Magdalena Stec 22.03.2012
Charakterystyka morfometryczna jeziora Białe Jezioro Białe leży w województwie podlaskim w powiecie augustowskim. Na jego południowozachodnim brzegu usytuowane jest miasto Augustów. Jezioro składa się z trzech akwenów. W jego obrębie wyróżnić można zatoki: Orzechówkę, Tartaczną i Wierszowiec. W części południowej jeziora znajdują się półwyspy Lisi Ogon, Dąbek i Pień, a w części północnej półwysep Ostry Róg. Na jeziorze znajdują się 3 wyspy. Ich łączna powierzchnia to około 2 ha. Uwyspienie nie przekracza wartości 1%. Zbiornik otoczony jest lasem iglastym, a na północnowschodnim brzegu znajdują się bagna.
Jezioro Białe jest jeziorem rynnowym, występuje w równoleżnikowym ciągu wraz z jeziorem Necko na Zachodzie (połączone ciekiem Klonownica) i jeziorem Studziennicznym od Wschodu (połączone przez śluzę Przewięź). Na planie batymetrycznym zauważalne są duże spadki stoków dna, a także, w południowej części zbiornika stosunkowo szeroka strefa epilitoralna i litoralna. Widoczne są Głęboczki, w tym jeden osiągający głębokość maksymalną - 30 m. Ogółem dno urozmaicone jest przegłębieniami i progami, które wyznaczają podział na akweny.
Na podstawie kształtu wykreślonej krzywej batygraficznej sadzić można ze misa jeziorna ma kształt wklęsły, co potwierdza obliczony wskaźnik głębokościowy jeziora, o wartości mniejszej niż 0,33(3). Dokładną wartość wskaźnika W g =0,298. Średnia wartość dla Polski kształtuje się na poziomie 0,43, przy czym należy zaznaczyć ze jedynie nieco ponad 18% jezior Polski posiada misę wklęsłą. Taki kształt misy jeziornej można tłumaczyć procesami erozyjno-akumulacyjnymi zachodzącym w strefie przybrzeżnej i na stoku. NA krzywej batygraficznej brak wyraźnych jezior miedzy wszystkimi teoretycznymi strefami jeziora. Strefę brzegową i przybrzeżną należałoby w tym przypadku traktować ogółem jako strefę płycizny, gdyż nie ma miedzy nimi wyraźnej granicy. Przypuszczalnie głębokości większe niż 15 m wyznaczają stok, dalej przechodzący w głęboczek.
Jak wspomniano wcześniej jezioro Białe posiada urozmaiconą linię brzegową. Obliczony wskaźnik rozwinięcia linii brzegowej wynosi 2,4. Można go porównać do teoretycznego wskaźnik K=2,5 obliczonego dla jeziora Mlewickiego o powierzchni 84,4 ha i długości linii brzegowej 8125m. Oba jeziora charakteryzuje obecność licznych zatok i półwyspów, mimo znacznej różnicy powierzchni (jezioro Białe jest około 6-krotnie większe od jeziora Mlewickiego, przy jedynie nieco ponad 2,5-krotnie dłuższej linii brzegowej). Wartością tego wskaźnika większą niż 2,0 charakteryzuje się jedynie 25% jezior Polski. Warto dodać, że długość badanego zbiornika jest niemal 10-krotnie większa od jego szerokości ( L=6,89 km, B
(…)
… do tej samej uzyskanej ze wzoru na zależność głębokości średniej od głębokości maksymalnej (Hśr=9,86) można sądzić ze różnica ta wynika przede wszystkim z wklęsłego kształtu misy jeziornej.
Literatura:
Bajkiewicz-Grabowska E., 1993, Przewodnik do ćwiczeń z hydrologii ogólnej, PWN.
Choiński A., 1991, Katalog jezior Polski, cz. II., Wyd. UAM Poznań.
Choiński A., 1995, Zarys limnologii fizycznej Polski, Wyd. UAM…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)