Empatia
Co to jest empatia? - Uświadamianie sobie uczuć, potrzeb, sytuacji i niepokojów innych osób, czyli rozumienie innych, nastawianie usługowe, świadomość polityczna.
Geneza empatii: Twórcą pierwszej koncepcji empatii na gruncie psychologii był Theodor Lipps, który w znacznej mierze swoje poglądy oparł na placach Husella. Według niego empatia jest jedną z trzech płaszczyzn poznania.
Skąd się bierze empatia? - Empatia wyrasta ze samoświadomości; im bardziej jesteśmy otwarci na nasze własne emocje, tym wprawniej odczytujemy uczucia innych osób. Według Golemana, badacza empatii, podstaw empatii należy szukać w mózgu. Zależy ona od naszych cech osobowościowych.
Co nam daje empatia? - Daje poczucie sensu, że jednak można coś zrobić dla innych, sprawić im radość oraz że można wyjść poza swój egoizm. Zdolność ta, polegająca na umiejętności utożsamiania się z innymi osobami i przeżywania ich uczuć, jest bardzo przydatna w wielu dziedzinach życia, od sprzedaży i zarządzania poczynając, poprzez nawiązywanie romansów i sprawowanie obowiązków rodzicielskich, aż do polityki.
Charakterystyka osób empatycznych: Osoby posiadające zdolność empatii są bardziej wyczulone na subtelne sygnały społeczne wskazujące, czego chcą inny lub czego im potrzeba. Dzięki temu sprawdzają się w zawodach wymagających troskliwości i opieki nad innymi oraz w zarządzaniu. Są lepszymi nauczycielami, politykami i sprzedawcami. Kluczem do wyczucia emocji innej osoby jest zdolność odczytywania sygnałów niewerbalnych: tonu głosu, gestu, wyrazu twarzy i tym podobnych.
Czynniki determinujące siłę empatii:
człowiekiem empatycznym może zostać człowiek o wysokiej inteligencji niewerbalnej,
doświadczenia,
poczucie winy („popatrz, jaka ona jest przez ciebie smutna”).
Jak rozwija się empatia? - Korzeni empatii można doszukiwać się we wczesnym dzieciństwie. Niemal od dnia swoich narodzin dzieci doznają przygnębienia, kiedy słyszą, jak płacze inne dziecko. Mniej więcej po ukończeniu pierwszego roku życia dzieci zaczynają uświadamiać sobie, że nieszczęście spotkało kogoś innego, choć nadal nie wiedzą, co mają z tym począć. Najbardziej świadomy proces u dziecka po ukończeniu 10 roku życia, kiedy to rozwija się umiejętność wczuwania w emocje innych w kategoriach abstrakcyjnych.
Terapeutyczne działanie empatii (dostrojenie): Dostrojenie się to proces, w którym dziecko przekonuje się, że jego emocje spotykają się z empatią, są akceptowane i odwzajemniane. Dostrojenie się dokonuje się bez słów wyznaczając rytm związku między rodzicem a dzieckiem. Jest to proces zasadniczo różny od naśladowania. W życiu człowieka dorosłego najbliższe temu intymnemu dostrojeniu się matki i dziecka są stosunki seksualne.
(…)
… jest antypatia.
Neurologia empatii: Kluczową rolę w działaniu empatii odgrywa ciało migdałowate i jego połączenia z okolicą asocjacyjną kory wzrokowej. Mózg jest od samego początku zaprogramowany na reagowanie na specyficzne oznaki emocji, czyli że empatia jest uwarunkowana biologicznie. Empatia wymaga pewnego spokoju i odpowiedniej wrażliwości, tak aby nasz mózg emocjonalny mógł odbierać i naśladować subtelne sygnały o tym, co czuje inna osoba.
Metody badania empatii: Metoda eksperymentalna.
Większość prac opartych na badaniu eksperymentalnym (eksperymentach laboratoryjnych) dąży do poszukiwania sposobów wywoływania empatii w laboratorium, tak żeby można było zbadać jej determinanty. Eksperyment laboratoryjny z reguły uzupełniany jest obserwacją oraz rozmową eksperymentatora z badanymi, w czasie której relacjonują oni swoje przeżycia z eksperymentu w którym brali udział. Reakcje osoby badanej (sugerujące emocjonalne pobudzenie) sprawdzane są przy wykorzystaniu takich fizjologicznych wskaźników jak między innymi: pocenie się dłoni, zwężanie się naczyń włosowatych dłoni, rytm bicia serca osoby badanej. Jedno z głównych pytań zadawanym sobie przez badaczy empatii posługujących się metodą eksperymentalną…
… było w dużym stopniu uzależnione od rozwijania się teorii percepcji projekcji identyfikacji. W początkowym etapie badań empatii wykorzystywano klasyczne projekcyjne testy obrazkowe jak TAT Murraya czy Plamy Rorschacha. W późniejszym okresie zastosowano nowe, bardziej dostosowane do celu badania techniki na przykład: przeźrocza, na które składają się określonej treści historyjki, niedokończone opowiadania.
Metoda Skalowo - Kwestionariuszowa.
W badaniu empatii dzieci i młodzieży korzystano nie tylko z osobistych relacji i fizjologicznych wskaźników oraz metod opartych na mechanizmie projekcji, ale wykorzystywano także (i wykorzystuje obecnie) skale. Metoda skalowo - kwestionariuszowa nie pozwala na tak duży stopień obiektywizacji w opisywaniu i wyjaśnianiu zagadnień empatii jak metoda eksperymentalna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)