ADMINISTRACJA WCZESNONOWOŻYTNA 1492 - PRZEŁOM XVIII/XIX WIEKU Rosja, Austria i Prusy w dobie absolutyzmu. Rosja Przemiany ustrojowe i obyczajowe w Rosji związane są z działalnością cara Piotra I , którego obdarzono później przydomkiem Wielki. Przeprowadził on wiele reform. USTRÓJ I ADMINISTACJA: Piotr I dążył do centralizacji władzy w państwie . Stworzył Senat Rządzący. Senat był zwierzchnikiem administracji, zajmował się opracowywaniem projektów ustaw i praw oraz pełnił rolę sądu najwyższego. Car wprowadził poza tym kolegia oraz specjalne instytucje, których zadaniem był nadzór nad pracą urzędników. Zlikwidował patriarchat Cerkwi prawosławnej. Sam car stał odtąd na czele prawosł awnego Kościoła , traktując go jako pomocnicze narzędzie w sprawowaniu władzy. Powołano do życia Świątobliwy Synod , podległy carowi Rosji. Reformy objęły także administrację. Rosja została podzielona na pięćdziesiąt prowincji, którymi kierowali wojewodowie. ARMIA : wprowadził stały zaciąg rekrutów do armii; zobowiązał szlachtę do służby; rozbudował rosyjską flotę. STOSUNKI SPOŁECZNE: do najważniejszych zmian należało zobowiązanie szlachty rosyjskiej do odbywania służby w armii rosyjskiej oraz obciążenie ludności chłopskiej podatkami i podporządkowanie jej szlachcie. GOSPODARKA : do najważniejszych przedsięwzięć należały budowa kanałów, rozwój handlu bałtyckiego oraz przemysłu. OBYCZAJE: wprowadził europejskie obyczaje (np. strój), alfabet; zmienił kal endarz na nowy - juliański ; nakazał bojarom golić brody; rozpowszechniło się użycie tytoniu; kobiety zaczęły uczestniczyć w życiu publicznym i towarzyskim.Władzę w Rosji po Piotrze Wielkim objęła caryca Katarzyna II , także nosząca przydomek Wielka. Jej panowanie również przyniosło reformy w Rosji. Do najważniejszych posunięć Katarzyny II należała kolonizacja Syberii oraz likwidacja Siczy Zaporoskiej , która dotąd zachowała odrębność od Rosji. W polityce wewnętrznej caryca poczyniła wiele ustępstw na rzecz szlachty oraz przeprowadziła sekularyzację majątków kościelnych. Zajęła się również reformą sądownictwa, powołując sądy w powiatach oraz reorganizując sądy wiejskie i miejskie. W swej polityce zewnętrznej starała się kontynuować kierunek cara Piotra I, czyli umacniać pozycję Rosji wobec Prus oraz na terenie skandynawskim. Zaangażowała się również w działalność kulturalną (muzyka i sztuka). Prusy W tym samym czasie w Prusach panował Fryderyk Wilhelm I. Jego rządy wiązały się z wieloma reformami. USTRÓJ I ADMINISTRACJA : król zreorganizował istniejącą już wcześniej Generalną Dyrekcję Finansów i przekształcił ją w Generalny Dyrektoriat Finansów, Wojny i Domen , który miał zajmować się kwestiami finansowymi, wszystkimi sprawami związanymi z wojskiem oraz miał sprawować zarząd nad dobrami królewskimi. Chcąc dokonać oszczędności król zmniejszył wynagrodzenia urzędników.
(…)
… wprowadzono wolną elekcję - dla wyboru króla powoływano 3 sejmu,-Konwokacyjny (techniczny) - władzę oddawał sejmikom lokalnym na czas bezkrólewia ,-
Elekcyjny - przeważnie zbierał się na Woli pod Warszawą - wybór monarchy po prezentacji kandydatów przez ich legatów. ,-Koronacyjny - zwykle na katedrze na Wawelu, ale Poniatowski już w katedrze Warszawskiej g)Artykuły henrykowskie - podstawy ustroju (było ponad 20), m.in.:,-
Potwierdzenie przywilejów władzy,-Elekcyjność tronu,-Nie dla dziedziczności,-Sejm co najmniej raz na 2 lata,-Rada senatorów działająca przy monarsze (16 osób z wymianą 4 co 0,5 roku,-Potwierdzenie kompetencji Sejmu,-Tolerancja religijna,-W razie nieprzestrzegania prawa możliwość oporu
xMonarchia konstytucyjna - próby reform a)1764-1768 Sejm Konwokacyjny S.A. Poniatowskiego,-
Powołano…
… kapitalistyczne, rozwijała komunikację i drogi.,-1768 - Prawa kardynalne zastępujące artykuły henrykowskie; ich promotorem była Katarzyna II,=Potwierdzenie przywilejów szlachty,=Elekcja tronu,=Trójstanowość,=Tolerancja religijna b)1775 - II prawa kardynalne; postanowiono, że królem może być tylko Polak, z wyłączeniem synów i wnuków poprzedniego monarchy, a także gwarancje wszystkich 3 zaborców. C)1773 - 1776…
… została ograniczona, a chłopi nie mogli być usunięci z ziemi. Narodziła się wówczas nowa doktryna - józefinizm. Kształtowanie administracji RP Obojga Narodów - RP ON - państwo szlacheckie, potężne, związane najpierw unią personalną, potem realną. (Unia Lubelska 1569) a)Instytucje wspólne - król, sejm, polityka zagraniczna, przywileje b) Instytucje oddzielne - administracja centralna i terytorialna, skarb, wojsko, sądy, prawo sądowe, Dzieje tego organizmu państwowego możemy podzielić na 2 podokresy - demokrację szlachecką 1454-1652 oraz oligarchię magnacką 1652-1751. Cezurą między nimi jest wprowadzenie liberum weto. Monarcha a) władza królewska początkowo silna zwłaszcza za Kazimierza Jagiellończyka, który dążył do monarchii absolutnej sprzeciwiając się sejmowi. Zaraz po jego śmierci, w 1493 roku zwołano…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)