Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 4 stron.
ANALIZA JAKOŚCIOWA Najogólniej biorąc o analizie jakościowej materiałów badawczych można mówić co najmniej w dwóch
znaczeniach:
a) jako o dopełnieniu analizy ilościowej biorąc pod uwagę ten fakt, że każdej ilości odpowiada zawsze
określona jakość;
b) jako o względnie niezależnej od stanów ilościowych analizie tych spośród zebranych materiałów
badawczych, jakie nie nadają się do analizy ilościowej, m.in. z uwagi np. na brak odpowiednich metod
lub technik, a które mogą być źródłem interesujących informacji o rozmaitych faktach społecznych.
Ad a. W klasycznych ujęciach kategorie „ilość" i „jakość" określa się następująco:
1) Jakość" — to całokształt cech, które wskazują na to, czym dana rzecz jest; „ilość" — to całokształt
cech, wskazujących na jej rozmiary:
2) Jakość" —jest zbiorem cech istotnych, czyli koniecznych; „ilość" natomiast — jest zbiorem cech
nieistotnych, tzn. przypadkowych;
3) „jakość" — to coś, czego nie da się wyrazić za pomocą liczby i jednostki odpowiedniego układu
miar; a „ilość" — to jest to, co można wyrazić w postaci liczbowej. Wymienione określenia „ilości" i
Jakości" w ostatecznym rachunku sugerują zasadność absolutnie rozumianego, dychotomicznego
podziału cech na mierzalne i niemierzalne, przy czym właściwość mierzalności jest z góry
przypisywana jednym cechom, innym zaś nie.
Tymczasem historia nauki wskazuje na to, że podział ten nie daje się utrzymać w sposób tak ścisły,
ponieważ to, co ongiś wydawało się niemierzalne, przy odpowiednim rozwoju nauki i techniki, a w tej
mierze i aparatury badawczej, staje się przynajmniej w jakimś stopniu mierzalne.
Dowolny przedmiot możemy zatem opisać zawsze jako zespół jego cech (predykatów). Mnogość cech
danego przedmiotu jest więc jego jakościową określonością, czyli krótko mówiąc: Jakością", a
mnogość parametrów liczbowych, wyrażających intensywność istniejących cech —jest z kolei jego
określonością ilościową— czyli tzw. „ilością".
Przyjmując powyższe rozumienie omawianych właściwości uważam, że nie może istnieć taki
przedmiot badań empirycznych, który byłby określony tylko jakościowo czy też tylko ilościowo. Zauważmy przy tym, że rozdział kategorii „ilość" od Jakości" jest możliwy, ale jedynie w płaszczyźnie metodologicznej. Natomiast na płaszczyźnie ontologicznej i poznawczej obie te kategorie są zawsze współzależne. Pozbawione wartości poznawczej są zarówno wszelkie określania cechy przedmiotów jako wyłącznie zespołu cech jakościowych bez podania, w jakiej mierze są one w przedmiocie realizowane, jak i określenia przedmiotów jako wyłącznie zespołów parametrów liczbowych, jeśli nie wskaże się, jakich cech one dotyczą. Jest to jedna strona związku wzajemnego między „ilością" a Jakością". Druga strona tej zależności przejawia się w tym, że dla wszystkich przedmiotów materialnych istnieją tylko skończone rozpiętości (zakresy) parametrów liczbowych określających intensywność poszczególnych cech. Dla każdej cechy dowolnego przedmiotu materialnego można wskazać skończone i różne od zera liczby kh Kh które wyznaczają granice zmienności parametru tej cechy i stanowią odpowiednio dolny i górny kres intensywności cechy. W tak określonym przedziale realizuje się związek wzajemny między daną cechą przedmiotu a jej intensywnością, czyli to zjawisko, które jest określone jako jedność i różność „ilości " i Jakości" danej cechy.
(…)
… języka a oznaczanymi przez nie tworami, zarówno materialnymi, jak i
niematerialnymi (np. różnymi ideami);
b) syntaktykę — tzn. naukę o składni znaków słownych i wzajemnych wpływach tych znaków na ich
znaczenie oraz
c) pragmatykę, czyli naukę o relacjach między znakami słownymi a osobami posługującymi się nimi,
np. wypowiadającymi się a słuchaczami danych wypowiedzi, interpretatorami itp.
Wykorzystując…
… w tworzeniu stosunków międzyludzkich.
Przy omawianej analizie bywa również stosowana statystyka lingwistyczna, polegająca na badaniu
tekstów ze względu na częstotliwość zawartych w nich słów, np. rzeczowników, przymiotników itp. i
na wysnuwaniu na tej podstawie wniosków o istniejących preferencjach, tendencjach,
zaangażowaniach uczuciowych itp. zjawiskach. Jak wiadomo, pomijanie pewnych słów…
… uczestników dyskusji panelowej; teksty kabaretów studenckich z lat...;
pierwsze strony czołowych dzienników z lat... itp.).
2. Przyjrzenie się tym materiałom w celu stwierdzenia czy i w jakim stopniu odpowiadają
zamierzeniom badawczym oraz na ile mogą być przydatne dla rozwiązania danego problemu.
3. Opracowanie systemu kategorii na podstawie wstępnych badań danego materiału, które będą
podstawą zamierzonej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)