To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ŚW. TOMASZ
(1225 - 1274), u
czeń arystotelika Alberta Wielkiego; ostateczne cele człowieka to cele niebieskie, jednak waga spraw doczesnych jest duża, Bóg jest twórcą natury więc nie może być sprzeczna z łaską; teologia jest nadrzędną nauką, można rozwijać nauki obojętne; tylko idea władzy pochodzi od Boga, ustrój tworzą ludzie, państwo tworzy warunki do zbawienia - pax i ordo; podział społeczeństwa na optimates, populus honorabilis, vilis populus, wg. majątku; własność jest naturalna, nie można jej odbierać, dzieli się na: 1) posiadanie 2) użytkowanie, moralny obowiązek dbania o dobro ogólne; handel musi być społecznie pożyteczny, dopuszczał odsetki; cele ostateczne (kościół) są wyższe dla człowieka niż doczesne (państwo), bo dalej sięgają, obejmując także te pierwsze; tyran to także ten, kto źle rządzi, poddani mają obowiązek buntu, gdy łamie prawo boże, gdy łamie prawo stanowione, lepiej dla nich nie buntować się, bo skutki mogą być gorsze, tyran może być karą za grzechy, decyduje o tym kościół; państwo jest zobowiązane do aktywnej walki z grzechem - heretykami i wolnomyślicielami; najwyższym prawem jest lex aeterna, jest wszechobecne, jego odbiciem w mózgu człowieka jest lex naturalis - udział człowieka w boskiej mądrości, konkretyzacją, która ma zmuszać do dobrego życia jest lex humana, musi być zgodne; obok istnieje pozytywne prawo boskie (lex divina) czyli Pismo Święte i nauka kościoła.
HIERARCHIA PRAWA WG TOMASZA Z AKWINU
bóg stworzył świat w porządku hierarchicznym; państwo to społeczność doskonała; dostarcza ludziom wszystkiego do życia doczesnego; każde ustala własne pr. jest to wyraz suwerenności; hierarchia - zasada naturalnego porządku; można wystąpić przeciw tyranom; tyran - uzurpator, ale i wł. legalny; Papież może kontrolować wszelkie wł. świeckie, ingerować; hierarchia pr.: wieczne (boga), natury (odbicie wiecznego w umysłach), ludzkie (bardziej szczegółowe); częste zmiany pr. osłabiają jego autorytet;
Prawo wieczne to prawo samo przez się (tak jak Bóg sam istnieje przez się) - to prawo obejmuje wszystko. Ustanowił je oczywiście Bóg. Z tego prawa wywodzą się prawa pochodne. I w tej hierarchicznej kolejności
1) pierwszym prawem pochodnym jest prawo natury (wg Tomasza to prawo wieczne odbite w umysłach ludzkich, prawo natury stworzone jest dla istoty rozumnej. Człowiek nie tworzy prawa natury.) 2) Kolejnym jest: lex humana prawa ludzkie (wywodzą się z praw naturalnych, są to pewne wnioski wydedukowane z zasad prawa naturalnego. Człowiek na podstawie praw naturalnych układa prawa ludzkie. Nie może być one sprzeczne z prawem natury.) Prawa pozytywne narodów - prawa które dot. wszystkich narodów, prawa wspólne dla wszystkich ludów. Takim prawem jest prawo własności. Prawo cywilne ius cyvile - to prawa dla poszczególnych państw, dla poszczególnych narodów, dla poszczególnych grup i korporacji. Te prawa mogą objawiać się jako prawa pisane i prawa umowne.
(…)
… Kościoła. Boskie prawa pozytywne św. Tomasz podzielił na prawa niedoskonałe (czyli prawa zawarte w Starym Testamencie) i prawa doskonałe (w Nowym Testamencie). Wszystkie te prawa układają się w hierarchiczną całość. Wg Tomasza dobro należy czynić, a zła unikać.
* * *
Wzrastająca popularność awerroizmu i filozofii nominalistycznej stawiała kościół w trudnej sytuacji, gdyż oparta dotąd na augustynizmie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)