Źródła poznania prawa międzynarodowego:

Tekst konwencji wiedeńskiej za tydzień Źródła poznania prawa międzynarodowego:
Zbiór traktatów ONZ - w tym zbiorze zawarte są wszystkie umowy. Istnieje obowiązek rejestracji i publikowania znacznej większości umów (w płaszczyźnie krajowej będzie to dziennik ustaw).
Źródła powstania prawa:
a) materialne: czynnik sprawczy powodujący powstanie norm prawa międzynarodowego (tj. wola państw) - wolicjonalizm prawa międzynarodowego. Kiedyś prawo natury nakazywało rozumieć czynnik sprawczy jako nakazy rozumu.
b) formalne: zewnętrzny wyraz powyższego czynnika sprawczego (forma w której ten czynnik sprawczy się objawia). Art. 38 statutu MTS http://www.arslege.pl/statut-miedzynarodowego-trybunalu-sprawiedliwosci/k352/ - katalog PODSTAW ORZEKANIA, na podstawie których Trybunał może orzekać. Wśród tych podstaw będą źródła prawa międzynarodowego, ale także akty, które za takie źródła nie można uznać. Źródłem prawa międzynarodowego będzie ten akt, który będzie zawierał normy generalne i abstrakcyjne. Nie uznaje się tych aktów, które zawierają normy konkretne i indywidualne.
I tak art. 38 wymienia: Konwencje międzynarodowe, zwyczaj międzynarodowy, zasady ogólne. I jako źródła pomocnicze orzecznictwo, a także doktrynę. TAKŻE należy uwzględnić akty, których artykuł 38 nie wymienia - akty jednostronne państw oraz uchwały organizacji międzynarodowych.
DO podstaw orzekania należy również orzekanie na podstawie tego co słuszne i dobre (w praktyce ten przepis jest martwy) - trybunał nigdy nie orzekał na podstawie ustępu 2 art. 38. Strony muszą wyrazić zgodę na orzekanie ex aequo et bono i wtedy trybunał może zignorować wszelkie zobowiązania międzynarodowe. Jednak trybunał często orzekał na podstawie zasady słuszności.
Źródła pomocnicze maja pomagać w ustaleniu istnienia normy oraz jej precyzyjnej treści. Same źródła pomocnicze nie tworzą nowych norm prawa międzynarodowego. Wyrok trybunału wiąże tylko strony (normy indywidualne i konkretne) więc nie możemy ich traktować jako źródeł prawa. Zasadą jest, że sąd stosuje prawo, ale go nie tworzy (zasada dotycząca wszystkich sądów międzynarodowych). Sądy te zobowiązane są do działania w oparciu o aktualnie obowiązujący stan prawny.
Orzeczenie z 1974 r. MTS w sprawie łowisk islandzkich. Tu trybunał podkreślił, że może jedynie stosować a nie tworzyć prawo. Państwa członkowskie domagały się coraz większych korzyści (tworzyła się norma zwyczajowa wyłącznej strefy rybołówstwa czy strefy ekonomicznej w pasie wód do 200 mil morskich od brzegu gdzie państwa miały autonomię). Ale jeszcze tej normy nie było i roszczenia Islandii o rozszerzenie czerpania korzyści z wód (przed powstaniem normy zwyczajowej) zostały odrzucone
Działalność MTS (przykłady wykroczenia poza podstawowe ramy stosowania prawa)

(…)

… za szkody poniesione w służbie ONZ (hrabia Bernadott). W tej opinii trybunał uznał podmiotowość ONZu oraz określił warunki uznania podmiotowości innych organizacji. Trybunał zakwestionował tym samym, że jedynie państwa mogą być podmiotami prawa międzynarodowego i uznał podmiotowość ONZ, by ciało to mogło skutecznie realizować swoje statutowe zadania.
Sama opinia MTSu została zaakceptowana przez społeczność międzynarodową. I sama opinia przyczyniła się do powstania nowej normy (zatem mamy do czynienia ze współtworzeniem prawa międzynarodowego).
- orzeczenie MTS z 1951 r. w sprawie łowisk norweskich - spór między Wielką Brytanią a Norwegią. W tym sporze trybunał uznał dopuszczalność stosowania morskich linii bazowych prostych oraz określił warunki ich stosowania. Morska linia bazowa stanowi proste odwzorowanie linii brzegowej - i taka norma zaczęła obowiązywać. Norwegia domagała się innego rozwiązania (tj. linii prostej bazowej). I Norwegia skutecznie wyłączyła się z tej normy zwyczajowej ze względu na ustawiczne protesty i późniejsze orzeczenie MTSu.
- opinia doradcza MTSu z 1951 r. - w sprawie zastrzeżeń do konwencji o zakazie ludobójstwa. W tej opinii trybunał dopuścił możliwość zgłaszani zastrzeżeń…
... zobacz całą notatkę