Książka dotycząca charakterystyki procesu motywacji pracowniczej. Tematy w niej poruszane to m.in: istota, pojęcie i rodzaje motywacji, koncepcje motywacji, premia jako narzędzie motywacji, formy kafateryjne, szkolenia i rozwój umiejętności pracowników,
ROZDZIAŁ I
Charakterystyka procesu motywacji pracowniczej
1.Interpretacja pojęć podstawowych z zakresu motywacji
pracowniczej
Motywowanie w nauce zarządzania uznawane jest za jedną z głównych funkcji, dokładniej, wg. R. Gryffina, „motywowanie do pracy jest częścią funkcji przewodzenia, które obok planowania, organizowania i kontrolowania składa się na proces zarządzania (kierowania)”.
Rysunek 1. SYSTEMATYKA FUNKCJI ZARZĄDZANIA
źródło: opracowanie własne na podstawie systematyki R.Gryffin PODSTAWY ZARZĄDZANIA ORGANIZACJAMI
1.1 Istota ,pojęcie i rodzaje motywacji
Motywowanie to najprościej mówiąc proces wzbudzania motywacji (potrzeby pracy) w członkach organizacji, tak aby uznali że wysiłek na rzecz organizacji doprowadzi ich do możliwości zaspokojenia własnych potrzeb, realizacji swych celów. Jest to proces polegający na wpływaniu na zachowania ludzi, tak by ich działania wynikające z tych zachowań były zgodne z zamierzeniami kierującego. Przy motywowaniu wykorzystuje się wiedzę na temat tego ,co u ludzi powoduje określone zachowania, czyli wiedzę o motywach kierujących ludźmi. Znajomość motywów ludzkich jest niezbędna w procesie motywacji, a na ich temat stworzono wiele teorii, o których napiszę w jednym z następnych rozdziałów. Motywy człowieka wiążą się z celami , do jakich dąży. Poznać motywy człowieka to poznać jego cele. Proces motywacji sprowadza się do łączenia celów pracowników z celami organizacji przy użyciu przez motywującego „ zestawu sił, które powodują, że ludzie zachowują się w określony sposób”. Każdy pracownik posiada określoną motywację, choćby minimalną o której świadczy to, że w ogóle przychodzi do pracy, „obejmuje ona czynniki, które powodują, wytyczają i podtrzymują zachowania ludzkie zmierzające w określonym kierunku i do określonego celu”. Minimalna motywacja może jednak nie wystarczyć do sprawnego realizowania celów organizacji. Wielkość wysiłku jaki człowiek włoży w pracę na rzecz organizacji zależy od siły jego motywacji. „Im silniejsza jest motywacja, tym energiczniejszy aktywność przejawia pracownik i tym większą wykazuje uporczywość w dążeniu do pożądanego rezultatu” Należy jednak pamiętać by siła motywacji nie stała się za duża, może to źle wpłynąć na jakość świadczonej pracy przez pracownika. „Przy zbyt silnej motywacji sprawność działania - naturalnie czynności złożonych - spada, a wydajność pracy ulega obniżeniu. Dzieje się to z następujących powodów ;
(…)
… pracowników w momencie, gdy zaspokoją wszystkie potrzeby niższych szczebli . „Dzięki tej potrzebie pracownicy będą poszukiwać sensu pracy i rozwoju własnej osobowości, będą też czynnie dążyć do zwiększenia zakresu swojej odpowiedzialności”. Abraham Maslow podkreśla, że potrzeba samorealizacji stanowi punkt , w którym pojawiają się największe różnice indywidualne między motywowanymi. Jedni mogą ją zaspokajać dbałością o wysoką jakość świadczonej pracy, a inni wysuwaniem twórczych pomysłów. Potrzeby człowieka zmieniają się wraz z rozwojem osobowości. W miarę jej rozwoju mniejszą uwagę przywiązuje się do potrzeb niższego rzędu kosztem potrzeb wyższych. Zależność tę przedstawia wykres 1. Istnieje również zjawisko schodzenia z „drabiny” hierarchii potrzeb widoczne przy procesie zwalniania pracowników…
… przy wyborze nowych rynków odgrywa kwestia różnic kulturowych - tymczasem jest to czynnik bardzo istotny”. Stosowanie w praktyce hierarchii potrzeb może utrudniać wielokulturowość organizacji ,coraz częściej spotykana w erze gospodarki prowadzonej na skalę światową . Różnice kulturowe wypaczają teorię potrzeb i wskazują na brak jej uniwersalności np. dla Haitańczyków potrzeby niższego rzędu są tak ważne, że potrzeby wyższe na dobrą sprawę się nie liczą. Greet Hofsted na podstawie swoich badań z 1973 przeprowadzanych w Ameryce, stwierdził iż hierarchia potrzeb sformułowana przez Maslowa jest uniwersalna jedynie w odniesieniu do amerykańskiej klasy średniej. Teoria ERG opiera się również na hierarchii potrzeb. Hierarchia ta zawiera w odróżnieniu do Maslowa, trzy kategorie:
Egzystencji , odpowiadają potrzebom…
… potrzeb Abrahama Maslowa. Hierarchia opracowana przez Maslowa przedstawia motywację w postaci pięciu grup potrzeb ludzkich. Według Maslowa potrzeba dominująca, czyli taka która jest najsilniej w danej chwili odczuwana przez człowieka, będzie go motywowała. Rozpoczynając od potrzeb fizjologicznych, najbardziej podstawowych, każda kolejna potrzeba musi zostać zaspokojona, zanim dana osoba odczuje…
… w hierarchii nastąpi zjawisko frustracji i człowiek zejdzie na niższy poziom w zaspokajaniu potrzeb. John Atkinson i David McClelland stworzyli teorię zakładającą , iż każda osoba motywowana jest przez trzy typy podstawowych potrzeb:
potrzeba władzy, krytyczne pragnienie wywierania wpływu na innych kontroli ich pracy oraz własnej , „może to być potrzeba negatywna, jeśli jedna osoba dąży do dominacji…
… i uznanie. Spowoduje to wzrost zadowolenia i motywacji. Podstawową teorią motywacyjną w podejściu od strony procesu jest teoria oczekiwań. Oczekiwanie, według encyklopedii organizacji i zarządzania jest to „przewidywanie przyszłych zdarzeń oparte na przeszłych doświadczeniach”. Teoria oczekiwań sugeruje, że motywacja zależy od siły ludzkiego pragnienia i oczekiwanego prawdopodobieństwa jego zaspokojenia…
… zachowanie doprowadzi do pożądanego wysiłku”. Takie założenia doprowadziły naśladowców teorii oczekiwań H. Vrooma ludzi, którzy ją rozwinęli Davida Nadlera, Edwarda Lawlera do wniosków:
Ludzie są świadomi, potrafią przewidzieć skutki, implikacje swoich zachowań, ta świadomość wywiera wpływ na ich sposób zachowania się i decyzje.
Wyniki określonego działania, mają dla różnych ludzi inną wartość, siłę…
… popędu. Id to niedostępne siły dynamiczne, popędy, „wyposażenie psychiczne”, które w całości są dziedziczone i wrodzone. Społeczeństwo narzuca nakazy i zakazy, służące do stworzenia znośnych warunków współżycia ludzi w zbiorowościach. W następującym później obfitującym w konflikty procesie uczenia się, w procesie napięć między zaspokojeniem popędów i odmową, kształtuje się superego, będące instancją…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)