Tematem wykładu była motywacja. W notatce zostały poruszone następujące zagadnienia: motyw, instynkt, popęd, potrzeba, dążenie, teoria instynktów społecznych, aspekty instynktu, wrodzony mechanizm wyzwalający, wyzwalacz, socjobiologia, teoria uczenia się. Ponadto w notatce zostały zawarte informacje o tym na czym polega etologiczna teoria instynktu, jakie są etapy zachowania instynktownego.
Wykład 2 (24.02.2005)
Podstawowe pojęcia dotyczące motywacji:
MOTYW- słowo to ma trzy znaczenia:
1) motyw jako przyczyna (prawnik powie „motywem zabójstwa była chciwość”)
2) motyw jako proces (proces motywacyjny- sekwencja zachowań człowieka trwająca w czasie)
3) jako element tylko ludzkiej motywacji, dotyczy motywacji świadomej, np. zwerbalizowanie (ujęcie w słowa) celu i programu działania, które umożliwia podjęcie jakiejś czynności (występuje w psychologii egzystencjalnej, która oddziela zachowanie ludzkie od zwierzęcego)
Rodzaje motywów:
- biologiczne, np. głód, potrzeba snu
- społeczne, np. potrzeba miłości, przynależności do grupy
- osobiste, np. władza, motywacja osiągnięć
INSTYNKT- wrodzona tendencja do działania, sposób zachowania się (reakcja) będący odpowiedzią na dany bodziec, ma swoje źródło w biologii; koncepcje:
kiedyś instynktem nazywano łańcuch odruchów (podejście mechaniczne), ale odrzucono ten sposób myślenia zastępując wersją finalistyczną (finalizm = teleologizm)- instynkt to siła stworzona po to, by realizować cele, ile instynktów- tyle celów. Jest to koncepcja nieaktualna (teoria instynktów społecznych), choć trudno w psychologii znaleźć nieaktualną koncepcję. Wersja etologiczna (etologia- nauka o zachowaniu zwierząt) ożyła w socjobiologii. Czym jest instynkt?
- właściwością gatunkową (wszyscy mają ten sam zestaw instynktów)
- służy zaspokojeniu potrzeb biologicznych
- składa się z pewnej ilości czynności (nie jest prostym odruchem), które następują po sobie tworząc ciąg, kolejność ta jest mało podatna na modyfikacje
- nie wymaga uczenia się (choć mogą występować elementy uczenia się)
POPĘD- motyw biologiczny, ale słowo to ma naturę psychologiczną, jest konstruktem będącym odpowiednikiem biologicznych zmian w ciele, nie jest to potrzeba biologiczna a napięcie, przymus, czyli coś nieprzyjemnego, co chcemy zniwelować, świadczy o braku czegoś lub nadmiarze. Nie jest to to samo co instynkt, bo popęd może być wyuczony, a instynkty są wrodzone. Czasami potrzeba = popęd, nie występują razem.
Argumenty, które dowodzą, że popęd i potrzeba to nie to samo:
- pewne potrzeby biologiczne nie wywołują popędu (np. człowiek nie ma osobnego popędu, który by go informował o ilości tlenu w powietrzu, dowiedzielibyśmy się o tym dopiero podczas omdlenia; nie jesteśmy informowani o braku niektórych składników pokarmowych, choć np. przy braku magnezu mamy ochotę na czekoladę, a dzieci z niedoborem wapnia mogą wyjadać tynk ze ścian, ale czy to jest popęd?)
- popęd psychologiczny najczęściej wyprzedza potrzebę
- w wypadku bardzo silonej (krańcowej) potrzeby popęd może zanikać i wtedy jest potrzeba, ale popędu brak (ktoś bardzo głodny patrząc na jedzenie może nie mieć na nie ochoty, podobnie z celibatem)
(…)
…” jest potrzebne (powstaje w psychice), a potrzeba biologiczna jest źródłem popędu.
POTRZEBA- brak czegoś ważnego, to pojęcie uniwersalne (we wszystkich koncepcjach, np. w psychologii humanistycznej w teorii Maslowa), wyróżniamy potrzeby biologiczne i społeczne
DĄŻENIE- motyw świadomy- człowiek uświadamia sobie akt i jest to skutek decyzji, pojęcie wąskie i dotyczy tylko motywacji ludzkiej, np. w psychologii…
… cechach. Kiedy się pojawia człowiek lub zwierzę reaguje wrodzoną reakcją określoną wrodzonym zachowaniem wyzwalającym
POPĘD- wynika z deprywacji potrzeby (np. podczas jedzenie żucie- połykanie- żucie..itd., rytualne zaloty jako sposoby redukcji popędu, kiedy realizacja instynktu następuje w akcie seksualnym)
Przykład: instynkt macierzyński (schemat „dzieciątko”)
Schemat dziecka w naszej głowie…
… do zaspokojenia potrzeb twierdząc, że najważniejsze jest badanie mechanizmów uczenia się.
yf
dwie funkcje
wzbudza stanowi podstawę wzmocnienia (bez niego zachowanie niczego nie moglibyśmy się nauczyć)
Popęd można mierzyć, Hull mierzył jego siłę (im szybciej szczur biegnie w kierunku jedzenia tym ma większą motywację?) ___________________________________________________________________________
1) spostrzega pewne…
… lub zwierzę dążą do zdobycia czegoś i redukcji potrzeby, stwarzają warunki i choć jest szereg działań- brak instynktu
III
akt konsumacyjny- zachowanie spełniające, prowadzi do zaspokojenia popędu, pojawia się instynkt jako sztywny wzorzec ruchowy
popęd (uważany za konstrukt hipotetyczny)
potrzeba
(brak, nadmiar)
reakcja typu:
1- pojawienie się reakcji wrodzonej mechanicznie, np. reakcja źrenic na światło…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)