To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Empiryzm i aprioryzm
Empiryzm skrajny.
Wszelkie uzasadnione twierdzenie (poznanie) musi opierać się bezpośrednio lub pośrednio na doświadczeniu.
Empiryzm umiarkowany.
Tylko zdania analityczne są uprawnionymi twierdzeniami a priori.
Aprioryzm umiarkowany.
Istnieją zdania a priori, nie będące twierdzeniami analitycznymi.
(czysta wyobraźnia , wgląd w istotę rzeczy).
Aprioryzm skrajny
Tylko rozum, a nie doświadczenie zaznajamia nas z prawdziwą rzeczywistością.
Matematyka czysta jest nauką aprioryczną. W której to abstrahujemy od znaczenia potocznego pojęć pierwotnych, tylko te znaczenia konstytuujemy.
Matematyka stosowana, gdy terminy pierwotne rozumiemy w znaczeniu potocznym, to uprawiamy matematykę stosowaną. O prawdziwości twierdzeń matematyki stosowanej dowiedzieć się można empirycznie przez odpowiednie doświadczenie.
Konwencjonalne zaostrzenie potocznego znaczenia terminów potocznych.
Racjonalizm i irracjonalizm.
Racjonalizm w węższym sensie to jest aprioryzm. Racjonalizm ceni tylko poznanie intersubiektywnie komunikowalne i intersubiektywnie sprawdzalne.
Irracjonalizm powołuje się na objawienie, przeczucia, jasnowidztwa, wróżby , magia, itp. Irrcjonalizm wysuwa na czoło: uczucia, intuicję, wiarę, jakieś mistyczne przeżycia.
Anyirracjonalizm = Racjonalizm w szerszym sensie słowa.
Wielcy irracjonaliści: Pascal, Nietsche, Bergson, Heidegger , Jaspers, Sartre, Lew Szestow.
Fideizm to jest pogląd , że wiara prowadzi do prawdy.
Zagadnienie granic poznania
Czy podmiot jest w stanie poznać cokolwiek, co nie jest jego własnym przeżyciem psychicznym,
Własne przeżycia danego podmiotu to jest pewna sfera immanentna .
Epistemologiczny idealizm immanentny
Co spostrzegamy za pomocą zmysłów ?
Podmiot nie jest w stanie wyjść poza swoją sferę immanentną.
(Berkeley XVIII w)
Co spostrzegamy w tzw. Doświadczeniu wewnętrznym - pytał Hume i odpowiadał dane nam są w doświadczeniu wewnętrznym nasze własne przeżycia psychiczne, strumień świadomości, a nie żadna jaźń, dusza, substrat tych przeżyć.
Stosunek zachodzący między podmiotem poznającym a przedmiotem poznania nazywamy stosunkiem intencjonalnym.
Podmiot poznający zachowuje się w akcie poznania
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)