To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Eikozanoidy Eikozanoidy - pochodne 20-węglowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, czyli eikozanoidowych. Działają krótko (nietrwałe), spełniają rolę ligandów - hormonów tkankowych. Zaliczane są do związków regulacyjnych działających lokalnie - autokoidów. Człon eiko- oznacza związek 20 C, człon -enowy informuje, że w cząsteczce występuje po-dwójne wiązanie nienasycone. Niektóre nienasycone kwasy tłuszczowe nie są syntetyzowane w organizmach zwie-
rzęcych (ludzkim też), substratem do syntezy eikozanoidów są 18-sto węglowe kwasy tłusz-
czowe pochodzenia roślinnego - kwas linolowy i kwas γ-linolenowy (kiedyś mówiono na nie witamina F). Niedobór tych prekursorów prowadzi do zaburzeń czynnościowych - wzrostu, niepłodności, zmian skórnych i zmian w nerkach (zespół EFA). EFA pełnią rolę substratu prowadzącego do powstania 20 C produktów. Niedobór EFA prowadzi do niedoboru eikozanoidów. Podstawowym źródłem prekursorów (np. kwasu linolowego) są oleje roślinne. W wątrobie kwas linolowy ulega przekształceniu do kwasu γ−linolenowego, a ten do 20 C kwas dihomo-γ-linolenowego (DHLA), z którego powstaje kwas arachidonowy (AA). Kwas ara-
chidonowy stanowi główny substrat do produkcji eikozanoidów, powstają z niego: prosta-
glandyny dienowe, prostacyklina, tromboksan, leukotrieny, lipoksyny. Pewne formy eikoza-
noidów (prostaglandyny monoenowe) mogą powstawać z DHLA. W tłuszczach zwierząt morskich występuje kwas eikozapentaenowy (20 C), powstają z niego prostaglandyny trieno we, których synteza chroni przed rozwojem miażdżycy. Znamy 3 formy wielonienasyconych 20 C kwasów tłuszczowych, z których mogą powstawać eikozanoidy. Są to: kwas arachido-
nowy, DHLA i kwas eikozapentaenowy. Bezwzględna większość powstaje z kwasu arachidonowego, którego prekursory (EFA) zawarte są w produktach pochodzenia roślinnego. Kwas arachidonowy występuje również w produktach pochodzenia zwierzęcego. Etapy biosyntezy eikozainodów I. Uwolnienie AA z fosfolipidów błon komórkowych - wymaga aktywnych form fosfo-
lipaz (silny inhibitor fosfolipazy A2 - glikokortykoidy). Z fosfoglicerydów są uwal-
niane reszty kwasów tłuszczowych. II. Ukierunkowana lipooksygenacja AA - przyłączenie jednego atomu tlenu do AA,-
powstają kwasy dihydroksyperoksyeikozaenowe - HPETE, mające 4 podwójne wiąza-
nia, tlen jest wbudowany w położeniu C5, C11 lub C12, C15. Powstają: a) 5 HPETE - (5 oznacza położenie węgla gdzie zaszła oksygenacja) - powstają w
(…)
… drobne naczynia krwionośne, razem z lipoksyną B bierze udział w mechani-
zmach obronnych organizmu, d) 11 HPETE - powstają prostaglandyny, tromboksany, prostacykliny. III. Proces cyklooksygenacji - powstają nietrwałe cykliczne nadtlenki prostaglandynowe. …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)