Dokładna tematyka notatki jest następująca: dyplomatyka, nauka o dokumentach, źródła aktowe, zakres badań dyplomatyki, rozwój dyplomatyki, dokument, klasyfikacja dokumentu, pod względem charakteru, ze względu na miejsce wytworzenia, ze względu na moc prawną, ze względu na formę, proces powstawania dokumentu, osoby, czynności, formuła dzieląca dokument na 3 części, protokół, kontekst, eschatokół, kancelaria monarsza w xi, xii wieku, w kancelarii zatrudniano tylko absolwentów uniwersytetów, kancelarie kościelne, kancelarie biskupie, kancelaria konsystorza, kancelaria kapitulna, kancelaria parafialna, kancelarie miejskie, kancelaria papieska.
DYPLOMATYKA
- nauka o dokumentach - źródło pisane o konkretnych cechach - nie ma kronik, roczników, nazwa wywodzi się od tabliczek w starożytności. Dyplomatyka zajmuje się pisaniem praw i ich funkcjonowanie. - źródła aktowe - to jest przedmiotem zainteresowania dyplomatyki
1. Zakres badań dyplomatyki: Krytyczne badanie dokumentu
Powstawaniem jego kancelarii
Analiza formy dokumentu
Odniesienie oryginału do kopii - bada prawidłowość
2. Rozwój dyplomatyki - archiwiści przyczynili się do rozwoju dyplomatyki. W kręgach benedyktyńskich - w kongregacji św. Maura - tam mnisi zakwestionowali autentyczność dokumentów i tak zaczęły się badania ich.
Dyplomatyka - starsza dyscyplina, istnieje od wytworzenia pierwszego dokumentu - czyli od dawna :P Najważniejsze nazwiska, kolesi, co się przyczynili do rozwoju: Lelewel, Piekosiński, Semkowicz 3. Dokument - to każde pismo posiadające prawne i kancelaryjnie samodzielny byt, służy powstaniu, udowodnieniu lub wykonaniu czegoś, co posiada pewne cechy wyglądu określone prawem. 4. Klasyfikacja dokumentu
Pod względem charakteru:
Tworzą nowy stan prawny
Środki dowodowe, (ale sam w sobie nie stanowi praw)
Przenoszą uprawnienia z osoby fizycznej na instytucje
Ustalają (potwierdzają) pewien istniejący stan prawny
Ze względu na miejsce wytworzenia - kancelarie:
Dyplomy i dokumenty (pisemne oświadczenia prawne)
Listy - same w sobie nie mają mocy prawnej (np. korespondencje polityczne, mandaty, listy mające charakter majątkowy - przekazanie jakiś dóbr)
Akta, które mają podobną formę jak dyplomy lub dokumenty, ale nie mają mocy prawnej, - czyli - formularze, kopiarze, inwentarze. Ze względu na moc prawną:
Dokumenty dyspozytywne - prawotwórcze - one ustanawiały jakiś konkretny byt prawny np. testamenty, przywileje, karty
Dokumenty poświadczeniowe - one streszczają istnienie jakiegoś stanu prawnego, ale go nie ustanawia - np. memoriały
Dokumenty na pół dyspozycyjne - ustanawiają jakiś stan prawny, ale przy spełnieniu jakiś warunków - np. świadek
Ze względu na formę:
Dokumenty publiczne, - których wiarygodność nie poddaje się w wątpliwość
Dokumenty prywatne, - autentyczność takiego dokumenty można zacząć badać
5. PROCES POWSTAWANIA DOKUMENTU OSOBY: Sprawca, - czyli osoba prawna lub fizyczna, chce dokonać jakiegoś aktu prawnego i ma do tego prawo
Wystawca - ten, co sporządza dokument
Adresat - jedna osoba, grupa lub instytucja
CZYNNOŚCI:
Spotkanie sprawcy z wystawcą - oświadczenie woli, - że chce dokonać jakiegoś zapisu
Wypisywanie aktu - wystawca dawał polecenie, kanclerz dawał dyspozycje pisarzowi lub notariuszowi
(…)
…)
Przeanalizować format
Opracowanie graficzne rozmieszczenia tekstu, wszystkie uwierzytelnienia (pieczęcie)
Stan zachowania dokumentu
Sposób składania dokumentu
Analiza samego tekstu (najważniejsze)
7. Formuła dzieląca dokument na 3 części
Protokół - wstęp
Składał się z: - inwokacji (pobożne zagajenie)
- intytulacji (kilka linijek, tytuły, wystawcy dokumentu)
- inskrypcji (podany adresat + pozdrowienie go. Salutacja lub perpetuacja - mogą się pojawić, ale nie muszą)
Kontekst - część właściwa
Składał się z: - arendy (wystawca podaje powody wydania dokumentu)
- promulgacja - ogłoszenie woli -sprawca mówił co chce zrobić
- narracja - opis wszystkich towarzyszących spraw-konkrety
- dyspozycje - treść właściwa - meritum
- klauzule, - co należy wykonać, nakaz wykonania woli
- sankcje - kary, gdyby wola sprawcy…
…, - księgą dokumentów opieczętowanych pieczęcią królewską.
Kancelarie Kościelne:
Kancelarie biskupie Księgi wizytacji
Księgi beneficjów
Księgi funkcyjne
Księgi gospodarcze
Prywatna kancelaria biskupów
Kancelaria Konsystorza, - czyli sądu biskupiego
Kancelaria Kapitulna - dokumenty sporządzone beneficjów zebrań kapituły
Księgi beneficjów
Księgi gospodarcze
Kancelaria parafialna
Księgi zmarłych
Księgi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)