To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ALEKSANDER HENRYK ŚWIĘTOCHOWSKI (1849-1936 albo 38)
Polski pisarz, filozof, historyk, aforysta , krytyk i publicysta polityczny . Jeden z najwybitniejszych twórców polskiego pozytywizmu. Jego pseudonim to: Władysław Okoński, Poseł Prawdy , O. Remus, Oremus, Liber, Gezyasz, Nauczyciel . Studia na Wydziale Filologiczno-Historycznym w Warszawskiej Szkole Głównej .
Studia w Lipsku , gdzie uzyskuje doktorat z filozofii. Krótko pracował jako prywatny nauczyciel i tylko dwa lata zajmował się myślą pedagogiczną.
W 1871 roku rozpoczął działalność pisarza-publicysty od współpracy z „ Przeglądem Tygodniowym ” (gdzie ukazywały się głośne artykuły programowe polityczne i społeczne). Był rzecznikiem młodych pozytywistów, pochwalał pracę u podstaw i ideę pracy organicznej.
W latach 1878 -1902 redaktor „ Nowin ”. W 1881 r. założył tygodnik „ Prawda ”, który redagował do roku 1902 (słynne felietony „ Liberum veto ”). W latach 1908 - 1912 wydawał miesięcznik „ Kultura polska ”, następnie „ Humanista polski ”. Współpracował też w „ Myśli Narodowej ”. Oprócz artykułów społeczno-politycznych i krytycznoliterackich pisywał tam również felietony pod pseudonimem Poseł Prawdy. Poza publicystyką uprawiał też twórczość dramaturgiczną i nowelistyczną.
W latach 1906 - 1913 założył i kierował Towarzystwem Kultury Polskiej . Był gorącym rzecznikiem postępu, oświaty, kultury, walczył o równe prawa dla kobiet, Żydów, zwalczał konserwatyzm , wstecznictwo i klerykalizm . Prowadził batalie o wolność myśli, laicyzację szkoły i innych instytucji życia społecznego, walczył z klerykalizmem, nietolerancją, fanatyzmem, bigoterią.
Sławę zyskał jako wybitny działacz społeczno-oświatowy, za największe dzieło swojego życia w tej dziedzinie uważał powstanie jeszcze pod rozbiorami szkół rolniczych w Gołotczyźnie i Bratnem. Należał do czołowych ideologów i przywódców pozytywizmu warszawskiego.
Od 1912 roku aż do śmierci mieszkał w Gołotczyźnie, gdzie związał się wspólną ideą i głębszym uczuciem osobistym z Aleksandrą Bąkowską. Oboje założyli tu dwie szkoły (działalność w zakresie oświaty ludu). W 1908 roku powstała szkoła dla dziewcząt pod nazwą „ Ferma Praktyczna Gospodarstwa Domowego dla Dziewcząt ”. Po kłopotliwych zabiegach 15 stycznia 1913 roku udało się otworzyć szkołę pod symboliczną nazwą „ Bratne ”. Według Świętochowskiego każdy wychowanek szkoły był „ d la ziemi synem dla ludu bratem ”. Rola Bąkowskiej w zorganizowaniu szkoły dla chłopców nie ograniczała się wyłącznie do oferowania ziemi. Fundatorka pomagała w budowaniu i zorganizowaniu szkoły. Natomiast Świętochowski przeznaczył na potrzeby szkoły nagrodę jubileuszową od Narodu, pieniądze uzyskane z Brzezin i swoje oszczędności. Nauka w obu szkołach była bezpłatna.
(…)
… mają jednakowe prawo do naukowej i życiowej wiedzy, chociaż nie oznacza to, iż również trzeba kształcić je razem. „Jeżeli stosunek między płciami ma być moralnie prawidłowy, musi być wcześnie przygotowany, jeżeli mężczyzna nie ma być drapieżnym zwierzęciem, a kobieta niedołężną ofiarą, muszą oboje rozwijać się obok siebie i z sobą”. Żądał również przyznania kobiecie prawa nie tylko do pełnego wykształcenia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)