To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 81 BEZROBOCIE Bezrobocie i wyjaśnienie jego przyczyn jest jednym z najwaŜniejszych problemów współczesnej ekonomii. Jest to zjawisko mające wiele odmian spowodowanych i jest róŜnymi przyczynami. Korzyści z bezrobocia: zwiększenie konkurencji; wpływ na poprawę kwalifikacji łatwiejsza polityka antyinflacyjna Koszty bezrobocia makro: utrata produkcji, spadek wpływów podatkowych i ubezpieczeniowych mikro: utrata umiejętności, wykluczenie społeczne 82 BEZROBOCIE Warunki konieczne uznania za bezrobotnego: • pozostawanie bez pracy • poszukiwanie pracy • gotowość do pracy Nie są to warunki jednoznaczne - w róŜnych krajach poziom bezrobocia moŜe być róŜny Bezrobotny w Polsce: • nie uczy się w systemie dziennym • zdolny i gotowy do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze • ukończone 18 a nieukończone 60/65 lat • brak praw do emerytury/renty • nie ma nieruchomości rolnej powyŜej 2 ha • nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej • nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego • w przypadku niepełnosprawności gotowy podjąć pracę na ½ etatu minimum • nie jest tymczasowo aresztowany ani nie odbywa kary pozbawienia wolności • nie odbywa szkolenia ani staŜu 2 83 BEZROBOCIE W USA - metoda cotygodniowych badań ankietowych bezrobotny: nie wykonywał pracy przynoszącej dochód, nie miał zamówień, aktywnie szukał pracy; W Polsce: • obliczanie bezrobotnych przez rejestrację w Urzędach Pracy; • metoda BAEL od 1992/1999 (badań aktywności ekonomicznej ludności): bezrobotny: nie pracował zarobkowo ani godziny, nie miał zamówień, aktywnie szukał pracy, był gotowy do jej podjęcia Badania ankietowe są standaryzowane (rekomendacje MOP) i umoŜliwiają porównania międzynarodowe 84 BEZROBOCIE Poziom bezrobocia kształtuje relacja podaŜy i popytu na pracę: • jeŜeli krańcowa wydajność pracy jest wyŜsza niŜ płaca realna to występuje tendencja do wzrostu zatrudnienia Stopa bezrobocia: relacja liczby bezrobotnych do zasobów siły roboczej (bezrobotni + pracujący) Rodzaje bezrobocia: jawne – rejestrowane ukryte – wynikające z cech systemu gospodarczego 3 85 BEZROBOCIE Rodzaje bezrobocia jawnego: • frykcyjne – wynika z dynamiki rynków pracy gdzie zajmowanie nowych miejsc nie jest natychmiastowe • strukturalne : niedopasowanie struktury podaŜy do struktury popytu • klasyczne: wynikające ze sztywności systemu płacowego • wynikające z niedostatecznego popytu: osłabienia ogólnej aktywności gospodarczej 86
(…)
… bezrobocia frykcyjnego i strukturalnego wynikający z
niedoskonałości funkcjonowania rynku pracy.
W ujęciu Friedmana Phelpsa krzywa Phillipsa jest tylko szczególnym przypadkiem
krótkookresowej zaleŜności
W latach osiemdziesiątych keynesiści zaproponowali inne podejście do bezrobocia w
równowadze: istnieje pewien poziom bezrobocia stabilizujący procesy inflacyjne.
NAIRU (Non-accelerating inflation rate of…
…;
•
poprawiające funkcjonowanie rynków pracy: systemy szkoleń, doradztwa i
pośrednictwa zawodowego.
Aktywna polityka zatrudnienia:
•
programy tworzenia miejsc pracy;
•
subsydiowanie zatrudnienia
•
programy szkoleniowe
Pasywna polityka zatrudnienia
•
zasiłki dla bezrobotnych
•
wcześniejsze emerytury
•
subsydia na zmianę kwalifikacji
•
skracanie czasu pracy
89
INFLACJA
Inflacja to proces trwałego wzrostu ogólnego…
… pracy, bez interwencji państwa.
Keynesowska interpretacja bezrobocia: bezrobocie powstaje przy niedostatecznym
popycie. Bezrobocie moŜe mieć charakter przymusowy. Państwo powinno
wpływać na wzrost popytu i przez to na obniŜenie bezrobocia.
Bezrobocie frykcyjne, strukturalne i klasyczne: dobrowolne
Bezrobocie keynesowskie: przymusowe
Naturalna stopa bezrobocia: poziom bezrobocia dobrowolnego w równowadze
86
3
BEZROBOCIE
Krzywa Phillipsa (1958): na podstawie badań statystycznych Phillips uznał Ŝe istnieje
ujemna zaleŜność między wzrostem płac nominalnych a stopą bezrobocia. Im
większa nadwyŜka popytu na pracę nad podaŜą tym szybszy wzrost płac
nominalnych i tym niŜsze bezrobocie.
Samuelson i Solow (1960) przedstawili krzywą Phillipsa w postaci zaleŜności stopy
bezrobocia i tempa wzrostu cen. Z ujęcia wynikał wniosek o wymienności inflacji
i bezrobocia oraz o moŜliwości ograniczania bezrobocia kosztem wyŜszej inflacji.
Koncepcja była zgodna z ujęciem Keynesa, który uwaŜał Ŝe wzrostowi popytu
towarzyszy wzrost podaŜy ale i wzrost cen po osiągnięciu pełnego wykorzystania
czynników produkcji
W latach siedemdziesiątych koncepcja krzywej Phillipsa przestała objaśniać
rzeczywistość: pojawiła…
… się stagflacja czyli stagnacja gospodarcza z jednoczesną
inflacją. Wzrost łącznego popytu nie zmniejszał bezrobocia ale podtrzymywał
inflację.
87
BEZROBOCIE
Naturalna stopa bezrobocia: koncepcja Friedmana (1968) i Phelpsa (1967)
modyfikująca podejście Phillipsa. Istnieje poziom równowagi na rynku pracy
który nie jest wraŜliwy na zmiany popytu, a wynika z charakteru rynku pracy. Jest
to nieunikniony poziom…
…, uniemoŜliwia
prowadzenie rachunku ekonomicznego, powrót do gospodarki barterowej
inflacja korekcyjna: wywołana urynkowieniem cen administracyjnych (energia,
paliwa), zwykle ma charakter przejściowy.
92
6
INFLACJA
Miary inflacji:
deflator PKB
indeks cen dóbr konsumpcyjnych (Consumer Price Index - CPI)
indeks cen dóbr produkcyjnych (Producer Price Index - PPI)
Deflator: średnia waŜona zmiana cen wszystkich dóbr…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)