To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
6 Bank centralny
W całym systemie bankowym, ale również w całym systemie finansowym państwa, główną rolę odgrywa bank centralny.
Bank centralny wykształcił się historycznie z banków biletowych (emisyjnych). Najstarszy, Bank Szwedzki, otrzymał od państwa przwilej wypuszczania biletów bankowych (wymienialnych na kruszec — srebro lub złoto) w 1657 roku, zaś Bank Anglii w 1694 roku. Bank Polski, który emitował banknoty, powołano w Królestwie Polskim w 1828 roku.
W Polsce od 1989 roku bankiem centralnym jest Narodowy Bank Polski
(NBP).
Bank centralny spełnia trzy funkcje: banku emisyjnego, banku banków, banku państwa. Realizując te funkcje, bank centralny prowadzi politykę pieniężną, której jednym z głównych zadań jest stabilizacja siły nabywczej pieniądza.
Bank centralny jest bankiem emisyjnym, co oznacza, że jedynie on ma przywiłej emitowania znaków pieniężnych (pieniądza papierowego i bilonu). Monopol ten dotyczy emisji pieniądza, organizowania jego obiegu, regulowania podaży pieniądza gotówkowego i bezgotówkowego w gospodarce.
Bank centralny jest bankiem banków. Oznacza to, że na rachunkach w tym banku utrzymywane są rezerwy pozostałych banków oraz że bank centralny jest źródłem rezerwy kredytowej (jest ostatnią instancją kredytową dla wszystkich banków). Może oddziaływać na rozmiary akcji kredytowej banków oraz na wielkość kreacji pieniądza bezgotówkowego. Bank centralny realizuje tę funkcję m.in. przez kształtowanie tzw. rezerw obowiązkowych, refinansowanie banków, operacje otwartego rynku. Funkcja ta wykonywana jest na rynku pieniężnym, na którym bank centralny wpływa na wielkość podaży pieniądza i na cenę kredytu w gospodarce.
Bank centralny jest bankiem państwa. Jest on agentem finansowym rządu, gdyż prowadzi rachunki skarbu państwa i gromadzi dochody budżetu. Za jego pośrednictwem realizowane są wydatki budżetowe. Bank centralny administruje długiem publicznym państwa. Konstytucja RP z 1997 roku wyraźnie jednak zakazuje (art. 220 punkt 2) pokrywania deficytu budżetowego kredytem z banku centralnego. Ponadto bank centralny obsługuje i organizuje płatności zagraniczne oraz administruje rezerwami dewizowymi. Dba o siłę nabywczą waluty krajowej na rynku krajowym i rynkach zagranicznych, stabilizuje przyjęty kurs wymiany waluty krajowej w stosunku do innych walut. Jako władza monetarna kraju, bank centralny realizuje interesy państwa w zakresie współpracy z międzynarodowymi instytucjami bankowymi i bankami zagranicznymi.
To, że bank centralny pełni funkcję banku państwa, nie oznacza, że rząd wpływa bezpośrednio na jego działania. Rząd jednak może i powinien współpracować z bankiem centralnym. Praktyka pokazuje, że aby skutecznie osiągać swoje cele i wypełniać swoje funkcje, bank centralny musi mieć dużą samodzielność w stosunku do władz państwowych.
(…)
….
Refinansowanie banków przez bank centralny polega na udzielaniu kredytów bankom komercyjnym. Podstawowe formy refinansowania banków to: redyskonto weksli oraz kredyt lombardowy (pod zastaw określonych papierów wartościowych).
Redyskonto weksli prowadzone jest na zasadach określonych przez bank centralny. Określa on poziom stopy redyskontowej oraz tzw. kontyngenty redyskonta i wymagania jakościowe w stosunku do przedstawianych weksli.
Stopa redyskontowa jest uważana za najważniejszą stopę procentową w gospodarce. Podwyższenie lub obniżenie tej stopy to sygnał banku centralnego, ujawniający intencje jego polityki pieniężnej. Na przykład podwyższenie stopy redyskontowej oznacza wyższą cenę kredytu w banku centralnym, co powinno oddziaływać restrykcyjnie na całość akcji kredytowej systemu bankowego. Banki komercyjne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)