DEFINICJE WYCHOWANIA WYRÓŻNIONE ZE WZGLĘDU NA ELEMENTY, KTÓRE
WCHODZĄ W SKŁAD ZJAWISK WYCHOWANIA:
Definicje prakseologiczne wychowania – zwracają uwagę na celowe działania
wychowawców na wychowanków, wpływanie na nich, urabianie, np.: Waltz: „ wychowanie
jest planowym oddziaływaniem na jeszcze dające się kształcić wewnętrznie życie innych”.
Definicje ewolucyjne wychowania – istotą wychowania jest swobodny wzrost dziecka, proces
samorzutnego rozwoju w zakresie różnego rodzaju doświadczenia nabywanego przez
wychowanka, np.: Doughton: „wychowanie jest procesem rozwoju, który zachodzi w
indywidualnej jednostce, jako rezultat jej działalności w środowisku i jej reakcji na
środowisko”.
Definicje sytuacyjne wychowania – koncentrują się na warunkach i bodźcach
przyczyniających się do rozwinięcia wychowanka, np.: Decroly: „ przygotowanie do życia
przez życie”.(najczęściej stosowane w pedagogice specjalnej a zwłaszcza w
oligofrenopedagogice)
Definicje adaptacyjne wychowania – zwracają uwagę na wytwory i osiągane skutki działania
wychowawczego, np.: Durkheim: „wychowanie jest oddziaływaniem pokoleń dorosłych na te,
które jeszcze nie dojrzały do życia społecznego. Zmierza ono do wywołania i rozwinięcia w
dziecku pewnej liczby stanów fizycznych, umysłowych i moralnych, jakich domagają się od
niego i społeczeństwo polityczne jako całość, i środowisko specjalne, do którego jest ono
szczególnie przeznaczone.”
W wyżej wymienionym podziale definicji zachodzi ich krzyżowanie, nakładanie między
innymi dlatego, że na proces wychowania składają się zarówno samorzutny rozwój dziecka,
działania wychowawców, sytuacje bodźcowe oraz wytwory wychowania.
Definicje ramowe wychowania – najczęściej stosowane współcześnie. Zawierają w sobie:
działalność wychowawców, sytuacje wychowawcze, rozwój wszechstronny wychowanka, cel,
do którego proces rozwojowy i działanie wychowawcze zmierza, np.:
„wychowanie
jest zawsze społecznie uznanym systemem działania pokoleń starszych na dorastające celem
pokierowania ich wszechstronnym rozwojem dla przygotowania według określonego ideału
nowego człowieka do przyszłego życia”
(def. prakseologiczne: „zawsze społecznie uznanym systemem działania pokoleń starszych na
dorastające”
ewolucyjne: „wszechstronnym rozwojem”
sytuacyjne: „ ideału nowego człowieka”
adaptacyjne: „do przyszłego życia” )
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)