojawiły się w faszyźmie dopiero pod wpływem sojuszu z silniejszymi niemcami. Wielu badaczy twierdzi,że gdyby nie przymierze z nazistami, faszyzm nigdy nie stałby się rasistowski i antysemicki. Twierdzą tak, ponieważ przed tym sojuszem, faszyści nigdy nie dyskryminowali żadnej z grup społecznych. Jeżeli chodzi o powiązania z kościołem to raczej można mówić o antyklerykaliźmie. Pomimo podpisania konkordatu przez Mussoliniego, nadrzędne zawsze było dla faszystów państwo, a kościół uzupełniał je.
(…)
… prowadzili politykę dosyć liberalną, by powrócić
do idei państwa opiekuńczego : płatne urlopy, zasiłki chorobowe, pomoc dla
ubogich, wczasy bezpłatne, likwidację bezrobocia itp, a później również
nacjonalizacja przemysłu (głównie z powodu kryzysu). W każdym innym kraju
faszyzm zachowywał owo oblicze socjalne, a gdzieniegdzie nawet dochodził do
skrajnej lewicy. Poza tym faszyzm cechował się antyliberalizmem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)