To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Błędy obrazów utworzonych przez układy optyczne
1. Aberracja chromatyczna
Wada optyczna przejawiająca się różnym miejscem ogniskowania się promieni o
różnej długości fali. Jest wynikiem dyspersji szkła użytego do budowy soczewki, czyli
różnym współczynnikiem załamania fal o różnych długościach (mówiąc prościej niebieskie
światło, ze względu na większą energię, załamuje się w szkle mocniej niż światło czerwone).
Rozróżniamy aberrację chromatyczną podłużną i poprzeczną.
2. Aberracja sferyczna
Jest to cecha soczewki, układu optycznego, obiektywu lub zwierciadła sferycznego,
polegająca na odmiennych długościach ogniskowania promieni świetlnych ze względu na ich
położenie pomiędzy środkiem a brzegiem urządzenia optycznego - im bardziej punkt
przejścia światła zbliża się ku brzegowi urządzenia (czyli oddala od jego osi optycznej), tym
bardziej uginają się promienie świetlne.
Efektem tego rodzaju aberracji jest spadek ostrości obrazu w całym polu widzenia.
3. Koma
Koma jest aberracją zbliżoną do aberracji sferycznej i występuje dla obrazów punktów
pozaosiowych. Pęk promieni biegnący z punktu P leżącego poza osią układu nie jest
symetryczny względem osi układu, wskutek czego promienie w górnej i dolnej części
soczewki załamują się w innych warunkach i tworzą obraz plamkowy o charakterze
przecinka. Stąd aberracja ta nazywa się komą lub komatem. Układ optyczny pozbawiony
aberracji sferycznej i komy nazywa się układem aplanatycznym lub aplanatem.
4. Astygmatyzm
Pozaosiowa wada optyczna polegająca na różnym miejscu ogniskowania się promieni
wpadających do soczewki w płaszczyznach prostopadłych do siebie. Obraz punktu
położonego poza osią optyczną układu nie jest punktem, lecz stanowi dwa prostopadłe do
siebie owale. Przesuwając się w jedną stronę w stosunku do najlepszego ogniska obraz robi
się owalem poziomym, a po przesunięciu w drugą owalem pionowym. Usuwanie
astygmatyzmu polega na tworzeniu układu, w którym obrazy odcinkowe są możliwie bliskie
sobie. Przez odpowiednie ustawienie przysłony i nadanie odpowiedniego kształtu
pojedynczego soczewce można uzyskać układ pozbawiony astygmatyzmu (szkła okularowe,
prosty jednosoczewkowy obiektyw).
5. Krzywizna pola
Soczewka lub układ soczewek będących obiektywem instrumentu optycznego nigdy
nie daje obrazu leżącego idealnie i w całości w płaszczyźnie ogniskowej. W rzeczywistości
obraz jest zakrzywiony i leży na tzw. powierzchni Petzvala. To powoduje efekt nieostrego
obrazu na brzegach pola widzenia, podczas gdy jest on ostry w centrum (i na odwrót).
6. Dystorsja
Dystorsja jest wadą układu polegającą na tym, że powiększenie obrazu na jego
brzegach jest inne niż w jego obszarze środkowym. W związku z tym obrazami linii prostych
(nie przechodzących przez oś układu) są linie krzywe. Układ wolny od dystorsji, zwany
układem ortoskopowym tworzy obraz podobny (w sensie geometrycznym) do przedmiotu.
Dystorsję można usunąć całkowicie, tworząc zespół dwóch jednakowych soczewek lub
układów ustawionych symetrycznie względem
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)