ELEMENTY SYSTEMU WYBORCZEGO, CZYNNIKI DEFORMUJĄCE WYNIK WYBORCZY
Do najistotniejszych elementów systemu wyborczego zaliczamy:
Wielkość oraz kształt okręgów wyborczych - Wielkość okręgów wyborczych określa się liczbą mandatów możliwych do zdobycia. Wyróżnić więc możemy okręgi: jednomandatowe, kilkumandatowe i wielomandatowe. Im większa ilość mandatów do zdobycia, tym większa szansa, że w parlamencie znajdą się przedstawiciele mniejszych partii. Jeśli zaś chodzi o kształt okręgu wyborczego to zazwyczaj pokrywa się on z jednostkami administracyjnymi kraju. Zależy on także od gęstości zaludnienia, wielkość obszaru.
Uprawnienia wyborcy - zależą one od struktury głosowania. Możemy tu mówić o głosowaniu kategorycznym ( wyborca wskazuje kandydata/kandydatów jednej partii i na nich oddaje swój głos) lub o głosowaniu porządkującym ( wyborca ma możliwość oznaczenia kolejności kandydatów na liście, zgodnie ze swoimi preferencjami).
Progi wyborcze -Jest to próg określonego poparcie, który musi osiągnąć partia lub koalicja partii aby znaleźć się w parlamencie. W Polsce progi to 5%, a 8% dla koalicji.
Sposób obliczania i rozdzielania mandatów - Aby obliczyć i rozdzielić zdobyte mandaty stosuje się wzory arytmetyczne, służące do przeliczania liczby głosów na mandaty. Jest kilka sposobów obliczania - metoda d'Honta (uprzywilejowująca partie duże), metoda Sainte Lague (metoda ta jest korzystniejsza dla mniejszych partii
Formuła wyborcza - zespół reguł rozstrzygających o tym, który kandydat zostanie wybrany w danym okręgu. Czynniki deformujące wynik wyborczy:
System większościowy -w Polsce w wyborach do Senatu. Występują tu jednomandatowe okręgi wyborcze. Wybierany jest ten kandydat który uzyska największą liczę głosów w danym okręgu. System ten nie sprzyja reprezentatywności w parlamencie bo wybierani są kandydaci z największych partii politycznych.
System proporcjonalny - liczba mandatów w parlamencie jest proporcjonalna do liczby oddanych na daną partię głosów. Duże znaczenie ma tu jednak istnienie progów wyborczych oraz sposób rozdzielania mandatów. System ten sprzyja powstawaniu systemu wielopartyjnego. W parlamencie posiadają swoich reprezentantów również małe partie. Systemy mieszane - łączą w sobie elementy systemu większościowego i proporcjonalnego.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)