ŹRÓDŁA PRAWA KARNEGO Kodyfikacja prawa karnego we Francji. Code penal . Deklaracja praw człowieka i obywatela z 1789 r. - przede wszystkim 3 art. formułujące zasadę równości materialnej jak i formalnej Kodeks karny z 1791 r. (2 ustawy) - nawiązywał do zdobyczy oświeceniowych, podzielony na 2 części: część ogólną o szczególną. Nie dotyczył całości problematyki prawa karnego, ale głównie zasad wymiaru kary i rodzajami kar → idea humanitaryzmu, ekonomii kary, likwidacja kwalifikowanej świeci, kar mutylacyjnych, konfiskaty mienia, a jako kara główna - kara pozbawienia wolności. Pomimo to surowość kar - ciężkie roboty z kulą u nogi, deportacja, pręgierz oraz sankcje bezwzględnie oznaczone. Kodeks o przestępstwach i karach z 1795 r. (po przewrocie termidoriańskim) - głównie reforma procesu, surowe kary za przestępstwa przeciw bezpieczeństwu wewnętrznemu, udział w spiskach, opór wobec władzy publicznej itp. Code penal z 1810 r. - pierwszy klasyczny kodeks karny „triumfującego mieszczaństwa", wzór dla kolejnych. osiągnięcie z punktu widzenia techniki legislacyjnej : tylko przepisy karnego materialnego wstęp i 4 części (po 2 na ogólną i szczególną ) jasny i precyzyjny . trójpodział przestępstw na zbrodnie , występki i wykroczenia (kryterium kara i sąd właściwy) treść → antyfeudalny, ale bardzo surowy w celu odstraszania (ze względu na sytuację społeczną) → szerokie stosowanie kar śmierci, też kwalifikowanych, przywrócenie konfiskaty i kar mutylacyjnych (piętnowanie), kara dodatkowa śmierć cywilna. Szczególnie rozbudowany katalog przestępstw związanych z ochroną własności i bardzo surowe kary. Zmiany :
najpierw usunięto niektóre okrutne kary (kwalifikowana śmierć, pręgierz, śmierć cywilna. Stopniowo coraz większe łagodzenie kar, szersze uwzględnianie okoliczności , ostrzejsze traktowanie recydywistów , rozwijanie elementów poprawczych , środki wychowawcze wobec nieletnich.
po drugiej wojnie światowej - (ruch tzw. nowej obrony społecznej) kolejne reformy w duchu szkoły socjologicznej, głównie dot. nieletnich , opieki. obowiązywał do 1994 r. Kodeksy karne austriackie. Theresiana z 1768 r. (Maria Teresa) - feudalny, ale pewne postępy, głównie dotyczące formalnej strony, jak systematyzacja materiału i tworzenie pojęć ogólnych. W kwestii treści nadal feudalny - wielość kar okrutnych, tortury (wraz z rycinami jak odpowiednio je wykonać → stąd nazwa Nemesis Theresiana ), stosowanie analogii, kar arbitralnych, różnice stanowe, podział kar na bardzo ciężkie, ciężkie i lekkie, mające cel wyłącznie odstraszający, przepisy prawa materialnego i procesowego razem. w praktyce Maria Teresa wielokrotnie uniewinniała skazanych na karę śmierci.
(…)
…-porządkowe;
krótka, wolna od kazuistyki, jasna i prosta;
przyjęcie zasady nullum crimen sine lege w art. 1 → zniesienie arbitralności sędziów (nulla poena sine lege);
brak zróżnicowania na stan społeczny;
subiektywny i indywidualny charakter odpowiedzialności karnej;
zrównanie usiłowania z dokonaniem przestępstwa;
pominięcie instytucji przedawnienia przestępstwa i kary → ;
katalog przestępstw - ujęcie…
…-absolutystycznych koncepcji z elementami ideologii oświeceniowej. przyjęcie zasady nullum crimen sine lege, ale dopuszczał stosowanie środków zabezpieczających po odbyciu kary na dowolnie długi czas
System kar - odstraszanie, choć przeważało pozbawienia wolności, to utrzymano kwalifikowane kary śmierci, z możliwością ich obostrzenia. Szerokie zastosowanie chłosty.
utrzymano tzw. karcenie domowe. szczególna ochrona dla honoru osób ze stanów uprzywilejowanych (szlachty, kupców)
Początek XIX w. - początek prac nad reformą prawa karnego → zakończone pod koniec XIX w.
Kodeks karny pruski z 1851 r. wzorowany na Code penal z 1810 r. - m.in. trójpodział przestępstw, wpływ system kar, przepisy o współuczestnictwie i usiłowaniu, w ujęciu okoliczności łagodzących. Oparty zasadzie nullum crimen sine lege…
… przestępstw. Normy zbudowane w sposób syntetyczny, wolny od kazuistyki i wątków pozaustawowych, jasny i wyrobiony język, jednolita terminologia.
Autor: Anzelm Feuerbach - twórca teorii „przymusu psychologicznego", przedstawiciel szkoły klasycznej, twórca nowoczesnej doktryny penalistycznej, rzecznik interesów młodej burżuazji niemieckiej, po raz pierwszy użył sformułowania nullum crimen sine lege.
duże…
… i hańbiących oraz kary śmierci. Podstawowa kara - pozbawienie wolności o surowych rygorach. Mały zasięg obowiązywania, ale duże oddziaływanie.
Josephina z 1787 r. - (Józef II, Austria) tylko prawo karne materialne (procedura skodyfikowana rok później);
2 części: I — o przestępstwach i karach kryminalnych oraz II — o przestępstwach i karach politycznych (mniejsze, bo sądzone przez władze administracyjno…
… przez sędziów pokoju → odrębne uregulowanie wykroczeń.
1885 r. - kolejna rewizja o niewielkim znaczeniu. liczne ustawy szczegółowe.
Kodeks Tagancewa z 1903 r.
zwięzły, wyodrębniona część ogólna, oparty na szkole klasycznej. trójpodział przestępstw na zbrodnie (zagrożone karą śmierci, katorgą, zesłaniem), występki (zagrożone więzieniem do 6 lat lub twierdzą) oraz wykroczenia karane aresztem lub grzywną. nullum…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)