Czy nazwa złożona, czyli składająca się z grupy słów, może być podmiotem, bądź orzecznikiem orzeczenia imiennego? Orzeczenie imienne, o którym będzie tu mowa, jest orzeczeniem złożonym składającym się z dwóch różnych członów, czyli z czasownikowego ł ą c z n i k a i o r z e c z n i k a, który jest zazwyczaj inną częścią mowy, np. Koń jest zwierzęciem. Uczeń został wyróżniony. Czytać jest przyjemnie. W wyżej wymienionych przypadkach łącznikami są kolejno: jest; został; jest. Natomiast orzeczniki to: zwierzęciem; wyróżniony; przyjemnie. Bez problemu po tych przykładach możemy zauważyć, iż orzecznikami są tu różne formy mowy, w tym wypadku: rzeczownik, imiesłów oraz przysłówek, mogą jednak również występować tam: wyrażenia przyimkowe, przymiotniki w formie rzeczownikowej, imiesłowy bierne, imiesłowy czynne, zaimki i bezokoliczniki.
Nazwy złożone są to zestawienia dwóch samodzielnych wyrazów, określających, np. nazwy gatunków w przyrodzie żywej, tj. dzięcioł pstry, sowa uszata, bocian szary. Są nimi ponadto:
- nazwiska osobowe: Bolesław Chrobry, Tadeusz Kościuszko, Piotr Skarga; - nazwy świąt: Boże Narodzenie, Nowy Rok, Trzech Króli; - tytuły dzieł literackich i czasopism: Ludzie bezdomni, Krzak dzikiej róży, „Życie Warszawy”; - nazwy geograficzne: Ameryka Południowa, Przylądek Dobrej Nadziei, Kanał Sueski; - nazwy państw: Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Zjednoczone Emiraty Arabskie; - nazwy instytucji: Rada Państwa, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Liceum Ogólnokształcące nr V; - nazwy odznaczeń: Virtuti Militari, Order Białego Orła. Nazwy złożone to nic innego jak r z e c z o w n i k i z ł o ż o n e. W tym momencie sama nasuwa się odpowiedź na jedno z zagadnień. Nazwy złożone są rzeczownikami, a rzeczownik może być orzecznikiem (rzeczownikowym), czyli nazwy też. Wiemy czym jest n a z w a z ł o ż o n a, wiemy, że nadaje się ona na o r z e c z n i k o r z e c z e n i a i m i e n n e g o, ale zastanówmy się czy może być także podmiotem.
Podmiot w zdaniu wymienia osobę, lub przedmiot, o której, lub o którym się mówi w orzeczeniu, np. Ojciec pracuje. Matka gotuje obiad. Dzieci uczą się. Drzewa się zielenią. Podmiotami zdań są w zasadzie r z e c z o w n i k i, jako nazwy osób i przedmiotów, oraz zaimki rzeczowne, a przede wszystkim osobowe. Inne części mowy mogą być podmiotami tylko, gdy zastępują rzeczowniki, np. przymiotniki rzeczownikowe.
Tak więc, podsumowując n a z w a to każdy wyraz, bądź grupa wyrazów, jednoznacznie rozumianych, która nadaje się na podmiot, lub orzecznik orzeczenia imiennego w zdaniu. Wynika z tego jasno, iż n a z w a z ł o ż o n a (składająca się z grupy słów) może, przez to, że jest r z e c z o w n i k i e m z ł o ż o n y m być zarówno orzecznikiem jak i podmiotem.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)