To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Teoretyczne założenia ewolucjonizmu - wielu ewolucjonistów unikało układania programów, poprzestając bądź na teoretycznych wstępach i dygresjach, bądź też na stosowaniu pewnych zasad bez ich manifestacyjnej eksplikacji - najbardziej programowe były niewątpliwie prace Spencera, chociaż nie można go uważać za autora w pełni reprezentatywnego - biorąc pod uwagę zarówno wypowiedzi programowe, jak i praktykę badawczą można wskazać pewne założenia konstytutywne dla całego ewolucjonizmu jako swoistej orientacji teoretycznej w naukach społecznych: Z filozoficznego punktu widzenia ewolucjoniści byli bez wątpienia pozytywistami. Akceptowali główne zasady „metody pozytywnej”, zwłaszcza zaś naturalistyczne przekonanie o jedności świata i wiedzy o nim. Rzeczywistość ludzka jest częścią przyrody i należy ja badać za pomocą metod stworzonych przez przyrodoznawstwo. Potraktowanie ludzkiego świata jako części przyrody łączyło się z założeniem, iż podlega on przyrodniczym prawom , nie zaś przypadkom czy kaprysom. Odkrywane przez naukę prawa są prawami dwóch zasadniczych rodzajów: współwystępowania i następstwa, struktury i funkcji. Jeśli spełnione są określone warunki, zjawisku A towarzyszy zawsze zjawisko B i następuje po nim zjawisko C Szczególną wagę przywiązywali ewolucjoniści do wykrywania zależności genetycznych , mniemając, że wyjaśnić zjawisko to wskazać jego genezę. Poszukiwanie niezmiennych praw rządzących ludzką rzeczywistością wymagało założenia, że - mimo nieustannych zmian, jakim ta rzeczywistość podlega w toku ewolucji - ma ona jednak pewne cechy trwałe. Ewolucjoniści przyjmowali w związku z tym istnienie niezmiennej w pewnych granicach natury ludzkiej. Nie znaczy to, że wierzyli w stałość konstytucji psychicznej człowieka, albowiem taka wiara byłaby sprzeczna z przekonaniem o powszechności ewolucji. Sądzili, że zmianie nie podlegają ogólne zasady funkcjonowania ludzkiego umysłu czy - jak mówił Bastian- pewne Elementargedanken, pewne cechy specyficzne dla danego społeczeństwa. Zmiana, ruch, rozwój wszystkiego, cokolwiek istnieje, to, oczywiście, pewnik myśli ewolucjonistycznej. Tym, co wymaga wyjaśnienia, jest w związku z tym nie tyle fakt ewolucji, ile to, że w dziejach zdarzają się sporadycznie okresy bezruchu i zastoju. Zmiana jest w istocie wszechobecna . Ponieważ życiem społecznym rządzą oprócz praw następstwa prawa współwystępowania zjawisk, społeczeństwo zaś jest pewną całością, zmiana w jakiejkolwiek jednej dziedzinie pociąga za sobą zmiany we wszystkich innych dziedzinach, stając się w końcu zmianą globalną . Przekonanie o globalnym charakterze zmiany pozwalało na operowanie ważnym dla ewolucjonistów pojęciem przeżytków jako takich zjawisk, które są ewidentnie niezgodne z aktualnym stanem społecznej całości, będąc pozostałościami stanów wcześniejszych.
(…)
… fazach. W gruncie rzeczy dopiero połączenie tezy o uniwersalnym charakterze praw ewolucji z tezą o nierównomierności jej tempa czyni ewolucjonizm możliwym.
Ewolucjoniści zakładali, że zmiana społeczna nie ma w normalnych warunkach charakteru gwałtownego i wyższe szczeble ewolucji oddziela zwykle od niższych wiele szczebli pośrednich. Ewolucja to antonim rewolucji. Każda forma wyższa wykształca…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)