To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1. NORMA PRAWNA
BUDOWA NORMY PRAWNEJ
Norma - zasada bądź reguła postępowania.
Norma prawna - szczególny rodzaj normy. Każda norma ma swojego adresata i każda zawiera żądanie jakiegoś zachowania (ew. pozwolenie lub zakaz).
Norma prawna jest najmniejszym sensownym elementem prawa. Przepis prawny jest to jednostka redakcyjna tekstu aktu normatywnego. W aktach prawnych zawarte są przepisy. Dopiero z przepisów wyciągamy normy prawne. Norma i przepis nie muszą brzmieć jednakowo - ale muszą mieć ten sam sens. Każda norma prawna powinna nosić dwie cechy. Musi być:
generalna - pojęcie to odnosi się do adresata
abstrakcyjna - odnosi się do zachowania które norma reguluje
Generalność oznacza, że adresat normy nie jest wymieniany z imienia i nazwiska, czy też tożsamości, ale za pomocą cech rodzajowych. Dzięki temu norma jest elastyczna - można ją stosować w wielu przypadkach
Abstrakcyjność oznacza, że norma reguluje zachowania określone w ogólny, rodzajowy sposób (tzn. np. „nie można zabijać” - a nie „nie można zabijać siekierą”).
Przeciwieństwem generalności jest indywidualność, a przeciwieństwem abstrakcyjności - konkretność. Normy indywidualne w zasadzie się nie zdarzają. Normy konkretne trafiają się, ale rzadko (np. jednodniowy zakaz spożywania alkoholu). W wyniku stanowienia prawa powstają normy generalne i abstrakcyjne. Natomiast stanowienie prawa powstają normy generalnej i abstrakcyjnej w sytuacji indywidualnej i konkretnej. Wyrok jest zawsze indywidualny i konkretny. Norma prawna
Norma prawna odpowiada na trzy pytania:
KTO ? W JAKICH OKOLICZNOŚCIACH ? JAK POWINIEN SIĘ ZACHOWYWAĆ ? (w zasadzie istotne jest też pytanie czwarte - CO MU GROZI JEŚLI SIĘ TAK NIE ZACHOWA ?)
Norma prawna składa się z trzech elementów:
hipotezy - kto ? w jakich okolicznościach ? Określenie adresata i warunków w jakich się znalazł
dyspozycji - określa treść powinnego zachowania (nakazu, zakazu, dozwolenia)
sankcji - nie zawsze musi występować. Określa co grozi adresatowi jeśli nie będzie przestrzegał dyspozycji
Czynność konwencjonalna - dyspozycja może nakazywać, zakazywać bądź zezwalać na dokonywania pewnych czynności konwencjonalnych. Czynności takie to np. podpisanie umowy, sporządzenie testamentu. Czynność konwencjonalna to taka czynność, której prawo nadaje inny sens niż wynika z normalnego, naturalnego przebiegu (np. zwykle podnosimy rękę bo chcemy się podrapać w głowę - ale np. posłowie w ten sposób głosują). Oskarżony - składa wyjaśnienia, Świadek - składa zeznania. Dozwolenie mocne - to te dozwolenie, które są w prawie wyraźnie zaznaczone (generalnie bowiem wszystko co nie jest nakazane lub zakazane - jest dozwolone - nie obejmuje to organów władzy publicznej, one mogą działać dokładnie z literą prawa).
(…)
… w kodeksie wykroczeń. Przestępstwo może być: - zbrodnią lub - występkiem. Sankcja karna wiąże się z pozbawieniem sprawy czegoś (pewnych dóbr, wolności, pieniędzy, możliwości wykonywania zawodu). Kara pełni funkcje:
prewencji ogólnej - zapobiega popełnieniu przestępstwa przez innych (boją się kary)
prewencja szczególna - zapobiega popełnieniu kolejnego przestępstwa przez konkretną osobę
Sankcja egzekucyjna…
…. Czasem zdarza się, że norma prawna jest sprzeczna z normą moralną (np. moralność mówi - nie donoś, a prawo - wiesz o przestępstwie ? Donoś ! - jedyne tajemnice, których złamać nie można to tajemnica spowiedzi i tajemnica adwokacka, tajemnica dziennikarska nie obejmuje najpoważniejszych przestępstw). Czasem zdarza się że norma prawna jest normie moralnej obojętna (np. wszystkie normy prawa procesowego…
… (czyli puste miejsce które organ wykonawczy wypełni jakimś aktem wykonawczym) wskazuje, że organem uprawnionym do stanowienia prawa jest w tym przypadku MZiOS. Tworzenie norm nieprzestrzegalnych jest patologią, gdyż człowiek, który przyzwyczai się do łamania prawa będzie je łamał także w innych wypadkach.
Tworzenie prawa - to tworzenie zapisu prawnego. 5. Stosowanie prawa - dostosowywanie norm abstrakcyjnych (paragrafów kodeksu cywilnego, karnego, etc.). Prawo stosuje sąd i organy wykonawcze (władzy administracyjnej)
Stosowanie prawa - prawo stosują organy państwowe przez wydawanie orzeczeń, czyli zamiana normy abstrakcyjnej na normę skierowaną do konkretnego adresata. Jest to niezbędne do zastosowania sankcji. Istnieją dwie postacie winy - umyślna (karana zawsze) i nieumyślna (karana tylko w szczególnych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)