To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Liczba państw suwerennych Panstwo-(pod względem geograficznym)-w jego skład wchodzi określone granicami terytorium i ludność, która je zamieszkuje oraz organizacja i włądza polityczna na danym obszarze; państwo stanowi samodzielną jednostke polityczną ale jest również regionem ekonomicznym
Liczba suwerennych jednostek politycznych na świecie w latach 1900-1976:
1900-55
1923-73
1947-76
1962-126
1966-139
1972-150
1975-157
1976-158
dziś w ONZ reprezentowane sa182 państwa
W powyższe dane wlicza się „minipaństwa” np. Lichtenstein, Monako, Andorę, San Marino, Watykan, Maledywy, Singapur, Nauru. Wyłączono natomiast obszry znajdujące się „pod protektoratem” i kolonie
Przyczyny zwiększenia liczby państw suwerennych:
1. Rozpad kilku państw wielonarodowych wielonarodowych przed pierwsza Wojna Światową 2. Rozpad systemu kolonialnego po wojnie.
Jakościowe zmiany struktury państw w XX w.
-zbieżność podziału politycznego z przestrzennym rozmieszczeniem narodów- przy ustalaniu nowych granic państw zaczęto uwzględniać czynnik etniczny, przesiedlenie mniejszości narodowych do ich macierzystych krajów- powstawanie państw narodowych odpowiadało wymaganiom kapitalizmu
Europa jest najbardziej, pod względem politycznym, podzielonym kontynentem. Posiada najdłuższa na świecie długość państwowych granic politycznych w przeliczeniu na jednostkę powierzchni
Zwiększenie liczby państw zaprzeczeniem hipotezy Ratzla, twierdził on, że supermocarstw wchłoną mniejsze państwa a następnie zaczną ze sobą rywalizować o panowanie nad światem. Państwa małe i średnie osiągają często b.wysoki poziom kultury, dlatego nie znajduje potwierdzenia hipoteza o nieuchronnej trustyfikacji krajów. Do 1976 r. istniało ok. 100 minipaństw, z których tylko nieliczne należały do ONZ.
Krystalizacja dwóch największych mocarstw: Związku Radzieckiego i Stanów Zjednoczonych (wkl. Obszar, znaczna liczba mieszkańców, potencjał ekonomiczny, prawie samowystarczalne pod względem surowcowym
Z. Dobosiewicz
Klasyfikacja państw Podziały ze względu na kryterium ekonomiczne, społeczno-polityczne
Narastanie dysonansu rozwojowego:
Różnice w poziomie rozwoju krajów Europy i Ameryki Północnej a Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej- mobilizacja do zwiększenia wysiłku wytwórczego i szukania nowych modeli rozwojowych, ale też źródło napięć międzynarodowych.
Kraje rozwijające się są często nazywane Południem(często korzystają z pomocy państw rozwiniętych, angażują ogromne ilości własnych kapitałów by wyrównać dysproporcje rozwojowe, ale często wysiłki są niweczone przez duży przyrost naturalny) a kraje rozwinięte Północą
(…)
… wprowadzono bez pomocy ZSRR. Władze przejął dowódca wojennej partyzantki komunistycznej w tym kraju, cieszący się realnym poparciem społecznym- Broz Tito. Jugosławia przyjmowała pomoc od państw zachodnich, nie była członkiem Układu Warszawskiego. Tym czasem większość państw socjalistycznych łączyła system ekonomiczny z wojskowym-kwestia bezpieczeństwa łączyła się z kwestią ekonomiczna; posiadanie broni jądrowej przez ZSRR stanowiło zagrożenie wybuchu kolejnej wojny, ale było tym samym podstawa tego układu w sensie ekonomicznym, prowadziło do wyścigu zbrojeń
…
… ilości własnych kapitałów by wyrównać dysproporcje rozwojowe, ale często wysiłki są niweczone przez duży przyrost naturalny) a kraje rozwinięte Północą
(to jest uogólnienie, Australia, Nowa Zelandia leżą na półkuli południowej a są zaliczane do krajów Północy)
PKB- produkt narodowy brutto; określnik wzrostu gospodarczego w przeliczeniu a jednego mieszkańca
Kraje socjalistyczne:
pierwsze ZSRR-2922…
… wpływów
- doktryna Monroe'a z 1823- Stany Zjednoczone wystąpiły jako obrońcy Ameryki Łacińskiej, są więc jako jedyne uprawnione do ingerowania w wewnętrzne sprawy hemisfery
-doktryna Breżniewa- ograniczona suwerenność państw bloku wschodniego( zbrojna interwencja państw bloku w Pradze w 1968r.)
-doktryna Manna-Johnsona z 1964r. -prawo USA do wpływania na państwa zachodniej hemisfery
-popieranie zamachów stanów przeciwko rządom prowadzącym politykę nie zależną od USA
Presja psychologiczna oraz przymus wywierany na decydentach jako sposób realizacji celów
- praska wiosna 1968r.- porwanie władz Czechosłowacji do ZSRR ZSRR zmuszenie do podpisania protokołu zakazującego krytyki ZSRR i Układu Warszawskiego; zezwalał na zmiany personalne oraz pozostawienie wojsk radzieckich na terenie Czechosłowacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)