Farmakoterapia Ocena leku Mniej więcej od połowy bieżącego stulecia psychofarmakoterapia przeżywa okres żywiołowego rozwoju. Przemysł farmaceutyczny koncentruje się głównie na produkcji leków psychotropowych, które obok antybiotyków stanowią najważniejsze źródło jego dochodów. Co roku produkuje się kilkaset nowych środków psychotropowych. Nawet specjalista nie jest już w stanie zapoznać się z ich nazwami, nie mówiąc już o działaniu. Wciąż publikuje się wiele prac poświęconych skuteczności działania poszczególnych leków. Prace te w krajach kapitalistycznych są niejednokrotnie finansowane przez firmy farmaceutyczne, co, jak się zdaje, nie pozostaje bez wpływu, jeśli nie na świadomą, to na podświadomą motywację w interpretacji wyników. Stosuje się w nich różnorodne rygory naukowe w rodzaju grup kontrolnych, a mianowicie tzw. placebo (leku obojętnego) o identycznym, co lek właściwy, wyglądzie i smaku, analizę statystyczną wyników itd.
Mimo tych rygorów codzienne doświadczenie nie zawsze pokrywa się z wynikami naukowych ocen leków; leki mające niekiedy doskonałą opinię na podstawie badań naukowych, okazują się w codziennej praktyce mało skuteczne lub zgoła szkodliwe.
Ocena skuteczności jakiejkolwiek formy leczenia w psychiatrii jest niezwykle skomplikowana ze względu na wielość czynników wpływających dodatnio lub ujemnie na stan psychiczny chorego. Obserwacja związków przyczynowych wymaga stworzenia układów izolowanych, tzn. takich, w których możliwie tylko jeden czynnik działa na dany układ, a działanie innych czynników jest wyłączone lub dokładnie znane. Zastosowanie tego modelu jest niemożliwe w badaniach psychiatrycznych. Nie można wykluczyć różnorodnych czynników działających na człowieka, a ich działanie jest w większości przypadków równie nieznane, jak działanie czynnika badanego.
Rozbieżność spotykana nieraz między oceną naukową lęku a opinią lekarzy praktyków, a także pacjentów, zdaje się wynikać w pewnej przynajmniej mierze z nieprzydatności wspomnianego modelu w badaniach psychiatrycznych. Na ogół nowo wyprodukowany lek psychotropowy wkrótce zdobywa sobie mniej więcej zgodną opinię wśród lekarzy praktyków. Opinia ta tworzy się na podstawie obserwacji chorych, u których lek zastosowano, obserwacji nie spełniającej wprawdzie obecnie obowiązujących kryteriów naukowych, ale za to całościowej, uwzględniającej różnorodne czynniki, które na chorego działają. W ten sposób lekarz praktyk może na podstawie własnego doświadczenia w każdym przypadku wyważyć działanie dodatkowego czynnika, jakim jest lek, i na podstawie obserwacji kilkunastu czy kilkudziesięciu chorych wyrobić sobie przekonanie o skuteczności danego leku. Oczywiście ta stara i nienaukowa metoda oceny skuteczności środka terapeutycznego nie jest wolna od różnego rodzaju irracjonalnych uprzedzeń czy entuzjazmów, intuicyjnych ocen itd. W sumie jednak jest ona bardziej wiarygodna niż tzw. metody naukowe.
(…)
… jej przepuszczalność), ułatwiając w ten sposób powstanie impulsu nerwowego i jego przechodzenie z neuronu na neuron. Inne znów substancje wywołują hi-perpolaryzację błony komórkowej neuronu (tj. zwiększają różnicę potencjałów między zewnętrzną a wewnętrzną strofą błony komórkowej, a tym samym zmniejszają jej przepuszczalność), działają więc hamująco na powstawanie i przewodzenie impulsów nerwowych.
Co się tyczy…
… i towarzyszące mu objawy wegetatywne (elenium, meprobamat, walium, ataraks).
3. Tymoleptyki — leki poprawiające nastrój (tofranil lub melipramina i tzw. inhibitory MAO — mono-aminooksydazy — enzymu rozkładającego serotoninę i aminy katecholowe, jak adrenalinę i noradrenalinę), a więc substancje działające pobudzająco na czynności układu nerwowego. Mimo że teoretycznie działanie inhibitorów MAO (np. niamidu…
…, bolesne konflikty oddalają się, występuje zahamowanie ruchowe, zwłaszcza motoryki podstawowej (związanej z postawą ciała i ekspresją emocjonalną), tak że mogą wystąpić objawy parkinsonoidalne.
To pobudzające i hamujące działanie lęków psychotropowych niektórzy autorzy starają się wytłumaczyć w ten sposób, że ich głównym polem działania jest układ siateczkowy pnia i międzymózgowia. Układ…
… się uwagę na dominujące objawy niż na rozpoznanie nozologiczne. I tak, gdy dominuje lęk, niezależnie od tego, czy jest to depresja endogenna, reaktywna, schizofrenia, psychoza organiczna itp., podaje się środki zmniejszające napięcie lękowe; gdy na pierwszy plan wysuwa się obniżenie nastroju, też niezależnie od rozpoznania nozologicznego podaje się leki poprawiające nastrój; gdy chodzi o rozjaśnienie…
…, natomiast u innych — zachwyt graniczący z ekstazą. Większość psychiatrów stoi na stanowisku, że dysleptyków nie powinno się stosować w lecznictwie, gdyż zawsze istnieje niebezpieczeństwo wybuchu pod ich wpływem psychozy schizofrenopodobnej (wypadki takie zresztą się zdarzały). Są jednak psychiatrzy, którzy używają ich jako środka pomocniczego w psychoterapii. Niezwykłe przeżycia wywołane tymi środkami dają choremu nowy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)