Elementy nauki o przedsiębiorstwie Teoria firmy - zagadnienia mikroekonomii, zachowanie się firmy na rynku, przedsiębiorstwo, zarządzenie przedsiębiorstwem, nauka o gospodarce, zakład, firma.
1904 r. - w Politechnice Lwowskiej prof. E. Hauswald (?) zaczął wykładać naukę o zarządzaniu przedsiębiorstwem
1920 r. - początek tej dyscypliny na Zachodzie - teoria przedsiębiorstwa i organizacji zarządzania - wyodrębniła się jako samodzielna nauka, jej przedmiotem było przedsiębiorstwo, a jej genezę należy łączyć z rozwojem przemysłu w XIX w.
Przedsiębiorstwo - to małe i średnie przedsiębiorstwa, które dominują w gospodarkach poszczególnych państw.
Przedsiębiorstwo to jeden z następujących podmiotów życia gospodarczego
państwo budżety domowe przedsiębiorstwa
Nauka ta jest dziedziną interdyscyplinarną, czerpie doświadczenie z innych nauk, a zwłaszcza z:
- teorii organizacji i zarządzania
- ekonomii
- prawa
- nauk społecznych (socjologia, psychologia, etyka)
- etyka biznesu (życia gospodarczego).
Jej prekursorem w Polsce jest prof. Z U.J. Adam Krzyżanowski (ekonomia jednostkowa) i E. Hauswald. W PRL-u właściwie nie istniała. Była wtedy ekonomika przedsiębiorstwa państwowego, ale ta odnosiła się do podmiotów uspołecznionych - przedsiębiorstw państwowych i spółdzielni (była tylko w nazwie). To zmieniło się w 1988 r. Zaczęto wykładać naukę o przedsiębiorstwie (Uniwersytet Łódzki, potem w szkołach ekonomicznych, w Akademii Ekonomii w Krakowie, w SGH w Warszawie, w szkołach prywatnych - na zarządzaniu, ekonomii, prawie i administracji). Na KUL-u jest wykładana od początku istnienia kierunku administracji. Jest to nauka teoretyczna i praktyczna. Jest użyteczna dla przedsiębiorców i menadżerów, ale również dla każdego.
Ch. Handy - teoretyk zarządzania.
Geneza przedsiębiorstwa
Przedsiębiorstwo jest instytucją, która powstała w związku z rewolucją przemysłową. To wytwór nie całych 200 lat. Jego protoplastami były zakłady rzemieślnicze, cechy, gildie. To jedna z nielicznych instytucji, która przetrwała do dziś - izby rzemieślnicze. Instytucje, które powstały przed przedsiębiorstwem to manufaktury (w Anglii przed rewolucją techniczną).
Na początku XX w. zaczęły żywiołowo tworzyć się przedsiębiorstwa przemysłowe, handlowe, bankowe i one doprowadziły do rewolucji przemysłowej. Stały się pierwszymi ośrodkami stosującymi zasady racjonalnego gospodarowania. Początkowo były to małe firmy. Często właścicielami firm byli znani wynalazcy (Adam Opel, Henry Ford, Alfred Nobel, Tomas Edison, Hipolit Cegielski, Edward Wedel). Podstawową formą były przedsiębiorstwa indywidualnego właściciela - pod koniec XVIII w. i przez cały wiek XIX. Pod koniec XIX w. do głosu zaczęli dochodzić menadżerowie - oddzielenie własności od zarządzania. Te firmy, kontrolowane przez właściciela, członków rodziny, pod koniec lat 80-tych XIX w. natrafiły na ograniczenia - postęp techniczny, rewolucja przemysłowa, wzrost zapotrzebowania przedsiębiorstw na kapitał. Małe firmy zaczęły wypadać z rynku, a rozwijały się spółki akcyjne, korporacje. Miały one coraz większe znaczenie w rozwoju świata i poszczególnych krajów. Przyczyniły się do rozwoju przemysłu, transportu. Dzięki spółkom akcyjnym powstał np. kanał sueski czy panamski. Cechą tych spółek jest zdolność do ekspansji - stały się korporacjami ponadnarodowymi, a szczególnie po II wojnie światowej i były czynnikiem globalizacji gospodarki.
(…)
….
Małżonkowie jako przedsiębiorcy
Prawo na to pozwala na podstawie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (art. 31) jak również na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób……………. Z chwilą małżeństwa powstaje między małżonkami (z mocy prawa) wspólność majątkowa (ustawowa) obejmująca ich dorobek. Przedmioty nie objęte wspólnością stanowią majątek odrębny. Ta wspólność ustawowa trwa przez cały okres małżeństwa. Przy wspólności nie można żądać podziału majątku z wyjątkami:
gdy zawarli małżeńską umowę majątkową
gdy sąd orzekł zniesienie wspólności majątku
orzekł separację
jeden z małżonków został ubezwłasnowolniony.
Art. 38 punkt 5 Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym - wymóg, by przedsiębiorcy, którzy są w spółkach jawnych, komandytowych podawali informację o pozostawaniu w związku małżeńskim, o powstaniu lub zniesieniu…
… majątkowe objęte wspólnością ustawową to tzw. wspólność łączna. Mają oni równy udział w majątku wspólnym. Każdy z nich może samodzielnie wykonywać zarząd majątkiem wspólnym, ale gdy to przekracza zakres zwykłego zarządu, wymagana jest zgoda drugiego małżonka. Jakie są to sytuacje?:
zbycie nieruchomości, kredyt, udzielanie poręczeń, zobowiązania wekslowe - bez zgody umowa nie jest ważna (konwalidacja…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)