To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
DUNS SZKOT Ostatnia forma filozoficzna XII w. była wyrównaniem antagonizmu między głównymi obozami filozoficznymi: augustynizmem i tomizmem.
Istota wyrównania polegała na tym, że tomizmowi zostały uczynione możliwie największe ustępstwa, ale zasadniczo pozostała postawa augustyńska. Inicjatywa wyszła od franciszkanów, którzy przyswoiwszy sobie zdobycze św. Tomasza, zmodernizowali swą doktrynę. W ten sposób powstała "nowa szkoła franciszkańska".
Twórcą nowej doktryny był Duns Szkot (1266-1308) , od którego jest ona zwykle zwana skotyzmem/szkotyzmem. Zmarł w Kolonii, franciszkanin. Stawiał sobie jako zasadniczy cel stworzenie syntezy augustynizmu i tomizmu. Najpierw głosił przewagę wiary nad rozumem. Tomasz uważał, że nie da się dowieść tajemnic wiary. Szkot redukuje, czyli ogranicza zakres tych prawd, do których może dotrzeć rozum, np. niezmienność, jedność, mądrość, wszechmoc, miłosierdzie, opatrzność - w to wszystko trzeba wierzyć, ale nie da się dowieść. To samo dotyczy nieśmiertelności duszy. Szkot nie kwestionuje tych prawd, ale to są prawdy wiary, a nie wiedzy to są prawdy Objawione człowiekowi. Z tej podstawowej troski scholastyki u Szkota pozostaje niewiele. Miało to straszne konsekwencje. Ta postawa redukcji doprowadziła do tego, że całą teologię postawiła poza marginesem nauki.
Relacje między filozofią a teologią . Człowiek nie jest zdolny do pełnego poznania rzeczy dlatego potrzebuje objawienia. Pełną informację mamy dzięki objawieniu. Konieczne jest uprawiania filozofii i teologii. Filozofia zajmuje się bytem jako bytem, a to znaczy najszerszym jednoznacznym pojęciem. Jest to pojecie absolutne, pierwsze, niczym nieograniczone. Teologia zajmuje się Bogiem jako naturą, nie jest ogólna ani jednostkowa. Dowodzenie istnienia Boga należy do filozofii. Dowodzenie istnienia Boga Dwa etapy:
w porządku bytów istnieje byt pierwszy,
cechą bytu pierwszego jest nieskończoność.
Ad1) Wszystkie byty są wytworzone, nie są samodzielne, są przygodne. Mogą być wytworzone z nicości przez same siebie. Wobec tego pozostaje trzecia możliwość, byty powstają dzięki przyczynie, a nasza myśl musi uznać konieczność pierwszej przyczyny. Myśl człowieka domaga się, aby ta pierwsza przyczyna była wzniosła, doskonała - jest nią Bóg. Jeżeli Bóg jest pierwszą przyczyna, to sam jest nieuprzyczynowany, czyli taki byt co najmniej jest możliwy, czyli albo istnieje albo nie istnieje. Najpierw Duns Szkot zakłada, że nie istnieje. Aby Bóg nie istniał musiałaby być przyczyna unicestwiająca byt pierwszy, lecz takiej nie ma, ona sama musiałaby być bytem pierwszym. Wobec tego, że jej nie ma trzeba przyjąć istnienie koniecznego bytu pierwszego. Ad2) Taki byt pierwszy jest nieograniczony. To jest jego prawdziwa natura. Nieograniczoność to jest nieskończoność. Jako nieograniczony obejmuje sobą wszystkie byty. Stwarza je rozumem, sam jest rozumem. Bóg spełnia warunek doskonałości i wzniosłości. Jest rozumny, nieskończony, jest dobrem najwyższym. Z nieskończoności wynika wolność Boga. Jest to wolność idąca tak daleko, że Bóg sam decyduje, nie ma racjonalnych wytłumaczeń decyzji Boga. Przestrzega tylko zasady niesprzeczności. W Bogu nie ma różnicy między intelektem a wolą. Jak Bóg poznaje tak wszystko bytuje, intelekt uzasadnia decyzje woli.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)