3.c J. Culler: Co to jest literatura i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie nie ma sensu pytać, co to jest literatura, bo 1) teoria przejmuje pojęcia z różnych dziedzin „nieliterackich”, 2) istnieje literackość zjawisk nieliterackich;
przed rokiem 1800 - literatura to „piśmiennictwo”, „wiedza książkowa”;
od 1800 (pani de Staël O literaturze ) - literatura jako fikcja pisarska;
literatura - to, co dane społeczeństwo uważa za literaturę - zbiór tekstów, zaliczanych w poczet dzieł literackich;
literaturę cechuje brak znaczenia praktycznego, ma skupiać uwagę i skłaniać do refleksji;
wypowiedź wyrwana z kontekstu, pozbawiona swojej pierwotnej funkcji, może być interpretowana jako literatura;
literatura - akt mowy, / zdarzenie tekstualne budzące uwagę szczególnego rodzaju; różni się od innych aktów mowy - udzielania informacji, zadawania pytań, składania obietnic.
Literatura jako wysuwanie na I plan języka: na ogół czytelnik zauważa szczególne uporządkowanie języka wtedy, gdy tekst się uzna za literacki, nie odwrotnie.
Literatura jako integracja języka: tekst, w którym język jest najważniejszy, niekoniecznie musi być dziełem literackim.
Literatura jako fikcja: fikcyjność - to nie tylko postacie i wydarzenia,
kontekst fikcji literackiej zostawia otwarte pole dla rozważań, czego ta fikcja dotyczy.
Literatura jako przedmiot estetyczny: Kant: „celowość bez celu”,
pomost między światem materialnym i duchowym.
Literatura jako twór intertekstualny i autoteliczny: dzieła tworzone są z innych dzieł - intertekstualność,
dzieło istnieje poród innych tekstów dzięki relacjom, w jakich do nich pozostaje,
autoteliczność - dzieło o innych dziełach, o próbach naśladowania ich formy itp.
Te właściwości dzieła literackiego są też konsekwencją ujmowania czegoś jako literackiego.
literackość literatury może polegać na napięciu, interakcji między materiałem językowym a konwencjonalnym wyobrażeniem czytelnika na temat tego, co to jest literatura;
żadna z właściwości nie jest ostatecznie definiująca;
uniwersalizm literatury i rola w kształtowaniu świadomości narodowej;
literatura miała być szczególnym rodzajem piśmiennictwa, którego zadanie to cywilizowanie różnych warstw społecznych;
literatura ma wzywać do bezinteresowności, uczyć wrażliwości i sztuki wnikliwej obserwacji;
może być narzędziem ideologicznym, może ideologię demaskować;
ułatwia nawiązanie kontaktu ze światem, ale i wywołuje pragnienie czegoś nowego;
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)