To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Bipolarny system bezpieczeństwa- narodziny, istota i funkcjonowanie.
Bipolarny system bezpieczeństwa ukształtował się po II wojnie światowej i oznaczał polaryzację społeczności międzynarodowej wokół dwóch liczących się potęg polityczno- militarnych, czyli USA i ZSRR. Mocarstwa średniej wielkości takie jak np. Francja czy Wielka Brytania wyszły z wojny mocno osłabione czy tak jak w przypadku Niemiec i Japonii pokonane. Zniszczona wojna Europa nie mogła skutecznie rywalizować z rozpędzoną w wyniku tej samej wojny gospodarką amerykańską czy też z potęgą militarną ZSRR.
System bipolarny był również następstwem politycznych koncepcji prezydenta USA, Roosevelta, który sądził, że zaspokojenie radzieckich aspiracji terytorialnych i politycznych w Europie zagwarantuje na tym kontynencie ład polityczny.
Myślenie kategoriami stref wpływów ujawniło się już w roku 1944, kiedy Churchill sporządził na serwetce tzw. wstydliwy dokument. Proponował w nim ustalenie proporcji wpływów wielkich mocarstw w 5 krajach: w Jugosławii i na Węgrzech miały być równo rozdzielone pomiędzy ZSRR i pozostałych sojuszników, ZSRR oddawano 90% wpływów w Rumunii i 75 % w Bułgarii natomiast WB pozostawiała sobie 90 % wpływów w Grecji.
Oparciem dla powojennej dominacji supermocarstw były:
potęga wojskowa
siła ekonomiczna, dająca możliwość uzależnienia i penetracji systemów gospodarczych swoich sojuszników
idee globalne- dla Waszyngtonu chęć przewodzeniu demokratycznemu liberalnemu światu, zaś dla Moskwy do urzeczywistnienia komunistycznej utopii.
przyjęte obowiązki strategiczne uzasadnione racjami geopolitycznymi
Powyższe 4 wyznaczniki układu bipolarnego były stałe
rozwój techniki wojskowej i względna w tej kwestii równowaga nakładów i środków czyniły nierealnymi pomysły opanowania całego świata i utrwalały strefy wpływów. świat ulegał coraz większej polaryzacji na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej militarnej, co znalazło wyraz w powstaniu w 1949 NATO a w 1955 Układu Warszawskiego, realizacja planu Marshalla na zachodzie Europy i powstanie RWPG w bloku wschodnim.
Istotę systemu bipolarnego możemy zawrzeć w następujących elementach:
struktura systemu opiera się na istnieniu dwóch unitarnych, wysoce scentralizowanych centrów decyzyjnych, dysponujących potęgą militarną i gospodarczą. Istniejące wokół nich bloki maja charakter pozorny
system jest łatwo sterowalny i łatwo ulega adaptacji, ale jego trwałość i upadek zależy zdecydowanie od pozycji obu kreatorów systemu
oba supermocarstwa akcentują i starają się realizować swoje ideologie z zakodowanym spostrzeganiem drugiej strony jako wroga. Osiągane są jednak kompromisy strategiczne z trzech powodów:
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)