Charakterystyka terminu polityka wyznaniowa
Polityka wyznaniowa wynika z dwóch przesłanek:
Prywatny wymiar religii (konieczność ochrony prawa do wolności sumienia, przekonań i uczuć religijnych, które stanowi jedno z praw człowieka)
Publiczny wymiar religii (konieczność respektowania roli, jaką religia oraz Kościoły i związki wyznaniowe odgrywały i odgrywają rolę w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym).
Polityka wyznaniowa - obejmuje idee i działania określające miejsce jednostki ze względu na jej wyznanie oraz regulujące stosunki między państwem a związkami wyznaniowymi. Istotny wpływ na koncepcję polityki wyznaniowej mają założenia ideologiczno - ustrojowe państwa, struktura wyznaniowa ludności oraz tradycje historyczne. Często nie bez znaczenia jest także rodowód polityczny i wyznaniowy elit politycznych sprawujących aktualnie władzę.
10. Systemy relacji między państwem a związkiem wyznaniowym (kościołem)
Cezaropapizm - system panowania państwa nad Kościołem. Władca świecki uważany był za głowę Kościoła. Aparat państwowy decydował nie tylko w sprawach organizacyjnych związku wyznaniowego, ale i doktrynalnych. Klasycznym przykładem było cesarstwo bizantyjskie. Zmodyfikowana odmiana w monarchii Karolingów, gdzie władcy karolińscy otrzymywali godność cesarską z rąk papieża, ale jednocześnie byli jego zwierzchnikami, jako władcy świeckiego państwa kościelnego, utworzonego w 754 roku.
Hierokratyzm (teokratyzm, papocezaryzm) - system panowania Kościoła nad państwem, w którym monarchowie mają władzę jedynie dzięki namaszczeniu ich przez duchownych. System ten ukształtował się w średniowieczu (XI - XIII wiek) pod wpływem sporów między papieżami i władcami niemieckimi o zwierzchnictwo (spór o inwestyturę). Zakładał, iż wszelka władza wywodzi się od Boga. Papież jako namiestnik Chrystusa był tu pośrednikiem. Stąd wniosek, że władza świecka powinna być podporządkowana władzy duchownej. Papież Grzegorz VII w Dictatus Papae z 1075 roku głosił, że papież ma nie tylko pełnię władzy kościelnej, ale także władcy świeccy winni mu posłuszeństwo w sprawach świeckich. W roku 1302 papież Bonifacy VIII wydał bullę Unam sanctam, w której stawiał urząd papieża ponad wszelką władzę świecką, ponieważ podporządkowanie się papieżowi jest warunkiem wiecznego zbawienia.
System supremacji państwa nad Kościołem - zmodyfikowana wersja cezaropapizmu, z odrzuceniem założeń hierokratyzmu. Wpływa na powstanie tego systemu miała reformacja i wzmocnienie pozycji władców świeckich. Uznawano tu Kościół za organizację narodową, będącą na terytorium państwa, podległą suwerennej władzy świeckiej. Wystąpił w państwach protestanckich (Anglia, Szkocja, Szwecja, Dania, Niderlandy, Prusy, Szwajcaria), prawosławnych (Rosja), katolickich (Francja, z nazwą gallikanizm; Austria - józefinizm).
(…)
… wyznaniowymi - wykształcił się w oświeceniu i rewolucji francuskiej z 1789 roku. Był odzwierciedleniem demokratyzacji, liberalizacji i laicyzacji państwa. Cechuje się przewagą państwa nad związkami wyznaniowymi. Działalność organizacji religijnych nie mogła być sprzeczna z obowiązującym prawem państwowym. Występowała religia państwowa lub oficjalna, której zapewniano uprzywilejowaną sytuację prawną…
… jest subwencjonowana z funduszy państwowych, ale państwo zapewnia gwarancje wolności religijnej wyznawcom wszystkich religii, oparte na zasadzie równości. Przykłady - Dania, Norwegia, Islandia (kościoły luterańskie), Wielka Brytania (kościół anglikański), Gracja (kościół prawosławny).
b) Państwa świeckie - oparte na zasadzie separacji, czyli oddzielenia kościoła od państwa, zasadzie równości kościołów wobec prawa…
… się osobowość publicznoprawną kościołów mających zakorzenienie w kulturze narodowej. Przykłady - Niemcy, Austria, francuska Alzacja, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Polska.
11. Ewolucja znaczenia terminu tolerancja religijna
Słowo tolerancja wywodzi się z łaciny i oznacza wyrozumiałość, pobłażanie. Tolerancja religijna rozumiana będzie jako prawo do przyjmowania lub odrzucania wierzeń religijnych. Problem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)