To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dyscyplina budżetowa
Czy rzeczywiście Unia Walutowa może zapewnić większą dyscyplinę budżetową ?
Przykład strefy euro świadczy o tym, że takiej gwarancji nie ma. Otóż zarówno w czasie pierwszego kryzysu gosp po przyjęciu euro czyli w latach 2001-2003 r. jak też (przede wszystkim) w okresie drugiego kryzysu 2008-09 dyscyplina budżetowa w strefie euro nie tylko została naruszona lecz doszło do poważnego problemu budżetowego. Czyli dużego wzrostu deficytów budżetowych, średnio powyżej 6% PKB i poważnego wzrostu zadłużenia publicznego, a próg tego zadłużenia wynosił 60%. W kilku krajach zadłużenie przekracza 100% PKB a w Grecji 150% PKB.
Skąd zatem przyjmuje się założenie, że w Unii Walutowej może być większa dyscyplina budżetowa?
Otóż zależy to od tego na jakich zasadach funkcjonuje Unia Walutowa. Teoretycy Unii Walutowej uważali i uważają, że polityka pieniężna i fiskalna powinna być scentralizowane, czyli prowadzone na poziomie Unii Walutowej. W strefie euro scentralizowana została tylko polityka pieniężna . prowadzi ją europejski bank centralny, a narodowe banki centralne krajów członkowskich są realizatorami celów polityki pieniężnej określanych przez EBC.
Polityka fiskalna prowadzona jest przez kraje członkowskie i zobowiązane są one tylko do przestrzegania reguł paktu stabilności i wzrostu, który zobowiązuje kraje członkowskie do przestrzegania dyscypliny budżetowej, ale w tym pakcie nie ma skutecznych instrumentów zmuszających kraje członkowskie do ponoszenia skutków błędnych decyzji i nieprzestrzegania dyscypliny budżetowej. W prawdzie w tym pakcie przewidziane są kary za naruszenie dyscypliny budżetowej ale rada UE nie karało krajów, które zgodnie z regułami paktu powinni zostać ukarane. Podsumowując jeżeli polityka fiskalna nie jest jednolita na całym obszarze wspólnej waluty to kraje członkowskie nie mając możliwości prowadzenia własnej narodowej polityki pieniężnej moją tylko jeden instrument polityki makroekonomicznej z pomocą, którego mogą oddziałowywać na popyt i koniukture gosp. Jeżeli jest więc recesja i nie można samodzielnie zwiększyć podaży pieniądza w gosp ze zdwojoną siłą wykorzystuję się oddziaływanie na gosp, popyt za pomocą wydatków budżetowych i dlatego znacznie trudniej o większą dyscyplinę budżetową w takiej Unii Walutowej, której polityka fiskalna pozostaje w gestii krajów członkowskich.
Potencjalne zagrożenia związane z przystąpieniem do Unii Walutowej:
Dlaczego przystąpienie do UW może grozić eskalacją kredytów czyli tzw. Boomem kredytowym i jakie mogą być skutki takiego boom?
Boom kredytowy może wystąpić przede wszystkim w takich krajach UW, w których wcześniej była wyższa inflacja i wyż stopy % czyli kredyty były również wyżej oprocentowane. Po przystąpieniu do UW te kraje znalazły się w obszarze jednego rynku finansowego z krajami które wcześniej wyróżniały się niższą inflacją i niższymi stopami %. Uśrednienie stopy % do całego obszaru wspólnej waluty w początkowym okresie jej funkcjonowania oznaczają podrożenie kredytów dla krajów, które wcześniej miały niższą inflację i potanienie kredytów dla krajów z wyższą inflacją. Ponad to duży rynek finansowy UW oferuje duży i łatwy dostęp do kredytów ( środków finansowych) a liczne baki oferują dogodne warunki kredytowania konkurując ze sobą o klientów. Dlatego po przyjęciu euro w krajach południowej europy doszło do bomu kredytowego ponieważ realna stopa procentowa tych kredytów (po odejściu stopy inflacji) zbliżyła się do zera. Tak tanie kredyty zaciągan
(…)
… to działa spirala inflacyjna. Wzrost jednostkowych kosztów płacy. Skutkiem tego, że rosną płace jest West jednostkowych kosztów produkcji. Boom kredytowy w ostatecznym rozrachunku jest spadek konkurencyjności. Jeżeli wzrosło zadłużenie w gosp to spadnie popyt i wzrost gosp.
Jakie zagrożenia wynikają z tego, że UW kraje nie mogą prowadzić samodzielnie polityki pieniężnej
Prowadzi to jeden bank centralny i nie może on dostosować prowadzonej przez siebie polityki do sytuacji gospodarczej wszystkich krajów członkowskich unii. Nie jest bowiem możliwe by przebieg cyklu koniunkturalnego był taki sam we wszystkich krajach, aby fazy tego cyklu nakładały się na siebie. W praktyce gdy w jednych krajach jest jeszcze recesja to w innych rozpoczyna się ożywienie ale równocześnie zarówno w poziom recesji (spadek PKS) jak i stopień…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)