Drążenie wyrobiska w masywie skalnym
Z drążeniem wyrobiska w masywie skalnym jest związane w pierwszej kolejności osiadanie jego stropu, mogą też wystąpić przemieszczenia ociosów do jego wnętrza i rzadziej, ale zdarza się, wypiętrzenie spągu, co prowadzi do odprężenia górotworu wokół wyrobiska i stopniowej jego degradacji. O przebiegu tych procesów decyduje rodzaj górotworu, głębokość posadowienia wyrobiska, sposób jego drążenia, a także ukształtowanie jego wewnętrznego obrysu. Wyrobisko prostokątne, wykonywane na dużej głębokości w spękanym górotworze metodą strzałową, spowoduje przyspieszenie procesu degradacji masywu skalnego na skutek koncentracji naprężeń w narożach wyrobiska i lawinowego rozwoju spękań, zwłaszcza podczas wstrząsów wywołanych wybuchami. Odwrotnie, wyrobisko o obrysie gładkim (kołowe) w masywie niespęka-nym, na małej głębokości, wydrążone agregatem mechanicznym będzie odkształcać się bardzo powoli w miarę oddalania się od czoła wyrobiska i nie musi doprowadzić do zdegradowania górotworu. Najczęściej mamy do czynienia z układami pośrednimi, a o ich zachowaniu dowiemy się w procesie drążenia wyrobiska z analizy bieżących obserwacji i pomiarów. Wyniki prowadzonych badań służą do podejmowania decyzji dotyczących wyboru czasu ustawienia obudowy tymczasowej lub stałej, rodzaju obudów i sposobu ich wykonania. Obudowy podatne (kotwie, łuki ŁP) mogą być ustawiane, montowane natychmiast po odsłonięciu wyrobiska, zabiegi techniczne usztywniające górotwór (beton narzutowy, iniekcje) należy wykonywać po jego odprężeniu.
W sicotwionym górotworze lub podpartym łukami ŁP eliminujemy lokalne obwały bez zahamowania ogólnego procesu odkształcenia i odprężenia górotworu. Beton narzutowy (torkret) czy iniekcja hamuje proces degradacji górotworu w bezpośrednim sąsiedztwie wyrobiska t ogranicza przemieszczenie górotworu, zapewniając pełną stabilizację układu nośnego.
Na szczególną uwagę zasługuje wyrobisko w masywie skalnym stabilizowane torkretem. Co prawda, jest to układ rozpatrywany najczęściej jako otwór w ośrodku ciągłym, wobec czego jedno- czy wielowarstwowy torkret jest z kolei traktowany jako czynnik, zabieg przywracający ciągłość spękanego wokół wyrobiska ośrodka. Układ ten można jednak rozważać też jako proces formowania konstrukcji nośnej, masywnej obudowy z materiału miejscowego, a mianowicie:
• spękany, w wyniku koncentracji naprężeń rozciągających i ścinających, górotwór tworzy bloki, które pokryte torkretem zostają zespoinowane i tworzą wokół wyrobiska obudowę typu kamiennego,
• niezacementowane torkretem mikrospękania poza powstałą obudową prowadzą do dalszej degradacji górotworu, jego zniszczenia i przekazywania na obudowę klasycznego obciążenia w postaci ciśnienia górotworu,
(…)
… segregacja wsiadających, wysiadających lub przesiadających się pasażerów. Elementem włącza jącym słupy do współpracy z obudową tuneli bocznych są ich głowice wykonane z fi-brobetonu na bazie cementu ekspansywnego (rys. 5.36). Rozszerzający się w czasie wiązania beton spręża kolumnę, przekazując na nią obciążenie istniejącego już stropu obudowy. Również kolumny trójprzęsłowej stacji metra budowanej…
… pogrążane w szczelinie.
W złożonych sytuacjach nie można umknąć kształtowania konstrukcji wieloprzę-słowych i wielorx)ziornowych, w których stosuje się kilka zabiegów konstrukcyjnych ułatwiających realizację budowli podziemnych. Do budowli wieloprzęsłowych należą między innymi stacje metra wykonywane metodami podziemnymi lub odkrywkowymi, a także tunele szlakowe w wykopach otwartych. W wykopach buduje się też dwupoziomowe tunele szlakowe, a wielopoziomowe skrzyżowania linii i stacji metra-to bardzo złożone układy przestrzenne wznoszone zarówno metodami podziemnymi, jak i odkrywkowymi. W tak zwanych pylonowych stacjach metra budowane są w pewnym oddaleniu trzy lub więcej tuneli, które są połączone poprzecznymi łącznikami w jedną budowlę, której podstawowymi elementami nośnymi są filary, pylony utworzone z tzw…
… szlakowych czy stacji metra są rozdzielane ścianami nośnymi z otworami komunikacyjnymi lub podciągiem wspartym na słupach (kolumnach) rozstawionych wzdłuż osi tunelu (rys. 5.38, 5.59).
…
… szczelinowe bądź palisadę, najczęściej z pali formowanych w gruncie, aby wyeliminować, a pizynajmniej wyraźnie ograniczyć naru szenie, rozluźnienie gruntu w sąsiedztwie wykopu. Tego typu ściany mają za zadanie nie tylko zabezpieczenie ścian wykopu, ale mogą również spełniać rolę ścian obudowy stałej. Konstrukcja ścian szczelinowych może być wykonana na mokro bądź jako gotowe elementy prefabrykowane…
… między ściana mi obudowy i wykopu zapewni właściwą współpracą konstrukcji z górotworem. Dokładnie zagęszczony grunt na wysokości ścian obudowy wydatnie usztywni układ nośny obudowa-górotwór i umożliwi odprężenie nadkładu nad stropem obudowy, a w konsekwencji jego odprężenie. Konstrukcja będzie równoważyć maksymalnie zredukowany ciężar nadkładu. Odwrotnie, w razie niedostatecznego zagęszczenia ociosów…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)