Etapy realizacji UGiW - wykład

Prof. Janusz Bilski
Tworzenie i funkcjonowanie strefy euro
Wykład IV – Etapy realizacji UGiW
Raport Delorsa określa unię walutową jako obszar, na którym spełnione są następujące warunki:
 Wprowadzenie pełnej i nieodwracalnej wymienialności walut
 Ustanowienie całkowitej swobody przepływów kapitałowych oraz integracja rynku finansowego
 Eliminacja marż wahań kursów walutowych oraz nieodwracalne usztywnienie relacji kursowych
Raport nie zakładał konieczności wprowadzenie w unii walutowej wspólnego pieniądza.
Unia gospodarcza w Raporcie Delorsa została określona w następujący sposób:
 Utworzenie jednolitego rynku z pełną swobodą przepływu towarów, kapitałów, usług i siły roboczej
 Prowadzenie na szczeblu Wspólnoty polityki konkurencji umożliwiającej odmienne traktowanie produktów z
różnych państw członkowskich
 Prowadzenie na szczeblu Wspólnoty polityki regionalnej, która zapobiegałaby pogłębianiu się dysproporcji w
rozwoju różnych obszarów
 Koordynacja polityki makroekonomicznej
Etap I – trwał od 1990 do 1993 roku. Podstawowym jego celem było utworzenie jednolitego rynku wewnętrznego. Szczególną
uwagę zwrócono tu na stworzenie warunków do funkcjonowania wspólnego rynku finansowego. Dokonano tego przez pełna
liberalizację przepływów kapitałowych i harmonizację zasad działania narodowych instytucji finansowych. Na etapie I były
podejmowane działania mające na celu usuwanie przeszkód integracji walutowych. Bardzo ważnym dokonaniem pierwszego
etapu było zharmonizowanie warunków działania banków centralnych w krajach Wspólnoty. Kryteria przejścia do drugiego
etapu to:
 Zakończenie procesu tworzenia wspólnego rynku
 Ratyfikacja przez wszystkie kraje traktatu za Maastricht
Etap II – rozpoczął się 1994 roku i trwał do 1998 roku. Głównym zadaniem było tutaj stworzenie instytucjonalnej infrastruktury
dla funkcjonowania unii walutowej. Został utworzony Europejski Instytut Monetarny. Podstawowymi zadaniami EIM były
intensyfikacja współpracy banków centralnych, koordynacja polityki pieniężno – kredytowej państw ESW oraz promowanie
rozwoju ECU. Bardzo ważnym zaleceniem drugiego etapu była koordynacja narodowej polityki gospodarczej. Cechą
charakterystyczną było powstanie kryteriów konwergencji. Przejście do trzeciego etapu było możliwe jeżeli osiągnęło się
warunki konwergencji:
 Stopa inflacji nie może być wyższa o więcej niż 1,5 punktu procentowego od średniej stopy inflacji w trzech rajach
o najniższym jej poziomie
 Średnia nominalna długoterminowa stopa procentowa nie może być wyższa o więcej niż 2 punkty procentowe w
porównaniu z odpowiednią stopą procentową w trzech państwach Unii o najniższym jej poziomie
 Deficyt budżetowy nie może przekroczyć 3% PKB
 Dług publiczny nie może być wyższy niż 60% PKB
 Należy przestrzegać marż wahań obowiązującym w Europejskim Mechanizmie Kursowym oraz nie można
przeprowadzić dewaluacji w ciągu dwóch lat poprzedzających wejście do Unii
Etap III – rozpoczął się w 1999 roku. Europejki Instytut Monetarny przekształcił się w Europejski Bank Centralny. Został także
utworzony Europejski System Banków Centralnych, w którego skład wchodzą narodowe banki emisyjne i EBC. Bardzo ważną
decyzją tego etapu było przekazanie EBC kompetencji narodowych władz monetarnych w zakresie polityki pieniężno –
walutowej. Został utworzony także ERM II, który był przewidywany dla państw które nie przejdą do trzeciego etapu tworzenia
UGiW. Jego podstawowym zadaniem jest stabilizowanie wahań kursów walutowych.
Różnice między ERM II a ESW:
 Większa elastyczność działania ERM II
 Asymetria mechanizmu kursowego w ERM II
Pakt Stabilności i Wzrostu – podstawowym celem jest zapobieganie przekroczeniu deficytu budżetowego i długu publicznego.
... zobacz całą notatkę