Konspekt nr 2: Człowiek - istota społeczna Cel ogólny: ukazanie społecznego charakteru człowieka
Cele operacyjne: 1. uczestnik wie, czym indywidualizm i narcyzm różni się od personalizmu
2. uczestnik rozumie, jakie są potrzeby człowieka
Pomoce dydaktyczne: tablica
PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Modlitwa wprowadzająca O, jak dobrze i miło, gdy bracia w jedności trwają. Tak jak olejek cenny spływa z głowy na brodę (na brodę, na brodę Aarona i na obrzeża szat jego) albo tak jak rosa Hermonu spada na górę Syjon, tak zsyła Pan swoje błogosławieństwo i swoje życie na wieki Psalm 133
Boże, otwórz nasze serca na Twoje słowo i prawdę o człowieku. Spraw, prosimy, abyśmy wyszli stąd umocnieni wiarą i mądrzejsi wiedzą.
2. Wprowadzenie Prowadzący prosi uczestników o odpowiedź na pytanie: „ jakie człowiek - osoba ma potrzeby ?” (należy się spodziewać odpowiedzi: miłości, akceptacji, opieki, bycia sobą, wolności, uznania, szacunku, itp.).
3. Rozwinięcie Prowadzący streszcza uczestnikom podstawy refleksji nad człowiekiem jako osobą społeczną (miniwykład z dyskusją):
Zwróćmy na początek uwagę, iż wiele z wymienionych przez uczestników potrzeb człowieka może zostać zrealizowana wyłącznie w kontakcie z innymi - w rodzinie, społeczności lokalnej, społeczeństwie, narodzie.
Jak ukazano w konspekcie nr 1 („ Co to znaczy, że człowiek jest osobą ?”), jednym z twórców nowożytnego personalizmu był Emmanuel Mounier. Personalizm, w odróżnieniu od egzystencjalizmu, który podkreśla rozpacz egzystencji, oznacza afirmację życia. Choć u Mouniera personalizm akcentuje obronę osoby ludzkiej przed jakimkolwiek uciskiem i nosi pewne cechy indywidualizmu, należy pamiętać, że sprzęga się z pojęciem wspólnoty. Personalizm tkwi także w opozycji do narcyzmu, który przejawia się zainteresowaniem tylko własnymi sprawami. W personalizmie powinnością człowieka jest działanie, i choć jesteśmy w mniejszym lub większym stopniu zdolni opanować nasze otoczenie, człowieka współczesnego często przerastają jego własne dzieła. Jego pojęcia, władze i uczucia są, zdaniem Mouniera, zupełnie niedostosowane do świata, w którym żyje. Człowiek jest więc istotą podwójnie uwarunkowaną; z jednej strony radość istnienia, z przeciwnej tragiczne napięcie. Ale to powinno czynić z nas istoty udzielające odpowiedzi, czyli odpowiedzialne. Polegać to ma na oddawaniu światu swojego jedynego i niepowtarzalnego rodzaju egzystencji. To zaangażowanie powinno wyrażać się także poprzez wychowanie, w którym bardzo ważnym aspektem jest powołanie w człowieku krytycznego myślenia. „
(…)
…, także w dziedzinie religijnej” (Gaudium et spes, 26).
1929. Sprawiedliwość społeczną można osiągnąć jedynie przy poszanowaniu transcendentnej godności człowieka. Osoba jest także celem ostatecznym społeczeństwa, które jest jej podporządkowane: „w grę wchodzi godność osoby ludzkiej, której obrona i rozwój zostały nam powierzone przez Stwórcę i której dłużnikami w sposób ścisły i odpowiedzialny są mężczyźni i kobiety w każdym układzie dziejowym” (Jan Paweł II, encyklika Sollicitudo rei socialis, 47).
3. Spis literatury pomocniczej
1. Bartnik C., Personalizm, Lublin 2000.
2. Bilicki T., Dziecko i wychowanie w pedagogii Jana Pawła II, Impuls, Kraków 2000.
3. Gogacz M., Wokół problemu osoby, Pax, Warszawa 1974.
4. Mounier E., Co to jest personalizm, Znak, Warszawa 1960.
5. Spaemann R., Osoby. O różnicy między czymś…
… jest samostanowienie, dzięki której człowiek przeżywa to, że jest osobą, i to, że jest podmiotem. W tym działaniu człowiek „wspólnie z innymi” ujawnia nowy wymiar siebie jako osoby zwany „uczestnictwem”. Na gruncie społecznym podkreśla się tutaj, że w relacji „ja - ty” istnieje też odpowiedzialność osoby za osobę.
Psychologia wskazała wiele potrzeb człowieka. Jeden z jej przedstawicieli - Abraham Maslow, ułożył te potrzeby w hierarchii od podstawowych - fizjologicznych do wyższego rzędu - samorealizacji:
1. potrzeby fizjologiczne - niezbędne do utrzymania organizmu przy życiu, na przykład: głód, pragnienie,
2. potrzeby bezpieczeństwa - zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego i osobistego, na przykład: dach nad głową, ochrona przed krzywdą, dbanie o zdrowie,
3. potrzeba przynależności do grupy - człowiek chcę żyć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)