Zmierczak. Notatka składa się z 3 stron.
5. Epoka hellenistyczna.
a) Cynizm. Cynicy byli świadkami krachu dawnego świata i rozkładu starych struktur, doświadczyli oni wszystkich kataklizmów epoki przejściowej. Ich odpowiedź na pytanie, jak żyć w nowej rzeczywistości była surowa, skrajnie anarchistyczna. Nie pozbawiona elementów katastrofizmu. Brzmiała ona: żyć własnym życiem, kształtować swą osobowość bez oglądania się na formy proponowane przez nowe państwo.
Filozofia życia cyników była prosta. Najwyższą wartością w życiu człowieka jest jego szczęście. Szczęście polega na cnocie, ta zaś na życiu zgodnym z naturą. Natura identyfikowała się z przyrodą; naturalne potrzeby człowieka stanowi to, co mu absolutnie niezbędne. Był to program minimalizmu życiowego, kult prostoty życia i ascezy - rozkosze cywilizacji przeszkadzają w praktykowaniu cnoty. Ideałem cyników był Diogenes, o którym legenda mówiła, że żył w beczce i odziewał się jednym tylko płaszczem.
Skrajnym minimalizmem i indywidualizmem a także pochwały dla życia na łonie biologicznie pojmowanej natury prowadziły cyników do odrzucenia krępujących konwencji społecznych; nie do przyjęcia, bo niezgodnych z naturą. Byli w związku z tym przeciwni państwu. Państwo jest złem, bo stanowi twór nienaturalny, mający swój początek w działalności ludzkiej. To wpływ sofistyki. Idea bezpaństwowości, zastąpiona tezą, że człowiek ma tylko jedną ojczyznę, a tą ojczyzną jest cały świat, łączyło się w szkole cyników z daleko posuniętym prymitywizmem i z akceptacją dla całkowitej swobody obyczajów, obyczajów nawet z zaaprobowaniem ludożerstwa i kazirodztwa. Permisywizm+degeneracja+rozpad więzi spolecznych+niemożliwosć społecznego podziału pracy=nędza i powrót do prymitywnych form bytowania plemion pierwotnych.
Cynizm obiecywał więc ludziom wolność od hellenistycznych kataklizmów politycznych w odwróceniu się od spraw polityki; w skrajnym indywidualizmie indywidualiźmie i anarchiźmie.
b) Epikureizm. Jego twórca filozof Epikur 341 - 269 . Epikureizm to pewien wzorzec życia skomponowany - podobnie jak cynizm _ na użytek jednostki, jednak ani tak anarchiczny i prymitywny, ani tak egalitarny. Epikurejski mędrzec dochodzi do wewnętrznej wolności wtedy, gdy przestaje żyć w strachu, gdy nie gnębią go troski i zmartwienia. Droga do szczęścia wiedzie wśród przyjemności. Synonimem cnoty jest bowiem używanie wszelkich doczesnych rozkoszy, które daje cywilizacja. Oczywiście trzeba uważać w dobieraniu sobie przyjemności, należy czynić staranny wybór i unikać wszystkiego, co by zakłóciło wewnętrzny spokój.
Epikurejczyk nie lekceważy konwencji społecznych i politycznych. Pilnuje swej własności i dba o jej pomnażanie. Nie odwraca się też od państwa. Toleruje je i uznaje go wartości; państwo jest pożyteczne, bo zapewnia minimum moralności, gwarantuje zewnętrzny spokój; chroni jednostkę przed zawisłością innych - oto założenia, które kiedyś leżały u kolebki rozumnej umowy społecznej. Ale prawdziwy mędrzec nie pasjonuje się polityką; nie pociąga go służba obywatelska, podobnie jak odpychają go zobowiązania religijne. Obowiązki wobec państwa odwodzą człowieka od używania, zatruwając smak przyjemności, utrudniają praktykowanie cnoty. Epikurejczyk pomaga władzy, gdy wymaga tego jego bezpieczeństwo; odwraca się od intryg politycznych i chroni w swojej willi, gdy horyzont polityczny jest czysty.
(…)
… politycznej. Panecjusz, Polibiussz, Cycero. Żywe były motywy stoicyzmu także w Rzymie cesarskim. Gorliwymi jego wyznawcami byli m.in.: Seneka oraz cesarz Marek Aureliusz.
Stoicy podjęli trud przewartościowania podstawowych kategorii filozoficznych i politycznych. Stoicki świat jest rozumnym ładem i harmonią. „Świat jest rządzony przez rozum, rozum ogarnia i przenika każdą jego część”. Ten naturalny porządek…
… chętnie przenikali do grup rządzących, pełnili funkcje doradców na dworach władców, byli wychowankami elit społecznych, a stoicki myśliciel Marek Aureliusz dostąpił godności cesarskiej. Nie gardzili też stoicy protekcją możnych.
Ze wszystkich szkół hellenistycznej epoki stoicyzm był najbliższych polityce; widział w niej narzędzie realizacji swej filozofii kosmosu, którym rządzi rozum - i w konsekwencji…
… z naturą świata i naturą człowieka. Mędrzec stoicki nie jest - jak epikurejczyk - egoistą; ludzie z natury są jednostkami społecznymi i prawa natury w swej treści też mają charakter norm społecznych. Prawo państwowe powinno być zgodne z najwyższym prawem rozumu, ale nawet wtenczas, gdy jest inaczej, mędrzec nie traci swej wolności. Wolność jest przecież niezależna od tego, co o niej ludzie myślą, a polega…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)